Mở rộng canh tác lúa theo tiêu chuẩn SRP

Áp dụng cơ giới hóa khâu thu hoạch

Tăng thu nhập, hiệu quả

Lâu nay canh tác lúa theo cách truyền thống, nên khi được Trạm Khuyến nông huyện Tri Tôn chọn triển khai mô hình canh tác lúa gạo bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế SRP, nông dân Lê Văn Phước (ấp Tân Thuận, xã Tà Đảnh) lúc đầu có phần bỡ ngỡ. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của Trạm Khuyến nông huyện Tri Tôn (tỉnh An Giang), ông Phước dần quen với lối canh tác mới. Trên diện tích 2ha, ông được hỗ trợ giống lúa OM18, hỗ trợ phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, được tập huấn quy trình canh tác lúa “1 phải, 5 giảm” cùng các kỹ thuật làm đất, quy trình bón phân, phòng trừ sâu bệnh, hướng dẫn ghi chép nhật ký đồng ruộng. Ông Phước áp dụng quy trình sạ thưa (mật độ 130kg/ha), sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) hiệu quả theo nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng liều lượng và nồng độ, đúng lúc và đúng cách).

Kết quả vụ thu đông 2020 cho thấy, ruộng lúa mô hình SRP của ông Phước nhờ bón phân cân đối nên sâu lá và bệnh đạo ôn, cháy bìa lá ít hơn ruộng đối chứng, chi phí thấp hơn so với bên ngoài. Nhờ sử dụng giống tốt tạo cây lúa khỏe ngay từ đầu vụ, giảm áp lực dịch hại, sử dụng phân bón hợp lý cân đối hơn, lúa hạn chế đổ ngã, lợi nhuận cao hơn ruộng đối chứng gần 4 triệu đồng/ha.

“Sản xuất theo tiêu chuẩn SRP, mình giảm được lượng giống, phân bón, thuốc BVTV, nước tưới, giảm thất thoát sau thu hoạch mà năng suất, lợi nhuận tăng lên. Thấy được hiệu quả rõ rệt, tôi tiếp tục áp dụng SRP trong vụ đông xuân 2020-2021 vừa qua, nhiều nông dân trong vùng cũng áp dụng theo” - nông dân Lê Văn Phước phấn khởi cho biết.

Tại Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp An Bình (huyện Thoại Sơn), một trong những HTX đầu tiên được thành lập với sự góp vốn, nhân sự của Tập đoàn Lộc Trời, việc sản xuất lúa theo tiểu chuẩn SRP đã là chuyện bình thường. Với giống lúa Lộc Trời 18 và Lộc Trời 28, khi canh tác đạt tiêu chuẩn SRP, được Lộc Trời cộng thêm 1.000 đồng/kg so với giá bao tiêu cố định từ đầu vụ.

Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX nông nghiệp An Bình Trịnh Công Minh cho biết, trên cơ sở giống OM18 canh tác theo tiêu chuẩn SRP, HTX tạo ra thương hiệu “Gạo an toàn An Bình 1”, được UBND tỉnh trao chứng nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh (Chương trình mỗi xã 1 sản phẩm tỉnh An Giang). “Chúng tôi muốn tạo ra sản phẩm gạo sạch, ngon, an toàn, đảm bảo chất lượng dinh dưỡng để phục vụ người tiêu dùng trong nước, chứ không chỉ để xuất khẩu” - ông Minh nhấn mạnh.

Hỗ trợ nhân rộng

Trung tâm Khuyến nông An Giang cho biết, vụ đông xuân 2020-2021, trung tâm đã hướng dẫn, tập huấn 6 lớp và trình diễn 12ha lúa theo tiêu chuẩn SRP cho nông dân trong tỉnh. Qua đó, nông dân nắm được cơ bản nội dung thực hiện theo 41 tiêu chí của bộ tiêu chuẩn SRP.

Kết quả trình diễn mang lại hiệu quả khả quan khi giúp nông dân giảm chi phí sản xuất từ 1,1-2,4 triệu đồng/ha, năng suất trung bình đạt 8,4 tấn/ha, tăng hơn 0,3 tấn/ha so với mô hình đối chứng (sản xuất theo tập quán cũ). Nhờ áp dụng các phương pháp giảm lượng giống gieo sạ, bón phân cân đối và áp dụng công nghệ sinh thái nên ít sử dụng thuốc BVTV, từ đó lợi nhuận tăng, chênh lệch so với ngoài mô hình khoảng 3,3 triệu đồng/ha.

Từ vụ hè thu 2019 đến nay, HTX nông nghiệp Vọng Đông (Thoại Sơn) đã được tiếp cận sản xuất theo tiêu chuẩn SRP từ Dự án sáng kiến lúa gạo Châu Á, được Tổ chức hợp tác Đức, Công ty OLAM, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ triển khai, đạt hiệu quả tốt. “Sản xuất theo SRP, giúp giảm rất nhiều chi phí cho nông dân, còn sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu từ đầu vụ nên nông dân rất an tâm. Lúa sản xuất theo tiêu chuẩn SRP đạt yêu cầu về chất lượng, đem lại sự an toàn cho sức khỏe con người, phù hợp với xu hướng phát triển của thời đại” - Giám đốc HTX Vọng Đông Nguyễn Phú Cường phân tích.

Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Khuyến nông An Giang Huỳnh Đào Nguyên cho biết, từ năm 2021, Trung tâm Khuyến nông An Giang sẽ từng bước thực hiện tập huấn, trình diễn theo yêu cầu tiêu chí SRP trải đều ở 11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh. Dự kiến có tổng số 16 mô hình, mỗi mô hình 15ha để nông dân thấy được quy trình canh tác cũng như hiệu quả của SRP. Dự án sẽ áp dụng đồng bộ cơ giới hóa vào sản xuất lúa, từ khâu làm đất, gieo sạ đến khâu thu hoạch, như: sử dụng máy cấy, máy gieo hạt theo cụm, thiết bị phun thuốc BVTV máy bay không người lái (DRONE), máy gặt đập liên hợp…

NGÔ CHUẨN