Nâng cao vai trò hợp tác xã

Huyện Thoại Sơn hiện có 27 HTX, 1.290 thành viên, tổng vốn điều lệ gần 19 tỷ đồng. Trong đó, 9 HTX gắn kết với Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực địa phương (về vốn góp, nhân sự điều hành, hỗ trợ kỹ thuật); 1 liên hiệp HTX gồm 8 HTX nông nghiệp thành viên, vốn điều lệ 500 triệu đồng. Thời gian qua, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hội Nông dân huyện phối hợp ban, ngành tỉnh làm cầu nối giới thiệu công ty, doanh nghiệp uy tín cho HTX liên kết tiêu thụ.

Nhờ đó, nông dân giảm tác động giá vật tư tăng cao và giá lúa lên xuống thất thường; nâng cao chất lượng lúa canh tác theo quy trình xuất khẩu. Nông dân yên tâm sản xuất, giá lúa bán ra cao hơn giá thị trường khi đạt chất lượng theo tiêu chuẩn hợp đồng. Giá thu mua được đảm bảo đúng giá đã chốt (nếu bán cho thương lái thông thường bị giảm giá khi giá lúa tại thời điểm thu hoạch giảm). Hình thức liên kết đa dạng hơn các vụ trước, tạo điều kiện mở rộng nông dân tham gia.

Nông dân được tăng lợi ích khi tham gia hợp tác xã

Là một trong những điển hình tiêu biểu về hoạt động hiệu quả, HTX nông nghiệp Vọng Đông (xã Vọng Đông) được thành lập từ năm 2016 với 15 thành viên. Năm 2022, HTX liên kết với Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu An Giang (Angimex) tiêu thụ 40ha lúa OM18 (vụ đông xuân), 65ha lúa OM5451 và OM18 (vụ hè thu); 120ha lúa OM5451, OM18 và IR50404 (vụ thu đông).

Theo Giám đốc điều hành HTX nông nghiệp Vọng Đông Nguyễn Phú Cường, khi mới thành lập, HTX gặp không ít khó khăn. Thành viên trong Hội đồng quản trị nỗ lực, cùng sự hỗ trợ của các cấp, ngành, được tập huấn chuyên môn, củng cố nhân sự… hoạt động của HTX dần ổn định. Đến nay, HTX có 97 thành viên, chuyên làm dịch vụ cung ứng vật tư đầu vào (hữu cơ, sinh học), phun thuốc, cấy lúa bằng công nghệ cao, liên kết tiêu thụ sản phẩm…

Mới đây, HTX nông nghiệp Vọng Đông đầu tư máy cày chuyên sạ cụm, giá 580 triệu đồng. Ông Nguyễn Phú Cường cho rằng, đây là giải pháp đột phá mà ngành nông nghiệp và nhiều địa phương đưa ra: Giảm mật độ gieo sạ (giảm lượng giống gieo sạ/ha). Từ đó, kéo theo việc giảm lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giảm chi phí sản xuất, nâng cao thu nhập cho nông dân.

Hoạt động khá hiệu quả từ khi ra đời đến nay, HTX nông nghiệp Sơn Hòa (xã Vọng Đông) luôn mang đến lợi nhuận cho thành viên. Ông Phan Thành Bắc (Chủ tịch Hội đồng Quản trị HTX nông nghiệp Sơn Hòa) cho biết: “HTX có 31 thành viên tham gia, ký liên kết với Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời hơn 2 năm. Trung bình, chúng tôi liên kết 19.500 - 20.000ha/năm.

Tập đoàn Lộc Trời yêu cầu HTX, nông dân phải tuân thủ hướng dẫn, quy trình kỹ thuật đưa ra. Trước thu hoạch 10 - 15 ngày, công ty “chốt giá” với nông dân, nên không có tình trạng ép giá. Ngoài ra, HTX tham gia 50ha thực hiện mô hình sản xuất lúa phục vụ phát triển vùng nguyên liệu. Toàn bộ đều sử dụng cơ giới hóa trên đồng ruộng. Công ty cung cấp vật tư nông nghiệp, bao tiêu theo giá thị trường”. 

Chủ tịch Hội Nông dân huyện Thoại Sơn Nguyễn Đình Chưởng nhận định, nhận thức vị trí, vai trò và tầm quan trọng của kinh tế tập thể trong phát triển kinh tế - xã hội huyện nói chung, trong phát triển sản xuất nông nghiệp nói riêng, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp tập trung lãnh, chỉ đạo nâng cao hoạt động kinh tế tập thể, trọng tâm là HTX nông nghiệp, đạt kết quả tích cực.

Song, HTX đa số nhỏ lẻ, vốn bình quân thấp, chủ yếu làm dịch vụ trong nội bộ thành viên, chưa thu hút nhiều nông dân tham gia. Các chính sách về vốn hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, HTX còn dàn trải, khó tiếp cận; hỗ trợ chủ yếu từ chương trình của tỉnh; công tác quán triệt, tuyên truyền chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về kinh tế tập thể, HTX còn hạn chế.

“Để nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX nông nghiệp thời gian tới, các ban, ngành huyện tiếp tục quán triệt, tuyên truyền sâu rộng, kịp thời chủ trương, chính sách quan trọng, góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, ngành và người dân về vị trí, vai trò của kinh tế tập thể, HTX trong phát triển kinh tế - xã hội.

Đồng thời, triển khai đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách đối với phát triển kinh tế tập thể, HTX; đẩy mạnh chương trình hỗ trợ phát triển HTX nông nghiệp, như: Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Xây dựng, phát triển và nhân rộng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm an toàn, giá trị kinh tế cao” - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Thoại Sơn Nguyễn Đình Chưởng chia sẻ. 

PHƯƠNG LAN