Ngành gỗ linh hoạt trước biến động thị trường

30/09/2025 - 08:33

Sau khi Mỹ chính thức áp dụng chính sách thuế quan với các ngành hàng của Việt Nam; trong đó có ngành chế biến và xuất khẩu gỗ, ngành gỗ Việt phải nhanh chóng tìm hướng đi để đảm bảo sự tăng trưởng.

Chú thích ảnh

Sản xuất gỗ ván ép cong xuất khẩu tại nhà máy của Công ty TNHH Gỗ ván ép Nhật Nam, xã An Điền, huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN

Mới đây nhất, thông tin từ Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh cho biết, hôm 25/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo áp thuế đến 50% với tủ bếp, tủ phòng tắm và một số đồ nội thất, hiệu lực từ 1/10. Đây là thách thức lớn với ngành gỗ nội thất vì Mỹ là thị trường chính. Chính vì điều này, các doanh nghiệp ngành chế biến và xuất khẩu gỗ đã nhanh chóng tìm hướng đi cho toàn ngành.

Việt Nam hiện nằm trong top 3 quốc gia lớn xuất khẩu gỗ vào thị trường Canada. Thông tin từ Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, người tiêu dùng Canada vẫn dành sự quan tâm lớn đối với các sản phẩm nội thất gỗ Việt Nam. Ba nhóm mặt hàng chủ lực mà Canada nhập từ Việt Nam gồm ghế khung gỗ, đồ nội thất phòng khách và phòng ăn, cùng đồ nội thất phòng ngủ. Đáng chú ý, đồ nội thất phòng ngủ dẫn đầu với hơn 35% thị phần, minh chứng cho sức hút đặc biệt của sản phẩm này tại thị trường Canada. Thành công này không chỉ đến từ chất lượng sản phẩm mà còn nhờ khả năng đáp ứng thị hiếu tiêu dùng hiện đại của người Canada – những người đang tìm kiếm đồ nội thất bền vững, phong cách tối giản và thân thiện với môi trường. Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) khuyến nghị doanh nghiệp cần tập trung vào các sản phẩm có chứng nhận FSC (Hội đồng Quản lý Rừng), đáp ứng tiêu chuẩn bền vững – yếu tố mà người tiêu dùng Canada đặc biệt coi trọng. Ngoài ra, các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn, độ bền và chống cháy như CSA Group, UL hay ANSI/BIFMA cũng cần được tuân thủ nghiêm ngặt để đảm bảo sản phẩm đủ sức cạnh tranh.

Các chuyên gia ngành gỗ phân tích, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), mà cả Việt Nam và Canada đều là thành viên, mang lại lợi thế thuế quan đáng kể, giúp doanh nghiệp Việt giảm chi phí và tăng sức hấp dẫn trước các đối thủ. Canada không chỉ là thị trường tiêu thụ lớn mà còn là một "gã khổng lồ" trong ngành công nghiệp gỗ, với sản lượng gỗ hàng năm lên tới 600 triệu m3, thuộc nhóm 10 quốc gia sản xuất đồ nội thất hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, nghịch lý nằm ở chỗ ngành nội thất nội địa của Canada chỉ đáp ứng khoảng 50% nhu cầu tiêu dùng trong nước, theo thông tin từ Thương vụ Việt Nam tại Canada. Điều này dẫn đến việc Canada phải nhập khẩu một lượng lớn đồ nội thất bằng gỗ mỗi năm, đặc biệt là các sản phẩm giá cạnh tranh mà ngành công nghiệp trong nước không thể đáp ứng. Việt Nam với lợi thế về giá cả, chất lượng và sự linh hoạt trong sản xuất, đang trở thành lựa chọn hàng đầu để lấp đầy khoảng trống này.

Theo Cục trưởng Cục Kiểm Lâm và Lâm nghiệp Trần Quang Bảo, để chinh phục người tiêu dùng thế giới nói chung và Canada nói riêng, các nhà xuất khẩu gỗ và đồ gỗ Việt Nam đầu tư vào thiết kế hiện đại, tối giản và thân thiện với môi trường là yếu tố then chốt để đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng. Bên cạnh đó, sản phẩm không chỉ cần đẹp mà còn phải bền, an toàn và mang giá trị bền vững – những tiêu chí đang ngày càng được ưu tiên của người tiêu dùng.

Ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh (Hawa) cho biết, hiện nay các thị trường khác chưa có động thái tạo hàng rào thuế quan như thị trường Mỹ, nên các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ Việt Nam tận dụng tối đa lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí thuế quan, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh so với các đối thủ ngoài khối như Trung Quốc hay Ấn Độ, các quốc gia Nam Mỹ, khu vực Thái Bình Dương… Bên cạnh đó, ngành gỗ tập trung nâng cao giá trị gia tăng, chuyển đổi sang mô hình chủ động thiết kế và phân phối thêm trực tuyến.

Cũng theo ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. HCM (Hawa), trong 8 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu gỗ và đồ gỗ của Việt Nam đạt 11,1 tỷ USD, tăng 6,5% so với cùng kỳ năm 2024. Dự báo trong những tháng cuối năm 2025, gỗ Việt sẽ đối diện với nhiều thách thức của thị trường xuất khẩu nên Hawa đã đề xuất các doanh nghiệp không chỉ chuyển hướng thị trường để đảm bảo sự tăng trưởng như đã đề ra từ đầu năm 2025, mà còn chú trọng thị trường trong nước để đảm bảo sự phát triển.

Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch AA Corporation - công ty sở hữu chuỗi cung ứng nội thất Nhà Xinh cho biết, Nhà Xinh đang rất chú trọng vào thị trường nội đia, ngày càng muốn mở rộng. Chuỗi cung ứng nội thất Nhà Xinh có 6 cửa hàng tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, bán phần lớn sản phẩm được thiết kế và sản xuất tại nhà máy AA Tây Ninh, nơi vừa cung cấp hàng cho hệ bán lẻ vừa thi công cho các khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp và quốc tế. Với thiết kế nhắm vào sự thoải mái, tiện nghi, công năng đa dạng để khách hàng dễ hình dung và lựa chọn sản phẩm. Hiện thị trường trong nước có mức tăng trưởng trung bình từ 5% đến 10%, nhờ thành thị hoá và đời sống người dân nâng cao nên đây là cơ hội chuyển mình cho ngành gỗ Việt trước khoa khăn thị trường nhập khẩu.

Để tháo gỡ những khó khăn được dự báo trước, bà Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, Bộ Công Thương vẫn đang chủ trì các đàm phán cấp kỹ thuật, đặc biệt liên quan đến vấn đề trung chuyển. Hiện phía Mỹ chưa đưa ra bất kỳ định nghĩa hay hướng dẫn nào liên quan đến nội dung này. Đây là vấn đề cần sớm được làm rõ để doanh nghiệp chủ động xây dựng phương án sản xuất. Do đó, các doanh nghiệp tận dụng hiệp định thương mại tự do, đa dạng hóa đầu ra để đảm bảo tăng trưởng cho toàn ngành gỗ.

Theo TTXVN