Tháng 11/2020, tôi được Cục Gìn giữ Hòa Bình Việt Nam cử sang công tác tại Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi (MINUSCA). Vốn là một giảng viên ngoại ngữ (công tác tại Học viện Hậu cần-Bộ Quốc phòng), chuyến đi này hứa hẹn mang đến cho tôi những trải nghiệm thực tế mà không nhiều người có được. Cũng bởi vậy, đi kèm với sự háo hức, nhiệt tình còn có cả những lo âu và tất nhiên là nỗi nhớ nhà, nhớ gia đình. Nhưng trên tất cả vẫn là lòng tự hào, niềm vinh dự khi được đại diện cho đất nước ta tham gia thực hiện nhiệm vụ quốc tế.
Cho tới dịp Quốc khánh Việt Nam năm 2021, tôi và các thành viên trong đoàn Việt Nam đã ở Thủ đô Bangui được hơn chín tháng, và đã tạo được ấn tượng tốt với rất nhiều những người bạn, người đồng nghiệp quốc tế. Đó cũng là lý do chúng tôi mong muốn ngày 2/9/2021 sẽ trở thành một dịp đưa họ đến gần hơn với lịch sử, đất nước, con người Việt Nam, để họ có thể cảm nhận đầy đủ nhất về một đất nước đã bước ra khỏi chiến tranh, vững vàng tiến lên, không chỉ xây dựng một xã hội vững mạnh mà ngày nay còn vươn mình bước ra đảm nhận nhiệm vụ quốc tế, thực hiện trách nhiệm cao cả với cộng đồng thế giới: Chung tay bảo vệ, gìn giữ hòa bình.
Để chuẩn bị cho một lễ kỷ niệm Quốc khánh 2/9 thật ấn tượng, nhiều cảm xúc, các thành viên trong Đoàn công tác đã xây dựng kịch bản chi tiết và phân công nhau thực hiện. Có những phần việc thậm chí phải lên kế hoạch từ trước đó vài tháng. Thí dụ, chúng tôi muốn bằng mọi giá làm sao khiến các bạn quốc tế thật ấn tượng với nền ẩm thực đậm đà bản sắc Việt Nam. Các anh chị em trong đoàn bàn bạc thật kỹ trước khi quyết định lựa chọn món nem rán truyền thống.
Nhưng, cái khó là ở Bangui không phải như ở nhà, cứ bước chân ra chợ hay siêu thị là mua được nguyên liệu. Thủ đô Cộng hòa Trung Phi giờ vẫn đầy khó khăn, thiếu thốn. Chính vì vậy, nguyên liệu nhất thiết phải được mang sang từ Việt Nam. Đó cũng là lý do mà tháng 6/2021, sau khi về phép một tháng, trên hành trang trở lại Bangui, tôi có mang theo hàng trăm chiếc bánh đa nem cũng như vài thùng bún ăn liền để chuẩn bị "thết đãi" các bạn bè quốc tế trong dịp Quốc khánh.
Tất nhiên, để Ngày Quốc khánh thật sự rạng rỡ, lại càng không thể thiếu những video clip thật đặc sắc về Việt Nam. Thông qua đó, chúng tôi muốn đưa các bạn ngược dòng lịch sử, hiểu hơn về ý nghĩa Ngày Quốc khánh 2/9 với đất nước Việt Nam, một đất nước bước ra từ chiến tranh, đánh bại những đế quốc, thực dân lớn. Đó là những chiến thắng, những cột mốc không chỉ giàu ý nghĩa với Việt Nam mà còn với cả thế giới, đặc biệt là các quốc gia thuộc hệ thống thuộc địa ở châu Phi. Và tất nhiên, Việt Nam không chỉ có chiến tranh. Chúng tôi còn muốn giới thiệu những hình ảnh đất nước tươi đẹp với những thành tựu kinh tế-xã hội, trong những thập niên qua. Tất cả được thể hiện trong một video clip ý nghĩa, được trình chiếu ngay trong phần đầu của buổi lễ kỷ niệm diễn ra ngày 2/9/2021 trước sự chứng kiến của nhiều bạn bè, đồng nghiệp, lãnh đạo Phái bộ MINUSCA.
Rất vui mừng và tự hào, lời mời của đoàn Việt Nam nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của các bạn bè quốc tế. Lãnh đạo cấp cao của Phái bộ, các Chỉ huy/Trưởng các bộ phận của Sở chỉ huy Quân sự phái bộ, Thư ký/Trợ lý của các lãnh đạo quân sự Phái bộ và đại diện Phái bộ huấn luyện của Liên minh châu Âu tại Cộng hòa Trung Phi…, tất cả cùng đến chia vui, chúc mừng các thành viên của lực lượng Việt Nam tại phái bộ MINUSCA.
Đối với cá nhân tôi, Ngày Quốc khánh năm 2021 ấy thật sự là một ký ức không thể phai mờ, khi tôi đảm nhiệm công việc MC, dẫn dắt chương trình của toàn bộ buổi lễ.
Tự hào biết bao khi đứng trước đông đảo lãnh đạo, đồng nghiệp quốc tế cùng đặt tay lên ngực áo, hát vang bản "Tiến quân ca" trong lễ chào cờ. Bài Quốc ca tôi đã nghe từ khi còn là một cô bé, bài hát quen thuộc như hơi thở, như từng dòng máu chảy trong tim. Vậy mà trong buổi lễ trang trọng này, khi cất tiếng hát, từng câu, từng chữ, từng nốt nhạc vang lên trên một đất nước còn xung đột, còn nội chiến, nơi mà người dân đang khát khao hòa bình, vẫn rung lên trong tôi những cảm xúc nồng nàn. Giai điệu bài hát, "Giai điệu Tổ quốc tôi", như đang kể lại một lần nữa, "lời yêu thương, lời bỏng cháy", câu chuyện lịch sử về các thế hệ đi trước-những bậc tiền nhân, cha ông đã chiến đấu, hy sinh, cho chúng tôi được sống và lớn lên trên đất nước độc lập, toàn vẹn và yên bình hôm nay.
Tôi hiểu sâu sắc hơn giá trị của hai tiếng "hòa bình", tưởng đơn giản, mà phải đổi bằng biết bao máu xương và nước mắt Việt Nam, khi đứng nghiêm chào lá cờ đỏ sao vàng của chúng ta trong Ngày Quốc khánh không thể nào quên ấy. Tôi càng cảm thấy vinh dự, tự hào với nhiệm vụ mình đang thực hiện, tại đất nước còn nhiều khó khăn vì chiến tranh này. Chúng ta đang nâng cao trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, nỗ lực đóng góp vào việc xây dựng nền hòa bình của thế giới.
Tôi vẫn nhớ như in, cô bạn sĩ quan người Ghana làm cùng phòng nói với tôi sau buổi lễ: "Quốc ca Việt Nam là câu chuyện về những người anh hùng làm nên kỳ tích. Bây giờ thì tôi đã hiểu tại sao dân tộc Việt Nam lại có những chiến thắng vang dội khắp năm châu như vậy".
"Quốc ca Việt Nam là câu chuyện về những người anh hùng làm nên kỳ tích".
Cũng thật vinh dự biết bao, khi tôi được là người phụ nữ Việt Nam duy nhất tham gia phái bộ MINUSCA, mang vẻ đẹp truyền thống của tà áo dài Việt Nam giới thiệu tới các bạn bè quốc tế. Và không chỉ có vậy, những hình ảnh, clip sinh động về một Việt Nam đang phát triển, năng động, mến khách hay món nem rán truyền thống Việt Nam đã "chinh phục" mọi khách mời tham dự buổi lễ.
Sau khi ăn liền ba, bốn cái nem và tấm tắc khen ngợi hương vị của nó, anh bạn bác sĩ cùng Phái bộ chia sẻ: "Tôi đã từng được ăn món này ở Rwanda, nhưng hôm nay thì đặc biệt lắm, khác rất nhiều!". Anh giải thích rằng ở Rwanda có nhà hàng Việt, các món ăn đều do đầu bếp người Việt chế biến, nên hương vị tương đối giống, nhưng món "cuốn mùa Xuân" (spring rolls - nem rán) hôm nay khiến anh nhớ mãi. Anh bảo: "Nem trước đây tôi ăn được làm bằng nguyên liệu không tươi, mà cách họ cuộn nem cũng không đẹp. Vỏ nem cuốn cũng dày và cứng, không mỏng và giòn tan như thế này". Từ đó, các đồng nghiệp của tôi luôn yêu cầu tôi làm "nem", mỗi khi tôi nói sẽ mang đến các bữa tiệc những món ăn Việt Nam.
Và, nói như lời của Thiếu tướng Paulo Amanuel Maia Perera-Phó Tư lệnh Lực lượng quân sự Phái bộ MINUSCA: "Tôi chỉ muốn đặt vé máy bay đến Việt Nam ngay sau buổi lễ hôm nay". Có lẽ bất cứ người Việt Nam nào cũng sẽ thấy dâng trào những cảm xúc thật hạnh phúc và ấm áp, như tôi, khi được nghe chia sẻ mộc mạc ấy.
Nhiệm kỳ công tác Gìn giữ Hòa bình tại phái bộ MINUSCA của tôi đã kết thúc cuối năm 2021. Nhưng tôi và các đồng nghiệp, những sĩ quan Việt Nam, vẫn sẽ còn tiếp tục sứ mệnh. Không chỉ là góp phần nhỏ bé gìn giữ hòa bình cùng thế giới, chúng tôi vẫn khao khát đưa hình ảnh Tổ quốc ta đến với bạn bè năm châu, qua những cách "nhận diện" giản dị và chân thành nhất. Như màu cờ đỏ thắm. Như tà áo dài độc nhất vô nhị. Như những món ăn thấm đẫm tình nghĩa Việt Nam…