Những di chứng hậu COVID-19 phổ biến nhất

Hậu COVID-19 ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, thể chất, làm cho người bệnh tốn kém thời gian và tiền bạc để chữa trị. Hậu COVID-19 có biểu hiện rất đa dạng từ nhẹ đến nặng và có trên 200 triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, các triệu chứng thường gặp, gồm: Mệt mỏi, ho, khó thở, nhức đầu, rối loạn trí nhớ, rối loạn tâm lý, di chứng về tim mạch và một số triệu chứng khác ít gặp hơn.

1- Mệt mỏi

Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân mắc hội chứng hậu COVID-19, chiếm tỷ lệ từ 50-90% người bệnh có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2. Tình trạng mệt mỏi kéo dài tùy theo mức độ thời gian khác nhau, người bị nhiễm COVID-19 nặng, nhập viện, thở máy thì tình trạng này có thể kéo dài từ 2-6 tháng. Phương pháp điều trị cho người bệnh mệt mỏi kéo dài hậu COVID-19 chủ yếu tăng cường thể thao vận động, bổ sung dinh dưỡng, làm việc nhẹ nhàng, tăng cường thời gian thư giãn để cơ thể phục hồi.

2- Ho, khó thở

Thường gặp khi gắng sức, vận động, leo cầu thang. Phần lớn nguyên nhân dẫn đến bất thường hô hấp là do tổn thương phổi sau nhiễm COVID-19, phổ biến nhất là tình trạng viêm phổi, xơ phổi, ảnh hưởng trầm trọng đến chức năng hô hấp. Đặc biệt, tình trạng ho, khó thở hậu COVID-19 có thể kéo dài trên nhóm người bệnh từng có tiền sử mắc viêm phổi nặng, từng thở máy, điều trị ECMO, lớn tuổi, những người từng thở ô-xy…

3- Di chứng tâm thần kinh đa dạng

COVID-19 có khả năng làm tổn thương hệ thống thần kinh, hệ thống tai trong và tiền đình, gây đau đầu, chóng mặt. Ở trường hợp nặng hơn, người từng nhiễm COVID-19 có khả năng mất tập trung, giảm trí nhớ, rối loạn về tiếp nhận ngôn ngữ. Đây là hội chứng “sương mù não”, có biểu hiện lú lẫn, hay quên - tư duy trở nên mơ hồ, chậm chạp, kém nhạy bén… “Sương mù não” kéo dài là một trong những triệu chứng thần kinh điển hình đã được ghi nhận ở những người từng là F0 sau khi khỏi bệnh. Nguyên nhân dẫn đến sương mù não có thể virus phá hủy rào cản ngăn dị vật xâm nhập vào não, từ đó gây ra tình trạng viêm não.

4- Rối loạn tâm lý

Rối loạn tâm lý có thể xảy ra đối với người đang nhiễm COVID-19 và nhóm người khỏi bệnh. Dù thoát khỏi bệnh COVID-19, nhiều người rơi vào rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu và trầm cảm.

Phương pháp điều trị rối loạn tâm lý chủ yếu là liệu pháp vực dậy tinh thần, tăng cường nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý. Riêng đối với nhóm người bị trầm cảm sau khi hết COVID-19, có thể được điều trị bằng các loại thuốc chống trầm cảm.

5- Di chứng tim mạch

Các triệu chứng thường gặp, bao gồm: Đau ngực, hồi hộp, tăng men tim kéo dài. Nguyên nhân có thể do viêm cơ tim tiếp diễn từ đợt cấp. Ngoài ra, một số nhóm người bệnh có biểu hiện mạch nhanh khi nghỉ ngơi, hội chứng nhịp nhanh được cho là do rối loạn hệ thần kinh giao cảm. Tình trạng tim đập nhanh xuất hiện trong khoảng 1-3 tháng đầu sau khi họ âm tính SARS-CoV-2.

Di chứng để lại sau khi mắc COVID-19 gặp ở những người bình thường lẫn những người có bệnh nền tim mạch. Với người bệnh nền, nguy cơ nhập viện điều trị cao hơn. Còn ở nhóm người trẻ, vận động viên thể thao ít có nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch hậu COVID-19 hơn nhóm bệnh nhân khác.

BS VĂN HIỂN TÀI (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)