Nồng nàn Cù Lao Giêng

Làng bè nuôi cá bên Cù Lao Giêng. Ảnh: PHẠM HIẾU

Nhịp sống bình yên

Ở xứ biển Rạch Giá, đây là đầu chúng tôi đến Cù Lao Giêng nên không giấu được xúc cảm ngỡ ngàng. Bên cồn, nhịp sống người dân chất phác, hiền hòa theo dòng nước, theo tiếng ghe xuồng khua nhẹ lên mặt sông Tiền và theo ánh hoàng hôn xuyên qua những hàng xoài rợp bóng mát rượi… Cảm giác bình yên, thư thái khiến chúng tôi thốt lên rằng: “Ôi sao mà yêu nơi này quá!”.

Để đến Cù Lao Giêng, du khách phải qua cầu Mỹ Luông - Tấn Mỹ bắt qua sông Tiền. Dù vẫn có con đò nhỏ ngày ngày đưa rước khách sang sông nhưng chúng tôi chọn đi qua cầu cho tiện hơn. Từ xa nhìn lại, cầu Mỹ Luông - Tấn Mỹ như cánh tay nối dài, một “sứ giả” thiện lành của xóm cồn đang đón chào du khách đến vùng đất này trải nghiệm.

Dừng ở giữa cầu, phóng tầm mắt nhìn xuống dòng sông Tiền đặc quánh phù sa. Những chiếc bè nuôi cá của người dân đậu san sát nhau, mang theo bao hy vọng qua những con nước lớn ròng... Đang còn miên man với bao suy nghĩ bâng quơ, cô đồng nghiệp đi cùng giục tôi nhanh vào xóm nhỏ. Xứ cù lao không ồn ào, náo nhiệt mà giản dị, bình yên như một bức tranh thủy mặc, được bao bọc bởi màu xanh ngắt của những vườn xoài trĩu trái, thoang thoảng hương thơm. Bất chợt, một hồi chuông nhà thờ ngân vang, càng khiến lòng lữ khách thêm bồi hồi, xao xuyến.

Thấy chúng tôi còn ngẩn ngơ, chị Trần Thị Ngọc Hà - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Cù Lao Giêng say sưa giới thiệu thêm về xóm cồn một cách rành rọt. Theo chị Hà, Cù Lao Giêng có lịch sử khai phá hơn 300 năm. Thời Pháp thuộc, vùng này có bến đò lớn và bến xe ngựa. Người Pháp còn cho dựng 2 cột dây thép ở gần đầu cù lao nối với bên kia sông để thiết lập liên lạc. Đến nay, cột dây thép vẫn hiển hiện và trở thành di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia. Còn các chuyến tàu thủy đi Nam Vang (Phnom Penh, Vương quốc Campuchia) - Sài Gòn thường xuyên ghé Cù Lao Giêng để đưa thư, rước khách.

Trên địa bàn xã còn có rất nhiều công trình kiến trúc, di tích lịch sử, văn hóa, tôn giáo để du khách tham quan. Nổi bật như nhà thờ Cù Lao Giêng với kiến trúc tôn giáo đặc trưng thời kỳ Pháp thuộc, có trước cả Nhà thờ Đức Bà (TP. Hồ Chí Minh). Kế đó là tu viện Chúa Quan Phòng trông rất cổ kính, tu viện Phanxico. Xã còn có khu du lịch sinh thái Cồn Én, làng nghề đóng ghe xuồng hơn 100 năm rất nổi tiếng, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế đến tham quan.

Xứ cồn sung túc

Nghề trồng xoài ở Cù Lao Giêng phát triển mạnh hơn 10 năm nay giúp địa phương trở thành “thủ phủ” xoài bậc nhất của miền Tây. “Ở Cù Lao Giêng, cây xoài không còn là sinh kế mà trở thành biểu tượng mới, niềm tự hào và là hồn cốt - thứ làm nên bản sắc riêng của xóm cồn”, chị Hà tự hào. 

Niềm tự hào ấy cũng đúng! Bởi, sau khi thành lập từ việc sáp nhập 3 xã là Tấn Mỹ, Mỹ Hiệp và Bình Phước Xuân, Cù Lao Giêng có gần 4.200ha trồng xoài chiếm trên 98% diện tích cây ăn trái. Xã được cấp 35 mã số vùng trồng trên cây ăn trái, với diện tích 2.974ha, chứng nhận VietGAP diện tích 735,9ha, GlobalGAP diện tích 49,9ha… “Trên địa bàn xã còn có nhiều hợp tác xã chế biến, tiêu thụ xoài hoạt động rất mạnh, đưa trái xoài Cù Lao Giêng chinh phục nhiều thị trường khó tính như Úc, Mỹ, New Zealand… giúp giá trị trái xoài của bà con tăng đáng kể”, chị Hà nói thêm.

Ngồi trong vườn xoài trĩu trái, ông Phạm Quốc Bồng, ngụ ấp Tấn Phú tính toán, với 1ha trồng xoài tượng da xanh lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng/năm. Nhờ vậy, chừng 5 - 7 năm trở lại đây, cuộc sống người dân xứ cù lao này khấm khá hơn nhiều...

Lãng du ở thủ phủ xoài hãy còn thỏa thích thì ánh hoàng hôn dần buông xuống. Vội chia tay những người bạn mới quen, chúng tôi dạo thêm một lượt theo con đường nhỏ tìm đến làng nghề đóng xuồng trăm năm tuổi, trước khi về phố biển Rạch Giá. Từ đầu làng nghề, tiếng búa, cưa, đục vang lên đều đặn, nhịp nhàng như nhịp thở của xóm cồn. Những người thợ cần mẫn, đôi tay chai sần theo năm tháng đang tỉ mỉ đẽo gọt từng tấm ván, chiếc be, chiếc cong để tạo nên những chiếc xuồng đặc trưng của miền Tây sông nước.

Rảo mắt về phía sau làng nghề, vẫn là hình ảnh những vườn xoài mát rượi. Ở đó, những nông dân, phụ nữ đang miệt mài tỉa cành, bao trái, chuyện trò rôm rả. Thi thoảng, lại có vài ánh nhìn cùng nụ cười duyên sau vành nón lá hướng về người khách lạ, mấy độ làm tôi xao xuyến… 

Chiều nghiêng nắng, đứng bên này bờ sông Tiền ngắm nhìn về phía Cù Lao Giêng một lượt, mặt nước lấp lánh trong ánh hoàng hôn, chiếu lên xóm cồn khiến nơi này càng trở nên quyến rũ. Rõ ràng, Cù Lao Giêng mang vẻ đẹp rất riêng, không phô trương, không ồn ào, không kiêu sa, lộng lẫy. Ngược lại xóm nhỏ bên sông chinh phục lòng người bằng sự mộc mạc, chân tình, nồng thắm của con người bản địa, của cảnh sắc thanh bình và cả của chiều sâu văn hóa, lịch sử.

Rời Cù Lao Giêng, hành trang của những người khách lạ không chỉ có vài bức ảnh, vài món quà quê từ những người bạn mới mà còn đọng lại trong chúng tôi một cảm giác khó nói nên lời mong một ngày nào đó được về với xóm cồn thân thương…

PHẠM HIẾU - THỦY TIÊN