Phát triển kinh tế tuần hoàn

09/04/2025 - 07:37

 - Kinh tế tuần hoàn giúp giảm thiểu lượng chất thải ra môi trường, hạn chế ô nhiễm và bảo tồn đa dạng sinh học. Bằng cách tái sử dụng và tái chế, đã giảm thiểu việc khai thác tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo nguồn cung cho các thế hệ tương lai. Kinh tế tuần hoàn thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo, tạo ra các ngành công nghiệp mới và cơ hội việc làm.

Kinh tế xanh, cuộc sống lành

Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường. Việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước. Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi đầu tiên trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, thông qua việc ban hành các chính sách và chương trình hỗ trợ. Những năm gần đây, hợp tác quốc tế giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EU) được đẩy mạnh góp phần thúc đẩy thương mại và tăng trưởng kinh tế theo hướng bền vững. EU là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu đạt 51,66 tỷ USD trong năm 2024, tăng 18,5% so năm 2023 và là đối tác Việt Nam luôn đạt thặng dư thương mại cao. Với tác động tích cực có ý nghĩa của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), triển vọng xuất khẩu sang thị trường EU ngày càng lớn mạnh, kéo theo đó là triển vọng thu nhập gia tăng của hàng chục triệu lao động tham gia chuỗi sản xuất, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, hướng đến nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Mặc dù vậy, các doanh nghiệp (DN) đang đối mặt những thách thức mới đến từ các chính sách xanh của EU. Năm 2020, Ủy ban Châu Âu đã thông qua Thỏa thuận xanh, với mục tiêu giảm 55% lượng phát thải ròng vào năm 2030 so năm 1990 và đạt trung hòa carbon vào năm 2050. Thỏa thuận xanh Châu Âu, bao gồm: Các chiến lược, chương trình, kế hoạch hành động, văn bản chính sách, pháp luật cụ thể với các nội dung, chính sách, quy định ngày càng chặt chẽ đối với sản phẩm nhập khẩu và tiêu dùng theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững. Các thỏa thuận xanh của EU đặt ra những thách thức lớn cho xuất khẩu Việt Nam, song về lâu dài, việc thực hiện chủ động chuyển đổi xanh đồng bộ và toàn diện tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp, góp phần nâng cao sức cạnh tranh, mở rộng thị trường sản phẩm xanh, bền vững nhiều tiềm năng. Do đó, việc đẩy mạnh triển khai các giải pháp phù hợp nhằm chủ động ứng phó và đáp ứng các chính sách xanh của EU là rất cấp thiết.

Nhằm hỗ trợ DN chuyển đổi xanh, đẩy mạnh xuất khẩu và chuỗi bền vững đáp ứng các quy định, chính sách xanh của EU và các cam kết phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn và biến đổi khí hậu của Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu bộ trưởng các bộ, thủ trưởng các cơ quan ngang bộ, cơ quan liên quan, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các hiệp hội ngành hàng và DN chủ động tổ chức triển khai tích cực, hiệu quả, đồng bộ nhiệm vụ, giải pháp được giao tại các nghị quyết của Chính phủ, các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn, sản xuất và tiêu dùng bền vững, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh.

Chung tay chuyển đổi xanh

Để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trên địa bàn tỉnh An Giang, năm 2025, tỉnh hỗ trợ DN chuyển đổi xanh, đẩy mạnh xuất khẩu và chuỗi bền vững đáp ứng các quy định, chính sách xanh của EU và các cam kết phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn và biến đổi khí hậu của Việt Nam. “Việc này thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của tỉnh nhằm hướng tới một nền kinh tế xanh, bền vững, đồng thời mở ra cơ hội lớn cho các DN địa phương tiếp cận thị trường quốc tế, đặc biệt là thị trường EU” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Văn Phước thông tin.

Theo đó, tỉnh đẩy mạnh tổ chức triển khai các chính sách, kế hoạch hành động của địa phương về sản xuất và tiêu dùng bền vững, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tăng trưởng xanh. Trong đó, ưu tiên triển khai các nhiệm vụ, hành động thúc đẩy phân loại rác tại nguồn, giảm thiểu, thu hồi, tái sử dụng, tái chế chất thải, hỗ trợ DN chuyển đổi xanh, đổi mới ứng dụng công nghệ, áp dụng các mô hình bền vững, tuần hoàn; tạo điều kiện phát triển các mô hình khu công nghiệp, cụm công nghiệp sinh thái, thúc đẩy chuỗi tuần hoàn nhằm giải quyết các vấn đề cấp thiết về ô nhiễm môi trường, thúc đẩy sử dụng hiệu quả và bền vững tài nguyên, năng lượng... Phối hợp các bộ, ngành, Hiệp hội DN trong việc triển khai các chính sách, đề án, chương trình, kế hoạch về kinh tế tuần hoàn, sản xuất và tiêu dùng bền vững, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, ứng phó biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh.

Tăng cường giáo dục và truyền thông về lợi ích của kinh tế tuần hoàn cho người dân, DN và các nhà hoạch định chính sách. Tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho việc phát triển kinh tế tuần hoàn, bao gồm các quy định về tái chế, tái sử dụng và trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất. Đồng thời, hợp tác giữa DN, tổ chức nghiên cứu và cộng đồng để chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và nguồn lực. Hỗ trợ nghiên cứu và phát triển công nghệ và giải pháp sáng tạo cho kinh tế tuần hoàn.

Khác với mô hình kinh tế tuyến tính truyền thống “khai thác - sản xuất - tiêu thụ - thải bỏ”, kinh tế tuần hoàn hướng tới việc tạo ra một vòng lặp khép kín. Trong đó, chất thải được coi là tài nguyên và các sản phẩm, vật liệu được tái sử dụng, tái chế, phục hồi để kéo dài vòng đời sử dụng.

THU THẢO