Thủ tướng: Quan hệ Việt Nam-Nhật Bản "chân thành, tình cảm, tin cậy, thực chất, hiệu quả"

Sáng 25/11, tại Quảng Ninh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự Diễn đàn hợp tác địa phương Việt-Nhật với chủ đề “Đồng hành phát triển toàn diện - Kiến tạo tương lai bền vững.”

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ kêu gọi các địa phương và doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục tin tưởng và gắn bó với Việt Nam trong quá trình phát triển; không ngừng đóng góp cho sự thịnh vượng của hai quốc gia cũng như quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam-Nhật Bản.

Cùng tham dự có Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan, Đại sứ Việt Nam và các Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Nhật Bản, lãnh đạo và đại diện các sở, ngành của các địa phương cùng các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp, chuyên gia tiêu biểu.

Về phía Nhật Bản, Thủ tướng Nhật Bản gửi Thông điệp chúc mừng; Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam tham dự cùng lãnh đạo, đại diện của 18 địa phương Nhật Bản, các tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp từ Nhật Bản cũng như các đối tác Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam.

Sau hơn 50 năm thiết lập, nhất là khi hai nước nâng cấp lên Đối tác Chiến lược toàn diện vào năm 2023, quan hệ Việt Nam-Nhật Bản đang ở giai đoạn phát triển rất tốt đẹp. Đến nay, đã có hơn 110 thỏa thuận hợp tác giữa các địa phương hai bên, tạo nền tảng quan trọng đưa quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.

Diễn đàn sẽ cụ thể hóa các nội dung đã được lãnh đạo cấp cao hai nước thống nhất nhằm tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản; thiết lập cơ chế đối thoại, kết nối thường kỳ, góp phần tăng cường trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác thực chất, mang lại lợi ích hài hòa cho cả hai bên.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, sẽ có hơn 100 hoạt động kết nối, làm việc giữa các bên. Triển lãm địa phương Việt Nam-Nhật Bản cũng được tổ chức với hơn 40 gian trưng bày sản phẩm đặc trưng địa phương Việt Nam-Nhật Bản và khu vực giao lưu trải nghiệm văn hóa hai nước.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung tin tưởng và mong muốn các địa phương hai nước sẽ tham gia chủ động, tích cực hơn nữa vào quá trình cụ thể hóa và làm sâu sắc nội hàm khuôn khổ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Việt Nam và Nhật Bản, biến các cam kết, thỏa thuận thành những dự án, công trình, chương trình cụ thể, để rồi cũng chính địa phương sẽ là đối tượng trực tiếp thụ hưởng những thành quả của sự phát triển quan hệ Việt Nam-Nhật Bản, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân hai nước.

Với tinh thần “ngoại giao phục vụ phát triển, lấy người dân, địa phương và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ,” Bộ Ngoại giao Việt Nam cùng với 3 cơ quan đại diện tại Nhật Bản cam kết sẽ luôn đồng hành, hỗ trợ tối đa các địa phương, doanh nghiệp hai nước trong hành trình kết nối, chia sẻ thông tin, thúc đẩy triển khai hợp tác, cùng phát triển toàn diện, hiệu quả và tương lai bền vững.

Cảm ơn Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Nhật Bản đã quan tâm chỉ đạo, gửi thông điệp tới Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ cho rằng, với phương châm "Đoàn kết để có sức mạnh - hợp tác để có lợi ích - đối thoại để có lòng tin", Diễn đàn hợp tác địa phương Việt-Nhật với chủ đề “Đồng hành phát triển toàn diện - Kiến tạo tương lai bền vững” có ý nghĩa rất thiết thực, mang tầm chiến lược, thể hiện rõ tinh thần hợp tác cùng thắng, cùng đồng hành phát triển, cùng kiến tạo tương lai vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của cả hai quốc gia.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh với nền tảng lịch sử giao lưu nhân dân hơn 1.300 năm và hơn nửa thế kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Nhật Bản đã cùng nhau vun đắp mối quan hệ hữu nghị hợp tác ngày càng tin cậy, toàn diện, thực chất, hiệu quả. Đến nay, Nhật Bản đã trở thành đối tác hợp tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, đứng thứ nhất về hợp tác ODA và lao động, thứ ba về đầu tư và thứ tư về thương mại, du lịch.

Đặc biệt, sau 2 năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện, quan hệ hai nước đã có nhiều bước phát triển mạnh mẽ. Trong số đó, hai bên đã nâng tầm và thiết lập nhiều cơ chế đối thoại mới trong các lĩnh vực hợp tác truyền thống như ngoại giao, quốc phòng, an ninh, lao động để tạo dựng, củng cố, tăng cường niềm tin cho nhau; liên kết kinh tế giữa hai nước tiếp tục được tăng cường, đặc biệt trong các lĩnh vực hạ tầng, giáo dục, y tế, công nghiệp, chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực; tiếp tục mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo; hợp tác khoa học, công nghệ được xác định là trụ cột mới của quan hệ song phương, mở ra không gian hợp tác mới về đổi mới trên tất cả các lĩnh vực.

Cùng với đó, đạt tăng trưởng rất tích cực trong một số chỉ số hợp tác quan trọng như về kim ngạch thương mại hai chiều tăng 20%, đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam tăng hơn 8 tỷ USD, số người Việt Nam tại Nhật Bản tăng hơn 20%, có thêm hơn 10 cặp địa phương ký kết nhiều văn kiện hợp tác mới; ngày càng có nhiều địa phương và doanh nghiệp Việt Nam chủ động đầu tư, mở rộng hoạt động tại Nhật Bản, nhất là trong các lĩnh vực chuyển đổi số, thương mại, du lịch, kết nối y tế; tin cậy chính trị ngày càng cao, kinh tế ngày càng hiệu quả, giao lưu nhân dân ngày càng bền chặt, nhân dân hai nước được hưởng thụ thành quả của quan hệ hai nước.

Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao sự đóng góp quý báu của các địa phương, doanh nghiệp Nhật Bản vào các kết quả hợp tác nêu trên, cũng như đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam trong thời gian qua; khẳng định, hợp tác địa phương và hợp tác doanh nghiệp chính là những điểm đặc sắc riêng có của quan hệ Việt Nam-Nhật Bản, là kênh kết nối thực chất, hiệu quả, góp phần triển khai, cụ thể hóa thỏa thuận giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước.

Thông tin tới Diễn đàn về tình hình Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ cho biết sau 80 năm xây dựng và phát triển, 40 năm đổi mới, từ một đất nước bị bao vây, cô lập, bị tàn phá bởi chiến tranh, Việt Nam ngày nay đã nằm trong nhóm 35 nền kinh tế hàng đầu thế giới, trong nhóm 20 quốc gia có quy mô thương mại lớn nhất thế giới, tham gia 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với 60 nền kinh tế đối tác, thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia; GDP đầu người tăng gấp gần 50 lần.

Kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn của nền kinh tế dược bảo đảm. Quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự, an toàn xã hội và an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống người dân không ngừng được cải thiện.

Bước vào kỷ nguyên phát triển mới, Việt Nam quyết tâm tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng, tập trung khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm xung lực phát triển đột phá, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số từ năm 2026, đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.

Chia sẻ về môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ Việt Nam tiếp tục tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều nhóm giải pháp sau trên tinh thần 3 thông: “thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh”.

Trong số đó, đột phá về thể chế với tinh thần “biến thể chế là điểm nghẽn thành lợi thế cạnh tranh quốc gia”, “thể chế là động lực, nguồn lực, mục tiêu của sự phát triển”, “thể chế phải đi sớm, đi trước mở đường cho phát triển.”

Đẩy mạnh kết nối hạ tầng thông suốt giữa các tỉnh, các vùng, kết nối quốc gia, quốc tế theo hướng đồng bộ, hiện đại, trong đó có các hệ thống đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, sân bay, cảng biển… Đổi mới tư duy quản trị thông minh theo hướng “vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển, huy động tối đa nguồn lực cho phát triển”, từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, “không biết thì không quản”; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, xóa bỏ cơ chế xin-cho; áp dụng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bỏ các cấp trung gian không cần thiết.

Cho rằng dư địa, tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản vẫn còn rất lớn; để góp phần khai thác hơn nữa dư địa này, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp và địa phương hai nước, Thủ tướng Chính phủ gợi mở một số định hướng lớn để hai bên tăng cường hợp tác.

Trong số đó, Thủ tướng Chính phủ đề nghị chủ động, sáng tạo, phát huy các tiềm năng, yếu tố bổ trợ giữa địa phương hai nước để thúc đẩy hợp tác địa phương trên nguyên tắc “cùng có lợi”, “bên này cần, bên kia có”, vì sự thịnh vượng chung. Việt Nam có các địa phương cần vốn, công nghệ, công nghiệp phụ trợ chưa phát triển…, còn Nhật Bản cũng có các địa phương đang gặp phải vấn đề thiếu hụt lao động, dân số già, thiếu động lực tăng trưởng.

Xác định “lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và nguồn lực chính của sự hợp tác,” Thủ tướng cho biết tại Diễn đàn này, ngoài các địa phương còn có hàng trăm doanh nghiệp hai nước đang nỗ lực tìm kiếm cơ hội kết nối, giao thương.

Các địa phương hai nước tập trung lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp để chủ động có các chính sách ưu đãi, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước kết nối, đầu tư, đồng thời bảo đảm người dân phải là đối tượng thụ hưởng chính của việc hợp tác theo tinh thần 3 hơn: Việc làm tốt hơn, thu nhập cao hơn, kỹ năng tốt hơn.

Nhấn mạnh, giao lưu văn hóa, sự hiểu biết lẫn nhau là nền tảng của quan hệ hợp tác lâu dài, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên thảo luận, đề xuất các sáng kiến cụ thể nhằm tăng cường kết nối văn hóa, du lịch, giao lưu nhân dân hai nước nói chung và hiểu biết giữa các địa phương nói riêng.

Cho rằng đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số phải trở thành động lực tăng trưởng mới của hợp tác địa phương, Thủ tướng đề nghị hai bên nghiên cứu thúc đẩy các mô hình hợp tác về công nghệ số, AI, đô thị thông minh, vườn ươm khởi nghiệp, trung tâm R&D.

Trong số đó, Thủ tướng mong muốn phía Nhật Bản tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp Việt Nam trong xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số trong chính quyền địa phương, nâng cao năng lực xây dựng chính sách, quản trị trong các lĩnh vực ưu tiên như AI, hạ tầng di động, bán dẫn…

Thủ tướng đề nghị tăng cường hơn nữa hợp tác về chuyển đổi xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên, phòng, chống thiên tai. Hai bên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất dự án hợp tác cụ thể về hạ tầng xanh, chống ngập đô thị, xử lý rác-nước thải, nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, năng lượng tái tạo.

Thủ tướng cho biết Chính phủ Việt Nam hoan nghênh và nhất trí với phát biểu ngay sau khi trúng cử của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi, đó là “Làm việc! Làm việc! Làm việc và Làm việc!”; cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực làm việc hơn nữa, luôn đồng hành cùng các địa phương và nhà đầu tư Nhật Bản theo tinh thần “3 cùng”: Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển nhanh và bền vững; cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển; cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào.

Kêu gọi các địa phương và doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục tin tưởng và gắn bó với Việt Nam trong quá trình phát triển; không ngừng đóng góp cho sự thịnh vượng của hai quốc gia cũng như quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam-Nhật Bản, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tin tưởng Diễn đàn Hợp tác địa phương Việt Nam-Nhật Bản lần thứ nhất sẽ là một dấu mốc quan trọng, “cú hích mới” mở ra chặng đường hợp tác đầy triển vọng và sáng tạo giữa Việt Nam và Nhật Bản, góp phần đưa quan hệ song phương phát triển hơn nữa theo phương châm “chân thành - tình cảm - tin cậy - thực chất - hiệu quả - cùng có lợi”, đúng như mong muốn, nguyện vọng của cả hai đất nước, hai dân tộc chúng ta./.