Thưởng thức món ngon dân dã

Những món ăn dân dã miền Tây là sự kết tinh ẩm thực qua bao thế hệ người dân sống ở miền sông nước, gắn bó với nông nghiệp. Sau những giờ lao động vất vả trên đồng ruộng, buổi chiều người dân mang về nhà vài con cá hay một mớ chuột đồng bẫy được trên ruộng để chế biến món ăn, nhâm nhi vài ly rượu, dù đơn sơ, dân dã nhưng mang đậm hồn quê.

Trong những món ngon dân dã miền Tây không thể thiếu món chuột đồng. Đây là món ăn không phải ai cũng dám thử, nhưng nếu đã từng nếm qua chắc chắn sẽ thòm thèm muốn được thưởng thức thêm vài lần nữa.

Món ăn ngon được chế biến từ chuột đồng khá phong phú, như: Chuột ướp sả phơi một nắng rồi chiên, chuột khìa nước dừa, chuột xào với rau răm hoặc quay lu… Dù chuột đồng được chế biến thành bất kỳ món ăn nào cũng đều tỏa mùi thơm cực kỳ kích thích khứu giác, dậy vị và rất bắt cơm.

Để chế biến món chuột đồng ít tốn thời gian mà vẫn giữ được hương vị đồng quê, người ta thường tẩm ướp thịt chuột với một ít gia vị đơn giản cho thấm đều. Sau đó, đem chuột nướng trên bếp than hồng, đến khi thịt chuột nổi màu cánh gián, tỏa mùi thơm là món ăn đã chín.

Món ngon từ cá linh tạo nên “thương hiệu” của mùa nước nổi

Muốn có nguyên liệu chuột đồng để chế biến món ngon không khó, người dân vùng nông thôn thường tìm bẫy trên ruộng lúa. Ông Lê Văn Năm (xã Phú Bình, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang) cho biết: “Muốn bắt chuột đồng, mùa khô người ta thường đặt bẫy quanh hang chuột ẩn nấp, mùa lúa thì bẫy chuột theo dấu chân trên đường chúng đi ăn lúa để lại, đến mùa nước nổi thì săn chuột theo các bụi cây rậm. Thịt chuột ngon nhất vào mùa lúa trổ cho đến khi thu hoạch, bởi lúc này chuột no lúa nên mập mạp chế biến món gì cũng ngon”.

Chính vì món ăn chế biến từ chuột đồng vô cùng hấp dẫn nên thịt chuột đồng được bán khá phổ biến tại các chợ ở thành thị và nông thôn. Đặc biệt, tại xã Bình Long (huyện Châu Phú) còn có “làng chuột” Phù Dật chuyên săn bắt và thu mua chuột đồng sống rồi làm sạch, ướp lạnh, mang đi phân phối khắp các chợ đầu mối trong tỉnh và các tỉnh miền Tây hoặc giao cho bạn hàng chuyển lên bán ở tỉnh Bình Dương, TP. Hồ Chí Minh.

Theo những cao niên ở “làng chuột” Phù Dật, nghề làm chuột nơi đây đã có từ rất lâu, thời điểm “hưng thịnh” nhất khoảng năm 1995 đến năm 2000. Hiện nay, nghề làm chuột tại đây đã truyền đến đời con, đời cháu nhưng vẫn hoạt động khá ổn định.

Ngoài món ngon từ chuột, ở An Giang vào thời điểm nước nổi tràn đồng, sản vật do con nước mang về vô cùng phong phú. Vì vậy món ngon đậm chất đồng quê cũng phong phú không kém. Trong số món ăn chế biến từ sản vật mùa nước nổi phải kể đến cá linh - cái tên tạo “thương hiệu” của mùa nước nổi. Từ thượng nguồn sông Mekong, con cá linh theo dòng phù sa đến với miền Tây. Trên thủy trình trôi dạt từ thượng nguồn, cá linh vừa di cư, vừa lớn.

Theo từng giai đoạn phát triển, cá linh có thể chế biến thành nhiều món ăn đa dạng. Đầu mùa nước nổi, cá linh non nhỏ như đầu đũa, xương mềm, được dùng chiên bột, kho me, kho mắm ăn cùng bông súng, bông điên điển... Cá linh lớn hơn một chút được xay thịt làm chả hoặc nấu canh chua đậm đà hương vị đặc trưng của người miền Tây.

Giai đoạn cuối mùa nước nổi, cá linh lớn, thịt đầy hơn nên được ưu tiên chế biến món nướng để giữ nguyên vị ngọt của cá. Đây là cách chế biến đơn giản nhất, chỉ cần rửa sạch cá, để ráo nước rồi cho lên bếp than, khi da cá chuyển sang vàng nâu cháy xém là món ngon đã hoàn thành.

Món cá linh nướng phải thưởng thức ngay khi còn nóng cùng với các loại rau đồng, chấm với mắm me. Độ dai, thơm, ngọt béo, nóng hổi của cá nướng hòa cùng vị chua chua mằn mặn của nước chấm và các loại rau tạo nên vị ngon dung hòa, mộc mạc của miền quê, làm say lòng thực khách ngay lần đầu thưởng thức.

Không chỉ có món ngon từ cá linh hay chuột đồng, An Giang còn tạo ấn tượng với khách phương xa bởi những món ăn được chế biến theo cách mộc mạc, đơn giản nhất như ếch nướng nguyên da trên lửa than cháy nhẹ để vừa giữ độ giòn, dai của thịt ếch mà phần da không bị cháy. Hoặc món cá lóc nướng trui ăn cùng bánh tráng, kèm các loại rau, chấm với nước mắm tỏi ớt chua ngọt.

Khác với cách nướng cá trên lửa than thông thường, cá lóc nướng trui được chế biến bằng cách xiên thanh tre ngang thân cá, cắm trên đất, rồi phủ rơm xung quanh, đốt lửa nướng cho đến khi cá chín. Cá lóc nướng trui chín giữ được vị ngọt của cá quyện cùng mùi thơm của rơm rạ đồng quê thứ không món nào sánh bằng!

MỸ LINH