Xử lý muỗi hành gây hại

22/03/2022 - 06:49

Thời gian gần đây, trên những cánh đồng của TX. Tân Châu, dịch hại trên cây lúa đã bùng phát, trong đó đáng chú ý nhất là muỗi hành (còn gọi là sâu năn). Chỉ từ ngày 8 đến 15-3, diện tích ruộng lúa bị nhiễm muỗi hành lên đến 2.736ha. Lũy kế trong hơn 20 ngày qua, diện tích lúa bị nhiễm muỗi hành trên địa bàn thị xã lên đến 5.403ha.

Muỗi hành tấn công những ruộng lúa xuống giống sai lịch thời vụ

Dẫn chúng tôi thăm diện tích lúa của gia đình bị nhiễm muỗi hành, anh Trần Văn Lên (ấp Phú Hữu 2, xã Lê Chánh) than thở, 2 năm qua, dịch bệnh COVID-19 hoành hành, cuộc sống gia đình gặp rất nhiều khó khăn. Trước thực tế này, không thể ngồi yên để chờ tiền cứu trợ của nhà nước, các nhà hảo tâm. Vợ chồng bàn bạc, thuê 5 công đất ruộng để làm lúa. Hy vọng vụ đông xuân này, lúa sẽ “được mùa, trúng giá”, nào ngờ lúa đến giai đoạn cuối đẻ nhánh (trước khi có đòng), bị muỗi hành tấn công, xâm nhập, ảnh hưởng đến sản xuất.

Khảo sát thực tế tại ruộng của anh Lên cho thấy, muỗi hành xâm nhập, bộc phát mạnh trên ruộng lúa, gây thiệt hại nặng. Bình quân trên 1m2 lúa có đến 40 chồi bị đục, hư hại. “Qua theo dõi, sâu non muỗi hành di chuyển lên phần giữa của bẹ và thân, xâm nhập vào đỉnh sinh trưởng. Tại đây, sâu cắn phá gây hại và thải ra chất độc làm gốc bẹ lúa phồng to (bên trong rỗng), sau đó đọt lúa phát triển bất thường thành ống như lá hành. Đọt có màu trắng nhạt, rộng khoảng 1cm, dài 10-30cm, đầu ống hành được bịt kín. Muỗi xâm nhập khoảng 1 tuần là xuất hiện ống hành…” - anh Lên chia sẻ.

Hoàn cảnh gia đình anh Lên vốn đã khó khăn, nay bị muỗi hành tấn công ruộng lúa càng làm anh thêm khó. Trước thực tế này, chính quyền địa phương đã hướng dẫn anh Lên đến Ban Nhân dân ấp khai báo diện tích lúa bị thiệt hại để tìm cách hỗ trợ gia đình. Khảo sát tại các cánh đồng trên địa bàn TX. Tân Châu, không chỉ có ruộng lúa của nông dân ở xã Lê Chánh, các địa phương khác, như: Phú Vĩnh, Châu Phong, Vĩnh Hòa, Phú Lộc… ruộng lúa của nông dân bị muỗi hành tấn công nhiều, trong đó các địa phương, như: Lê Chánh, Phú Vĩnh, Châu Phong… có diện tích bị thiệt hại nhiều nhất.

Trưởng trạm Bảo vệ thực vật TX. Tân Châu Tôn Hồng Tân cho biết, ngay trong những ngày giáp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, trạm kết hợp cùng lãnh đạo các địa phương tổ chức thăm đồng để có những cảnh báo cho nông dân. Ngày 24-1, trạm đã phát đi thông báo, dự báo tình hình sâu bệnh trên cây trồng vụ đông xuân, trên những trà lúa xuống giống trễ, trong đó có đối tượng muỗi hành gây hại. Việc này giúp nông dân ý thức hơn trong việc thường xuyên thăm đồng, khi phát hiện ruộng bị nhiễm thông báo ngay với ngành chức năng để cử cán bộ đến hỗ trợ kịp thời.

“Muỗi hành tấn công là do nông dân không tuân thủ lịch xuống giống hàng năm. Hiện, muỗi hành bị nhiễm nhiều trên diện tích xuống giống cuối tháng 1-2022 trở về sau. Nếu so với lịch thời vụ, đây là thời điểm xuống giống vụ xuân hè. Vụ này đa phần cho năng suất thấp, sản xuất ít hiệu quả bởi tình hình thời tiết không phù hợp khi lúa trổ. Trước thực tế này, những năm qua, trạm luôn khuyến khích nông dân các địa phương nghiêm chỉnh chấp hành lịch xuống giống của tỉnh, thị xã để cây trồng phát triển tốt, ít bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh” - ông Tân chia sẻ.

Vụ đông xuân năm nay, toàn TX. Tân Châu xuống giống 10.164ha, đạt 98,57% so kế hoạch đề ra. Đến thời điểm này, diện tích thu hoạch trên 3.000ha, năng suất bình quân 7,52 tấn/ha. Với năng suất này, đa phần nông dân trên địa bàn vẫn không vui, bởi đây là vụ sản xuất mà người trồng lúa phải gánh chịu nhiều thiệt thòi. Cụ thể, giá phân bón tăng cao, sâu bệnh diễn biến phức tạp, trong khi giá lúa thương phẩm ở mức thấp. Điển hình, đối với giống lúa Đài thơm 8, nông dân trên địa bàn bán 5.700 đồng/kg, trong khi những vụ trước đó, có những thời điểm nông dân bán được 6.200-6.400 đồng/kg. “Cái khó của nông dân trong năm nay là phân U-rê lên đến 1.050.000 đồng/bao, DAP 1.200.000 đồng/bao, trong khi giá lúa thương phẩm ở mức trung bình. Những nông dân có đất nhà làm thì ít lỗ, ai thuê đất thì lỗ nhiều, bởi giá thuê 1 công đất/vụ tới 1 triệu đồng. Tiền phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, lúa giống, cày, xới khoảng 2,2 triệu đồng. Nếu đất thuê thì giá thành sản xuất mỗi công lên đến 2 triệu đồng, nông dân thua lỗ…” - ông Nguyễn Văn Ty (xã Phú Vĩnh, TX. Tân Châu) chia sẻ.

“Để những vụ lúa sau hạn chế muỗi hành tấn công, chúng tôi đề nghị, UBND thị xã cho điều chỉnh lại cơ cấu mùa vụ theo hướng “2 năm, 5 vụ” thay cho “3 năm, 8 vụ” để bảo đảm lịch xuống giống hàng năm. Đề nghị UBND các xã, phường trên địa bàn theo sát diễn biến tình hình, khuyến cáo nông dân xuống giống đúng theo lịch thời vụ mà ngành nông nghiệp tỉnh, thị xã đã khuyến cáo…” - ông Tân chia sẻ.

“Trước thực tế muỗi hành tấn công ruộng lúa của nông dân, UBND xã Phú Vĩnh đã phát đi thông báo về tình hình sâu bệnh trên vụ lúa đông xuân, hướng dẫn nông dân có ruộng bị nhiễm muỗi hành đến Ban Nhân dân ấp khai báo diện tích bị ảnh hưởng, mức độ thiệt hại để UBND xã thành lập đoàn công tác xác minh, tìm cách hỗ trợ…” - Phó Chủ tịch UBND xã Phú Vĩnh Nguyễn Văn Chính chia sẻ.

MINH HIỂN