Trình bày vụ việc đến Báo An Giang, ông Huỳnh Văn Hải (sinh năm 1969) và vợ là bà Võ Thị Sĩ (sinh năm 1974, ngụ ấp Tân Khánh, thị trấn Long Bình, An Phú) cho biết, năm 2015 họ được mẹ (bà Võ Thị Lương) cho đất, vợ chồng ông trồng 230 gốc xoài. Khi xoài gần 5 năm, ông Huỳnh Văn Xuân (anh ông Hải) nói số cây là của ông Xuân, do xoài trồng trên đất ông mua, không cho vợ chồng ông Hải đến mảnh vườn chăm sóc.
Do có mâu thuẫn từ trước, lúc 2 bên tranh cãi, ông Xuân đánh bà Sĩ gây thương tích, ông Hải báo tin cho Công an thị trấn Long Bình nhưng không được xử lý. Đến năm 2019, vợ chồng ông Xuân khởi kiện đến Tòa án nhân dân (TAND) huyện An Phú, yêu cầu gia đình ông Hải chấm dứt hành vi cản trở quyền sử dụng đất (QSDĐ), quyền sở hữu tài sản trên đất. Tuy nhiên, do không có chứng cứ để chứng minh, gia đình ông Xuân tự rút đơn.
Bà Võ Thị Sĩ trình bày sự việc với Báo An Giang
“Tưởng sự việc đã yên. Nào ngờ, đến 15 giờ ngày 21-4-2020, hơn 40 cây xoài trồng 5 năm của vợ chồng tôi bị gia đình ông Xuân triệt phá, thiệt hại ước tính 58 triệu đồng. Lúc đó, ông Xuân và vợ (bà Châu Thị Mỹ Dung) cùng con trai (ông Huỳnh Văn Nam) và anh chồng tôi (ông Huỳnh Văn Hùng, sinh năm 1954, ngụ ấp Tắc Trúc, xã Nhơn Hội, An Phú) đến chặt đốn cây trước sự chứng kiến của nhiều người. Không dám ngăn cản, vợ chồng tôi báo công an địa phương.
Sau đó, 4 người được mời về làm việc nhưng chuyện đâu lại vào đó. Việc ông Xuân đánh tôi trước đó và chặt đốn 41 cây xoài trên đất (có giấy chứng nhận QSDĐ), có bà con chứng kiến nhưng vụ việc vẫn chưa giải quyết. Vợ chồng tôi gửi đơn yêu cầu Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an huyện An Phú) khởi tố vụ án hình sự bởi hành vi hủy hoại tài sản của gia đình tôi đã rõ ràng. Việc Công an huyện An Phú bác yêu cầu khởi tố vụ việc, hướng dẫn khởi kiện đến tòa án là phải xem xét lại. Gia đình tôi yêu cầu xử lý hình sự 4 người và bồi thường số cây bị chặt đốn” - bà Võ Thị Sĩ cho biết.
Thông tin từ Công an huyện An Phú và qua tìm hiểu sự việc cho thấy, năm 2014, bà Võ Thị Lương (sinh năm 1925, chết năm 2018, cư trú ấp Sa Tô, xã Khánh Bình) làm di chúc cho 4.981m2 đất trồng cây lâu năm (tọa lạc ấp Tân Khánh, thị trấn Long Bình) cho các con. Trong đó, ông Huỳnh Văn Tuấn, Huỳnh Văn Tỷ (cùng ngụ ấp Sa Tô, xã Khánh Bình) được sử dụng 1.981m2 đất. Số 3.000m2 đất cho 6 người con, mỗi người 500m2 đất. Năm 2015, vợ chồng ông Hải trồng 230 cây xoài trên phần đất đã lập di chúc cho 6 người.
Trong thời gian này, bà Võ Thị Lương (lấy đất chia cho ông Tỷ) cùng 2 con (ông Huỳnh Văn Hùng, bà Huỳnh Thị Cam) sang nhượng 1.500m2 đất cho ông Huỳnh Văn Xuân. Các hộ này mỗi người hỗ trợ từ 3-5 triệu đồng cho ông Hải về số cây đã trồng nhưng ông không đồng ý. Ngày 30-1-2019, Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận QSDĐ 1.412m2 cho ông Huỳnh Văn Xuân. Sáng 21-4-2020, ông Xuân đến nhà anh ruột (ông Huỳnh Văn Hùng) cho hay, việc hỗ trợ tiền cây trồng cho ông Hải nhưng người em không đồng ý còn cản trở sử dụng đất, sau đó sự cố xảy ra chiều cùng ngày.
Sau sự cố, vợ chồng ông Hải gửi đơn khiếu nại và tố giác tội phạm đến Công an huyện An Phú yêu cầu xử lý hình sự việc gia đình ông Xuân chặt đốn 41 cây xoài. Cơ quan công an xác minh, làm rõ, thấy vụ việc thuộc thẩm quyền của TAND và hướng dẫn đương sự làm đơn khởi kiện. Sau đó, bị khiếu nại đến Công an tỉnh An Giang cho rằng bao che, dung túng tội phạm, không khởi tố vụ án.
Về việc này, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an tỉnh An Giang) thông tin, việc ông Xuân, ông Hùng chặt phá số cây xuất phát từ tranh chấp QSDĐ. Để được xem xét, bảo vệ quyền lợi của mình, gia đình ông Hải cần khởi kiện vụ việc đến TAND huyện An Phú xem xét, giải quyết. Trong quá trình xét xử vụ việc, nếu thấy có dấu hiệu tội phạm, cơ quan xét xử sẽ kiến nghị cơ quan điều tra xử lý theo quy định của pháp luật.
Luật sư Phan Văn Được (Đoàn Luật sư tỉnh An Giang) cho biết, theo quy định của Bộ luật Hình sự, khi xác định có dấu hiệu tội phạm do cá nhân, pháp nhân thực hiện thì cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố vụ án hình sự. Chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm trên những căn cứ: tố giác của cá nhân; tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân; tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng; kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước; cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm; người phạm tội tự thú.
Sau khi khởi tố vụ án và có đủ căn cứ để xác định 1 người hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi tội phạm thì cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can. Với hành vi chặt đốn 41 cây xoài, nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì mới bị pháp luật quy tội “Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” theo Bộ luật Hình sự hiện hành. Tuy nhiên, việc cấu thành tội phạm nói trên liên quan đến mục đích, hành vi hủy hoại, giá trị tài sản… theo quy định của pháp luật.
Bài, ảnh: N.R