Sau gần hai tháng triển khai cuộc cải cách hành chính mang tính lịch sử, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh, xã) đã chính thức vận hành trên cả nước, thay thế cho cơ cấu 3 cấp trước đây.
Báo cáo từ Bộ Nội vụ cho thấy 34 tỉnh, thành phố mới đã nhanh chóng hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp.
Một trong những điểm sáng nổi bật là sự ra đời và hoạt động hiệu quả của các Trung tâm Phục vụ hành chính công. Đến nay, 3.139 trung tâm cấp xã đã được thành lập, trở thành đầu mối trực tiếp giải quyết thủ tục cho người dân.
Con số ấn tượng với gần 4,4 triệu hồ sơ được tiếp nhận chỉ trong vòng chưa đầy hai tháng (từ 1/7 đến 19/8/2025), trong đó tỷ lệ trực tuyến đạt tới 74,7%, cho thấy sự thích ứng nhanh chóng của cả hệ thống và người dân với phương thức làm việc mới.
Để đảm bảo hành lang pháp lý thông suốt, 30 Nghị định của Chính phủ và 66 thông tư của các Bộ, ngành đã được ban hành, tạo cơ sở cho việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn xuống cơ sở.
Tinh thần đổi mới lan toả đến chính quyền địa phương
Bên cạnh những kết quả tích cực, thực tế vận hành cũng bộc lộ nhiều khó khăn. Tại cấp xã, nơi giờ đây giữ vai trò trung tâm, nhiều cán bộ còn lúng túng khi thực hiện các nhiệm vụ mới được phân cấp, phân quyền.
Bài toán nhân sự trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Tình trạng thiếu cán bộ có chuyên môn sâu, số lượng và chất lượng nhân sự chưa đồng đều đang là rào cản lớn tại nhiều địa phương. Việc phân cấp mạnh mẽ đòi hỏi năng lực và trách nhiệm của cán bộ cấp xã phải được nâng lên một tầm cao mới, đáp ứng kỳ vọng của người dân và doanh nghiệp.
Trước những vướng mắc hiện hữu, nhiều địa phương đã chủ động đánh giá những khó khăn, thách thức và linh hoạt triển khai các giải pháp để đảm bảo việc vận hành chính quyền 2 cấp trơn tru, hiệu quả.
Tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ để giải quyết các khó khăn, vướng mắc, kiến nghị của các xã, phường trong vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Những khó khăn, vướng mắc còn được tổng hợp theo tuần để kịp thời xử lý.
Tại Cà Mau, để đảm bảo không bị gián đoạn, chậm trễ trong giải quyết các thủ tục hành chính, Sở Nội vụ tỉnh Cà Mau đã công khai 43 số điện thoại "đường dây nóng" để hỗ trợ, hướng dẫn chuyên môn cho các đơn vị cấp xã trong thực hiện tiếp nhận giải quyết thủ tục hành chính không phụ thuộc vào địa giới hành chính trên địa bàn tỉnh.
Còn với tỉnh Nghệ An, ngoài việc yêu cầu các sở, ngành biệt phái tối thiểu 5% cán bộ, công chức về hỗ trợ cấp xã, ưu tiên địa bàn khó khăn, tỉnh Nghệ An còn điều động nhân sự ở các xã có từ 80 cán bộ, công chức trở lên đến xã còn thiếu cán bộ.
Thành phố Đà Nẵng ngoài huy động lực lượng thanh niên tình nguyện thì còn tổ chức phân bổ 105 sinh viên ngành công nghệ thông tin về xã, phường hỗ trợ cán bộ, người dân chuyển đổi số, thủ tục hành chính…
Nhiều địa phương đã chủ động đánh giá những khó khăn, thách thức và linh hoạt triển khai các giải pháp để đảm bảo việc vận hành chính quyền 2 cấp trơn tru, hiệu quả. (Ảnh: PV/Vietnam+)
Những chuyển động này đã cho thấy tinh thần đổi mới đã lan toả từ cấp trung ương tới cấp địa phương. Chính quyền địa phương không chỉ ngày càng gần dân, sát dân hơn mà còn chủ động và quyết liệt hơn trong hành động.
Để "chia lửa" với các địa phương, các Bộ, ngành như Bộ Nội vụ, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường… cũng đã cử cán bộ xuống địa phương để hỗ trợ chuyên môn, nghiệp vụ, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc khi triển khai chính quyền địa phương 2 cấp.
Không chậm trễ, tồn đọng các thủ tục hành chính
Tại cuộc họp đánh giá tình hình sau 2 tháng vận hành chính quyền 2 cấp mới đây của Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng sau 2 tháng thực hiện, chính quyền địa phương 2 cấp đã vận hành tương đối ổn định, khẳng định sự đúng đắn của chủ trương, sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị; sự chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện quyết liệt, thống nhất, thông suốt từ Trung ương đến địa phương, sự vào cuộc tích cực, chủ động của tất cả các cấp, các ngành, địa phương.
Vận hành chính quyền địa phương 2 cấp cho thấy sự chuyển biến tích cực, chuyển trạng thái từ quản lý sang kiến tạo, phục vụ, sự đồng tình, ủng hộ cao của người dân, doanh nghiệp; sự cải cách trong giải quyết thủ tục hành chính và sự tin tưởng về nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, vì người dân…
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng nhận định trong giai đoạn đầu vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần tập trung giải quyết để bộ máy vận hành thông suốt, trơn tru, đồng bộ, hiệu quả, nhất là trong bố trí, sắp xếp nhân sự, cơ sở hạ tầng, tài chính, ngân sách, số hoá dữ liệu, bàn giao tài sản, bố trí sắp xếp trụ sở, tài sản công, sắp xếp nhà ở cho cán bộ… đặc biệt là các vướng mắc liên quan đất đai, tài sản, tài chính, việc chi trả cho người về hưu sớm.
Về thể chế, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành trên cơ sở các luật, nghị quyết đã có, tiếp tục rà soát bổ sung, điều chỉnh, đảm bảo đủ cơ sở pháp lý, quy định để có cơ sở, căn cứ thực hiện,
“Các cơ quan tập trung giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp, không để tồn đọng, chậm trễ; việc này phải đặt lên hàng đầu, giải quyết dứt điểm các vướng mắc, đây cũng là nguồn lực, động lực cho sự phát triển,” Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng giao Bộ Nội vụ tiếp tục hướng dẫn làm sao cho phù hợp, trơn tru, vận hành hiệu quả nhất; các cơ quan tiến hành rà soát tổng thể, phân loại, trước mắt những vị trí nào thiếu thì cần sớm bổ sung.
Về tăng cường cán bộ của các bộ, ngành xuống địa phương, Thủ tướng yêu cầu phải căn cứ nhu cầu của địa phương, từ đó bố trí cán bộ bảo đảm hợp lý trên cơ sở sự điều phối của địa phương, tránh lãng phí, tránh bỏ sót và chồng chéo.
Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính hướng dẫn khai thác hiệu quả cơ sở vật chất, trụ sở công dôi dư, tránh lãng phí; đảm bảo nguồn lực tài chính, ngân sách cho hoạt động; Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì giải quyết các trục trặc về hạ tầng số, đảm bảo kết nối thông suốt, liên thông dữ liệu giữa các bộ, ngành, hoàn thành bộ công cụ đo lường, giám sát hiệu quả trước ngày 10/9.
Việc thiết lập chính quyền địa phương 2 cấp không chỉ là một cải cách hành chính mà là lời cam kết xây dựng một nền hành chính hiện đại, liêm chính và phục vụ. Chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, đòi hỏi sự kiên trì, sáng tạo của mỗi cán bộ, mỗi cơ quan. Đặc biệt, để từng bước xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp và phục vụ người dân tốt hơn, chính quyền cơ sở cần tiếp tục theo dõi, lắng nghe ý kiến người dân để tiếp tục hoàn thiện các quy trình trong thời gian tới./.
Đọc nhiều
