Đảm bảo vụ lúa hè thu

- Nắng nóng, khô hạn, ít mưa, mực nước trong kênh, rạch thấp... là những tác động cần lưu ý trong sản xuất vụ hè thu 2024. Để đảm bảo sản xuất an toàn, các ngành, địa phương cần quan tâm nâng cấp công trình thủy lợi, chủ động hệ thống bơm tưới, phòng chống dịch hại, tăng cường liên kết tiêu thụ lúa.

Xuống giống né rầy và chia sẻ nguồn nước

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) An Giang Nguyễn Sĩ Lâm, vụ lúa đông xuân 2023 - 2024 đang vào cao điểm thu hoạch, năng suất đạt 7,23 tấn/ha (cao hơn 0,07 tấn/ha so cùng kỳ), dự kiến đến ngày 5/5/2024 sẽ thu hoạch dứt điểm 227.636ha lúa. Một số tiểu vùng xuống giống sớm đã thu hoạch xong, đang cày ải, phơi đất, chuẩn bị xuống giống vụ hè thu 2024, với diện tích dự kiến 228.009ha lúa, ước năng suất 6,02 tấn/ha, sản lượng hơn 1,37 triệu tấn. Khung lịch thời vụ xuống giống trong toàn tỉnh được khuyến cáo bắt đầu từ ngày 15/3 - 10/5/2024 (từ ngày 6/2 - 3/4 âm lịch).

Làm đất kỹ trước khi xuống giống

Do ảnh hưởng của El Nino kéo dài, cảnh báo cao điểm khô hạn, nguy cơ thiếu nước trong nửa đầu năm và chỉ được cải thiện khi mưa đến (cuối tháng 5/2024). Do vậy, An Giang xây dựng lịch xuống giống né khô hạn và chia sẻ nguồn nước thành 3 đợt.

Đợt 1 từ ngày 15/3 - 31/3, xuống giống tập trung ở những tiểu vùng sản xuất 2 vụ ở huyện Tri Tôn, TX. Tịnh Biên và các tiểu vùng ngưng sản xuất vụ thu đông tại huyện Phú Tân, Châu Phú, An Phú, diện tích khoảng 60.000ha, nhằm phân bố nguồn nước giữa các vùng trong tỉnh, chia sẻ nguồn nước với các tỉnh dưới hạ nguồn và né hạn, mặn cuối vụ.

Đợt 2 từ ngày 1/4 - 30/4, xuống giống đại trà đối với vùng sản xuất lúa 3 vụ/năm, diện tích khoảng 120.000ha, tập trung tại tất cả các huyện, thị xã, thành phố. Đợt 3 xuống giống từ ngày 1/5 - 10/5, tại các tiểu vùng nằm trong kế hoạch xả lũ vụ thu đông 2024 và một số tiểu vùng xuống giống đông xuân 2023 - 2024 muộn, diện tích khoảng 38.000ha, rải rác tại các huyện Tri Tôn, Chợ Mới, Châu Phú, An Phú, TX. Tân Châu, TX. Tịnh Biên, TP. Châu Đốc.

Trên cơ sở theo dõi diễn biến rầy nâu vào đèn trong và ngoài tỉnh, tình hình thu hoạch lúa đông xuân 2023 - 2024, lịch xuống giống đồng loạt, tập trung và né rầy của An Giang được chia làm 2 đợt: Đợt 1 từ ngày 26/3 - 2/4, xuống giống tập trung ở những vùng thu hoạch đông xuân sớm và đại trà, với khoảng 30.000ha, tập trung tại các huyện Tri Tôn, An Phú, Chợ Mới, Thoại Sơn, TX. Tịnh Biên và TP. Long Xuyên. Đợt 2 tập trung từ ngày 25/4 - 2/5, xuống giống dứt điểm ở những vùng thu hoạch đông xuân đại trà và muộn, gồm các huyện An Phú, Châu Phú, Phú Tân, Châu Thành, Chợ Mới, TX. Tân Châu và TP. Châu Đốc, với 50.000ha.

“Tùy theo tình hình rầy nâu vào bẫy đèn ở từng địa phương mà có lịch xuống giống cụ thể, nhưng phải tuân thủ lịch xuống giống đồng loạt, tập trung, né rầy và theo khung lịch thời vụ chung của tỉnh. Lưu ý, trên cùng một tiểu vùng không để nhiều trà lúa đan xen nhau” - ông Nguyễn Sĩ Lâm lưu ý.

Canh tác tiết kiệm nước

Vụ hè thu 2024, tỉnh tiếp tục phấn đấu sử dụng 80% giống lúa chất lượng cao. Căn cứ vào số liệu theo dõi về tình hình giá lúa, Sở NN&PTNT cho biết, các giống lúa: OM9582, Đài thơm 8, OM5451, OM7347, OM6976, OM18, Jasmine 85, OM9577, OM4900… thời gian qua được doanh nghiệp thu mua giá cao và theo chiều hướng tăng. Do đó, các huyện, thị xã, thành phố có biện pháp chỉ đạo, khuyến cáo nông dân sản xuất các giống này trong vụ hè thu 2024. Đồng thời, khuyến cáo nông dân sử dụng nhóm giống có triển vọng để thay thế các giống lúa không còn phù hợp trong sản xuất tại địa phương, gồm: Lộc Trời 28, OM418, OM34...; tuyệt đối không gieo trồng các giống lúa chưa được Bộ NN&PTNT công nhận.

Ước diện tích áp dụng quy trình “1 phải, 5 giảm” là 119.247ha, chiếm 52,3% diện tích xuống giống; quy trình “3 giảm, 3 tăng” 207.756ha, chiếm 91,12% diện tích xuống giống. Ưu điểm của các giải pháp này là tiết kiệm giống gieo sạ (từ 80 - 100kg/ha), tưới nước tiết kiệm (áp dụng giải pháp tưới ngập khô xen kẽ). Cần tập huấn, hướng dẫn nông dân thực hiện thêm các biện pháp kỹ thuật, như: Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), tiêu chuẩn SRP, GlobalGAP; đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng lúa, ứng dụng công nghệ sinh thái (trồng hoa trên bờ ruộng) để dẫn dụ thiên địch nhằm hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc trừ sâu trong giai đoạn 40 ngày đầu sau sạ; hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc “4 đúng”. Khuyến cáo nông dân tăng cường các biện pháp giúp lúa khỏe, cứng cây, tăng tính chống chịu tự nhiên, như: Bổ sung vi lượng, phân bón có chứa canxi, silic…

Để đảm bảo sản xuất vụ hè thu, Sở NN&PTNT An Giang đề nghị các địa phương tiến hành khảo sát, xây dựng kế hoạch nạo vét kênh, mương, đảm bảo đủ nước tưới tiêu. Cùng với xây dựng lịch thời vụ phù hợp, khuyến cáo nông dân vệ sinh đồng ruộng trước khi xuống giống; xuống giống tập trung, đồng loạt trên cơ sở số liệu từ hệ thống bẫy đèn để đảm bảo xuống giống né rầy và né hạn đầu vụ; chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với tình hình nguồn nước, mùa vụ sản xuất và thị trường.

HOÀNG XUÂN