Dân dã bánh quê

Bánh quê, hoặc bánh dân gian là cách gọi chung cho rất nhiều loại bánh thân thuộc ở Nam bộ. Nó “quê” ngay ở tên gọi, khi được người làm ra đặt theo dáng hình, màu sắc, ý nghĩa.

Bánh khoai mì sợi làm bằng củ khoai mì và cắt thành sợi nhỏ. Bánh chuối, đơn giản là làm từ chuối. Bánh lá mít, bánh lá dừa, bánh lá mơ… là tráng bột lên loại bánh nào thì gọi tên theo như thế. Cái bánh nếp không gói vỏ chuối, thì gọi là bánh ít trần. Rồi bánh da lợn, bánh bèo, bánh bò, bánh lọt, bánh đậu xanh…

Cùng một loại bánh, lại có nhiều biến tấu sáng tạo hấp dẫn thêm nữa. Như bánh ít trần, vẫn là nhân đậu xanh hoặc nhân dừa, bề ngoài không “trần trụi” màu trắng như truyền thống, mà các bà, các chị ép rau củ tạo màu, vừa thấy đã ngon mắt liền.

Bất kỳ nơi đâu, một góc khiêm tốn trong chợ, hay gian hàng của một lễ hội bất kỳ, quầy bánh dân gian luôn đông khách ì xèo. Mỗi cái bánh chỉ vài ngàn lẻ, nên phải mua từ 2-3 loại trở lên ăn mới đã thèm.

Nhờ sự khéo tay của người phụ nữ, bánh quê không chỉ đẹp ở hình thức, mà còn ngon ở hương vị. Có gì cao sang đâu, thi thoảng đón con cháu về quê, các bà, các mẹ trổ tài cho sấp nhỏ ăn chơi. Mùa vụ xôm tụ hay những ngày nông nhàn, miễn thèm là xắn tay làm vài món.

Người miền Tây, có cách gọi đơn giản để phân biệt rõ ràng 2 loại bánh: Bánh tây là bánh công nghiệp hiện đại, còn bánh quê là những món tự làm thủ công truyền thống. Từ cách gọi này, tín đồ “bánh quê” nhận diện và luôn mong chờ khi ở đâu đó có bày bán quy mô, để vừa đến chơi, vừa đến ăn.

Những dịp lễ, sự kiện, rất nhiều địa phương, đơn vị lồng ghép đưa gian hàng bánh quê vào chương trình để trưng bày, phục vụ người tham quan. Mà thú vị là, mấy gian hàng này chẳng bao giờ lo ế, được ủng hộ thoáng chốc đã hết. Từ đó, góp phần quảng bá những món bánh đặc trưng và bảo tồn giá trị văn hóa ẩm thực vùng đất Nam bộ.

MỸ HẠNH