Đón vụ trầu Tết

Vụ thu hoạch trầu rộ đã bắt đầu khoảng 1 tháng nay. Nhiều năm gắn bó với những nọc trầu xanh mướt, nông dân có lúc “khắc khoải” với thăng trầm của nghề, nhưng ít ai từ bỏ cái nghiệp được ông bà trao lại. Bà con ở đây cho biết, hiện nay giá trầu ổn định khoảng 3 triệu đồng/1 muôn, sau khi trừ chi phí, còn lãi 2,5 triệu đồng. Thông thường vào vụ Tết, giá trầu tăng từ 7-8 triệu đồng/1 muôn. Với mức giá này, người dân yên tâm có nguồn thu khá để đón năm mới ấm cúng. Ông Lê Bảo Tự (81 tuổi, ngụ ấp Long Hòa 1) bộc bạch: “Tôi nối ngôi theo cha gắn bó cho tới bây giờ và tiếp tục truyền lại cho con, cháu. Theo thói quen, đất trồng trầu thì chỉ phát triển trầu mà thôi, không hợp các loại cây trồng khác”. Sở dĩ ông Tự nói vậy vì theo kinh nghiệm, mỗi năm người dân sẽ gánh đất bùn ở bờ sông lên “đắp” vào vườn trầu. Đất sau đó được xới kỹ, chứa nhiều phù sa sẽ bồi thêm dưỡng chất nuôi trầu.

Việc liễn trầu đem lại nguồn thu nhập cho phụ nữ và người cao tuổi

Ngụ cùng ấp Long Hòa 1, ông Lê Văn De là thế hệ thứ 4 trong gia đình nối tiếp nghề trồng trầu. Tuổi đời 75 năm thì ông De đã có thâm niên hơn 60 năm kinh nghiệm chăm sóc trầu. Ông De chia sẻ: “So với trước đây, diện tích trầu đã thu hẹp. Riêng tôi không nỡ bỏ vì quá yêu nghề. Trước hết là hiệu quả thực tế, cứ 15 - 20 ngày trầu lại cho 1 đợt hái, thương lái đến tận nhà thu mua, gia đình có thu nhập, tạm gọi là khấm khá. Một năm trầu có nhiều đợt bán rộ, những lúc thất bát cũng được bù trừ đắp đổi, tính ra mình không lỗ. Trầu không bao giờ phụ lòng người!”. Gia đình ông De trồng 800 gốc trầu/1.000m2, xen kẽ trầu tốt lẫn trầu tơ để có thu hoạch liên tục. Ông De cho biết, dây trầu chỉ “chịu” phân chuồng mới sống bền, chứ không bón phân hóa học và phun thuốc. Giá trầu rất ít khi bị “rớt”, chăm sóc trầu cũng khỏe, có việc thì làm, không có việc thì nghỉ. Từ người trồng trầu đến liễn trầu (đếm lá), từ người già đến trẻ em, ai cũng có việc làm và thu nhập.

Theo thống kê, xã Long Hòa hiện có khoảng 5.000m2 diện tích đất trồng trầu, với hơn 40 hộ tham gia. Dây trầu từ khi trồng đến lúc thu hoạch mất khoảng 4 tháng. Sau 1 năm dây bò lên phủ nọc cũng là thời điểm trầu cho sản lượng lá cao nhất và duy trì trong 3 năm. Với mỗi nhánh trầu mới, khi thu hoạch bao giờ người hái cũng chừa lại lá nhỏ kế tiếp lá to để nuôi trong nửa tháng. Cứ như vậy, trầu cho lá liên tục ngày này qua tháng khác đến khi dây trầu già mới thôi. Vào thời điểm thu hoạch rộ, người liễn trầu làm việc cả ngày lẫn đêm. Công việc này thường ưu tiên cho người già, phụ nữ vì họ nhìn lá trầu rất “chuẩn”, lựa và thao tác nhanh. Chủ tịch Hội Nông dân xã Long Hòa Nguyễn Minh Hiền cho biết, trồng trầu là nghề truyền thống lâu đời. Trước năm 1975, trầu đã là kinh tế chính của hàng chục hộ, cũng là nơi thuận lợi nuôi giấu cán bộ hoạt động cách mạng. Vì truyền thống đó và hiệu quả kinh tế, nhiều hộ quyết tâm giữ nghề đến nay. Hàng tháng, trầu cho thu hoạch 2 cử, cao điểm vào Tết cổ truyền của người Việt phục vụ nhu cầu cúng, Tết của đồng bào dân tộc thiểu số Khmer và vía Bà Chúa xứ núi Sam… giá trầu sẽ tăng vọt mang lại lợi nhuận cao hơn.

Theo nhận định của bà con, do thời tiết bất lợi, năng suất trầu năm nay không cao bằng năm ngoái. Tuy nhiên, bù lại giá trầu sẽ tiếp tục tăng, nếu ngày thường trầu có giá 3-5 triệu đồng, hiện nay tăng lên 7-8 triệu đồng và chưa dừng lại. Nhờ đó, người dân vẫn đảm bảo nguồn sống, trang trải cho gia đình xoay trở liên tục. Cũng theo ông Hiền, diện tích trầu đang bị thu hẹp do nhiều hộ không có con, cháu nối nghề, một phần do trầu bị lão theo cách nhân giống truyền thống, đất đai giảm độ phì nhiêu…

Để giữ lại nghề truyền thống, Hội Nông dân đã tham mưu Đảng ủy, UBND hỗ trợ chính sách cho các hộ đang trồng hoặc có nhu cầu trồng mới. Điều kiện ở xã Long Hòa còn vườn tạp rất nhiều, hội sẽ vận động các hộ có mục đích phát triển cải tạo vườn thành đất trồng trầu để nghề này tiếp tục phát triển trong tương lai.

MỸ HẠNH