Đợt I, Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV: Những điểm nhấn nổi bật

Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Chất vấn mở rộng, nâng cao chất lượng giám sát tối cao

Nổi bật trong 15 ngày làm việc, với tinh thần nghiêm túc, tập trung, trách nhiệm cao, phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong 2,5 ngày đã hoàn thành tốt đẹp chương trình đề ra.

Đây là lần đầu tiên trong nhiệm kỳ khóa XV, Thủ tướng, tất cả các Phó Thủ tướng Chính phủ và 21 Bộ trưởng, Trưởng ngành đã trực tiếp trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Với phạm vi rất rộng, liên quan đến 21 lĩnh vực khác nhau, 10 Nghị quyết của Quốc hội, trên cơ sở sắp xếp thành 4 nhóm lĩnh vực theo sáng kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nhiều ý kiến nhấn mạnh rằng, việc Quốc hội chất vấn theo nhóm lĩnh vực đợt này vừa là áp lực nhưng cũng là động lực để các “Tư lệnh ngành” thấy cần phải tăng cường trách nhiệm, phối hợp hơn nữa để tập trung giải quyết vấn đề phụ trách.

"Các vị đại biểu Quốc hội đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nghiên cứu kỹ các báo cáo, đặt câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, có trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề. Các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách, cơ bản đã trả lời thẳng thắn, giải trình nghiêm túc, làm sáng tỏ nhiều vấn đề và đề ra giải pháp để khắc phục, trong đó có các giải pháp kèm lộ trình cụ thể. Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao sự nghiêm túc, cầu thị, tinh thần trách nhiệm của các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành trong việc trả lời chất vấn và tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Trên cơ sở kết quả của phiên chất vấn, Quốc hội sẽ xem xét ban hành Nghị quyết về chất vấn vào cuối kỳ họp.

Trong đợt I, Quốc hội dành toàn bộ ngày 30/10 để tiến hành phiên giám sát tối cao việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, Giảm nghèo bền vững, Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Không khí thảo luận sôi nổi, thẳng thắn, mang tính xây dựng. Các ý kiến của các Bộ trưởng, trưởng ngành và Phó Thủ tướng Chính phủ đã làm rõ thêm nhiều vấn đề thuộc trách nhiệm quản lý được phân công.

Về các nội dung cụ thể, các đại biểu Quốc hội đánh giá cao về việc Quốc hội quyết định giám sát ngay trong quá trình thực hiện nhằm nhận diện đúng kết quả, những khó khăn để tập trung tháo gỡ, tạo chuyển biến; sự phối hợp của Chính phủ, các cơ quan Chính phủ, sự tham gia tích cực, hiệu quả của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, cơ quan Kiểm toán Nhà nước, các chuyên gia, các nhà khoa học và đại biểu Quốc hội… góp phần nâng cao chất lượng giám sát tối cao của Quốc hội…

Thảo luận tại hội trường về việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, các đại biểu đều tán thành cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn ngân sách Trung ương năm 2023 của 3 chương trình chưa được giải ngân hết chuyển sang tiếp tục thực hiện đến hết ngày 31/12/2024 và thống nhất hệ thống văn phòng điều phối chung của cả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia để nâng cao chất lượng hiệu quả phối hợp, lồng ghép trong thực hiện, triển khai.

Có thể thấy, Quốc hội luôn xác định đổi mới hoạt động giám sát là một trong các trọng tâm. Việc giám sát, hậu giám sát hay đánh giá kết quả thực hiện lời hứa của các thành viên Chính phủ, trưởng ngành luôn được coi trọng.

Với tinh thần chủ động từ sớm, từ xa, công tác chuẩn bị tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn được xem xét kỹ lưỡng. Thông qua giám sát để các cơ quan cùng tìm ra giải pháp phù hợp, sát với tình hình thực tiễn, bám sát sự lãnh đạo của Đảng, đưa đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn, tiếp tục phát triển.

Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh biểu quyết thông qua nghị quyết. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Hoàn thành công tác lấy phiếu tín nhiệm

Ngày 25/10, Quốc hội đã tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với 44 người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn bảo đảm nghiêm túc, đúng nội dung, quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật.

Với việc thông qua Nghị quyết xác nhận kết quả lấy phiếu tín nhiệm những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, Quốc hội đã hoàn thành công tác lấy phiếu tín nhiệm tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Đây là hoạt động thu hút sự quan tâm đặc biệt không chỉ của các đại biểu Quốc hội mà của đông đảo cử tri, nhân dân và dư luận xã hội.

Theo Chủ tịch Quốc hội, việc lấy phiếu tín nhiệm nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy Nhà nước. Đây cũng là hoạt động góp phần đánh giá uy tín và kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao của người được lấy phiếu tín nhiệm, giúp cho các chức danh được Quốc hội bầu, phê chuẩn thấy được mức độ tín nhiệm của mình để tiếp tục phấn đấu, rèn luyện, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Đặc biệt, theo quy định mới trong Nghị quyết 96 của Quốc hội, kết quả lấy phiếu tín nhiệm cũng là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền xem xét, quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng, bố trí và sử dụng cán bộ.

Đặt mục tiêu tăng trưởng từ 6 - 6,5% cho năm 2024

Đợt này, Quốc hội dành 1,5 ngày (từ chiều 31/10 đến hết ngày 1/11/2023) để thảo luận về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; đánh giá giữa nhiệm kỳ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 - 2025; Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025; Kết quả thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội…

Nhiều ý kiến đánh giá cao sự nỗ lực, quyết liệt của Chính phủ, các cấp, các ngành, địa phương trong việc điều hành nền kinh tế; sự vào cuộc, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân, trong bối cảnh rất khó khăn đã nỗ lực thực hiện đồng bộ, linh hoạt các nhóm nhiệm vụ, giải pháp và đạt được các kết quả quan trọng trong năm 2023. Quốc hội luôn đồng hành cùng Chính phủ, sự ủng hộ của Quốc hội rất rõ nét, thiết thực, hiệu quả, kịp thời.

Tại hội trường, các đại biểu tập trung thảo luận, cho ý kiến về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; các chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội; độ mở, động lực tăng trưởng của nền kinh tế; những khó khăn, thách thức; những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân.

Về các giải pháp trong thời gian tới, nhiều ý kiến đại biểu thống nhất với 12 nhóm giải pháp được nêu trong Báo cáo của Chính phủ.

Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 với đa số phiếu tán thành (90,49%). Nghị quyết đặt ra mục tiêu, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) từ 6 - 6,5%.

Trong ngày cuối đợt I (10/11), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024, Nghị quyết về phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2024. Cùng trong đợt I, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết nghị bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 để trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023) theo quy trình tại một kỳ họp các dự thảo nghị quyết gồm: Nghị quyết của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu; Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (báo cáo Quốc hội quyết nghị trong Nghị quyết Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV).

Có thể thấy những quyết sách được đưa ra đã được Quốc hội đặt trong bối cảnh tổng thể gắn với các mục tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 về chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết của Quốc hội.

Nhận xét trong đợt I của Kỳ họp thứ 6, nhiều cử tri trong cả nước đã đánh giá cao công tác điều hành của chủ tọa cũng như chất lượng các ý kiến được đại biểu nêu ra tại phiên thảo luận.Việc phân công điều hành từng phiên họp của Chủ tịch Quốc hội và các Phó Chủ tịch Quốc hội được thực hiện một cách khoa học, bài bản, giúp cử tri dễ theo dõi cũng như nắm bắt vấn đề. Các đại biểu có sự chuẩn bị kỹ nội dung phát biểu, thẳng thắn, đúng trọng tâm đối với những vấn đề được dư luận cả nước quan tâm.

Quốc hội có nhiều đổi mới trong tổ chức kỳ họp, các nội dung thảo luận ở hội trường và thảo luận tổ. Đại biểu Quốc hội rất trách nhiệm, tâm huyết, dành nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu, phát biểu sâu sắc, tâm huyết, đa chiều trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, số lượng đại biểu đăng ký tham gia phát biểu đăng ký tham gia thảo luận, chất vấn rất lớn cho thấy chất lượng đại biểu ngày càng cao. Đại biểu dành nhiều thời gian, tâm huyết, trau dồi kiến thức đóng góp vào dự án luật... Có thể thấy, tinh thần đổi mới ở nghị trường đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội; cho thấy những nỗ lực trong thực hiện lời hứa với cử tri.

Khối lượng công việc của Kỳ họp thứ 6 rất lớn, nhiều vấn đề khó, phức tạp, đặt ra yêu cầu rất cao đối với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và từng vị đại biểu Quốc hội. Theo chương trình, sau khi kết thúc đợt I, đợt II của Kỳ họp thứ 6 sẽ bắt đầu từ ngày 20/11 đến 29/11. Trong khoảng thời gian từ 11-19/11, Quốc hội nghỉ để các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan hữu quan có thời gian tiếp thu, chính lý, hoàn thiện dự thảo luật, dự thảo Nghị quyết.

Đây là lần thứ hai Quốc hội bố trí, sắp xếp thành hai đợt họp. Điều này cho thấy sự linh hoạt, sự thích nghi và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong giai đoạn hiện nay.

Theo TTXVN