Khó khăn đầu ra
Từng là mô hình mẫu trong sản xuất rau an toàn, Tổ hợp tác Sản xuất rau an toàn Vĩnh Mỹ, phường Châu Đốc thu hút hơn 90 thành viên tham gia, diện tích canh tác khoảng 14,4ha. Mặt hàng rau đa dạng gồm: Hành lá, hẹ, tần ô, cải xanh, cải ngọt... Thành viên tổ hợp tác đẩy mạnh ứng dụng khoa học, kỹ thuật, đầu tư nhà lưới để đảm bảo quy trình canh tác an toàn, kiểm soát sâu bệnh, cung cấp ra thị trường sản phẩm đạt chuẩn.
.jpg)
Cần xây dựng vùng chuyên canh rau an toàn theo quy hoạch. Ảnh: GIA KHÁNH
Ông Trần Văn Hoài - Tổ phó Tổ hợp tác Sản xuất rau an toàn Vĩnh Mỹ cho biết: “Thành viên tổ hợp tác đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật về nguồn đất sạch, sử dụng phân hữu cơ, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ngoài danh mục cho phép, đảm bảo thời gian cách ly thuốc đúng quy định trước khi bán ra thị trường. Khi tuân thủ quy trình, bà con vẫn có lợi nhuận bình quân khoảng 35 triệu đồng/công/năm”.
Rau an toàn đòi hỏi quy trình canh tác nghiêm ngặt, trong khi mức giá bán ra thị trường không cao hơn bao nhiêu so với rau canh tác kiểu truyền thống nên không thực sự thu hút nông dân. “Tâm lý người dân khi mua rau thường chọn bó rau đẹp, trong khi rau an toàn không thể sánh bằng. Tuy nhiên, tôi vẫn kiên định mục tiêu trồng rau an toàn, bởi đây là cách bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Đây cũng là câu chuyện liên quan đến tư duy, đạo đức của nông dân, vì mỗi cọng rau mình làm ra sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người khác”, ông Hoài phân tích.
Theo lời ông Hoài, tổ hợp tác từng thu mua rau của các thành viên, đóng gói đúng quy cách để phân phối cho Co.opmart Châu Đốc hay Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thương mại - Dịch vụ Phan Nam, phường Long Xuyên, tuy nhiên, việc này không duy trì được lâu, khiến đầu ra của rau an toàn tiếp tục gặp khó.
“Hiện, tổ hợp tác ngừng hoạt động nhưng tôi vẫn duy trì trồng rau theo hướng an toàn. Trồng rau theo hướng này không khó, kiếm được đầu ra ổn định mới khó. Nếu có đầu ra ổn định, tôi sẽ tiếp tục vận động thành viên của tổ hợp tác quay lại với rau an toàn”, ông Hoài cho biết.
Không riêng trường hợp của Tổ hợp tác Sản xuất rau an toàn Vĩnh Mỹ, nhiều nông dân canh tác rẫy ở xã Bình Mỹ, Mỹ Đức cũng từng tham gia sản xuất rau an toàn. Nhận định chung của họ là cần có đầu ra ổn định với mức giá thu mua phù hợp, bởi công sức người trồng bỏ ra khi tuân thủ quy trình canh tác rau an toàn vất vả hơn so với rau trồng đại trà.
Cần có giải pháp
Sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều địa phương định hướng phát triển trở lại vùng sản xuất rau an toàn. Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bình Mỹ Huỳnh Tấn Hưng thông tin, địa phương từng được ngành nông nghiệp tỉnh quy hoạch phát triển vùng chuyên canh màu hơn 500ha tại cù lao Bình Thủy.

Ông Trần Văn Hoài chăm sóc vườn rau. Ảnh: THANH TIẾN
“Hiện nay, chúng tôi đang phát triển trở lại diện tích canh tác rau an toàn tại địa phương, trong đó, tập trung hướng dẫn kỹ thuật cho nông dân song song với việc kết nối đầu ra, để bà con an tâm trồng. Địa bàn tỉnh rộng lớn, bao gồm vùng biển, đảo, việc tiêu thụ rau màu sẽ thuận lợi hơn. Trước mắt, chúng tôi sẽ vận động thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp Lợi Phát làm lực lượng nòng cốt để phát triển rau an toàn, bởi bà con đã có sẵn tiền đề trong việc liên kết, hỗ trợ kỹ thuật sản xuất”, ông Huỳnh Tấn Hưng thông tin.
Nhằm khai thác lợi thế canh tác rau màu, năm 2024, Sở Nông nghiệp và Môi trường ban hành kế hoạch phát triển vùng sản xuất chuyên canh và xúc tiến tiêu thụ sản phẩm rau màu, rau màu công nghệ cao trên địa bàn tỉnh. Kế hoạch hướng đến mục tiêu tổ chức lại sản xuất rau màu theo hướng tiên tiến, hiện đại và bền vững; phát triển mới và nâng chất tổ hợp tác, hợp tác xã sản xuất rau an toàn, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh kế hợp tác.
Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Hiệp, tại địa bàn tỉnh An Giang trước sáp nhập, ngành nông nghiệp đã quy hoạch 6 nhóm sản phẩm để phát triển rau an màu ứng dụng công nghệ cao gồm: Rau ăn lá, rau ăn quả, rau ăn củ, bắp các loại, đậu phộng và khoai cao, quy mô hơn 5.788ha. Đây là cơ sở để ngành nông nghiệp phát triển trở lại vùng chuyên canh rau an toàn, ứng dụng công nghệ cao, được cấp mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu.
Về giải pháp, Sở Nông Nghiệp và Môi trường sẽ cấp mã vùng trồng cho vùng chuyên canh rau màu, ưu tiên cấp cho chủ thể là tổ hợp tác, hợp tác xã và doanh nghiệp; đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn, hỗ trợ nông dân thực hiện hồ sơ cấp mã vùng trồng nội địa và xuất khẩu. Đồng thời, thúc đẩy liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ theo chuỗi giá trị tại vùng chuyên canh rau màu tập trung với doanh nghiệp uy tín, để nông dân an tâm trồng rau an toàn vì sức khỏe cộng đồng.
THANH TIẾN