Hương vị biển mùa bấc

28/11/2025 - 05:00

 - Rạch Giá mùa bấc tiết trời se lạnh. Cánh chim nhạn chao nghiêng trên bầu trời. Ngoài khơi xa tàu đánh cá rẽ sóng bạc đầu hối hả mang hải sản tươi ngon về chợ.

Nhiều loại cá biển đặc sản tươi ngon trứ danh. Ảnh: THÀNH CHINH 

Chộn rộn chợ sớm

Mờ sáng, ánh bình minh còn ngái ngủ, chúng tôi có mặt tại chợ Bắc Sơn, các hoạt động buôn bán hải sản diễn ra nhộn nhịp. Từ dưới kênh, tàu cập bến bốc dỡ cá lên cân cho mối lái bán lẻ tại chợ. Là người dân ở miệt đồng bằng sông nước, lần đầu tiên thấy khung cảnh náo nhiệt buổi chợ sớm ở Rạch Giá, chúng tôi cứ ngỡ lạc vào thiên đường hải sản. Ghé hỏi các chị bạn hàng thì mới biết tên từng loại cá. Nghe thoáng qua vậy thôi, chúng tôi không tài nào nhớ hết các loại cá đang bày bán ở đây.

Hằng ngày, tiểu thương bày cá biển còn tươi rói dọc theo con đường vào chợ Bắc Sơn. Nhìn những con cá sòng, ba thú, bạc má, quỵt, thu… con mắt xanh trong là biết độ tươi ngon cỡ nào. Những con mực ống bóng nhoáng, da căng tròn bày bán khắp chợ thu hút người con miệt sông nước vừa đặt chân đến miệt biển mặn giàu sản vật này. Nhiều chị tiểu thương thân thiện mời mua cá, tôm, mực rôm rả, tạo nên không khí náo nhiệt ở chợ.

Xứ biển Rạch Giá cá, tôm trù phú, giá cả rẻ hơn so với các chợ ở đồng bằng. Các loài cá phổ biến như sòng, nục, bạc má, ba thú tươi xanh, có giá từ 30.000 - 40.000 đồng/kg. Những loại cá này mà “lọt” về chợ Long Xuyên thì giá tăng lên 60.000 đồng/kg, nhưng không được tươi ngon như ở đây. Dân miệt đồng bằng sông nước khi đến xứ biển mua cá nếu chưa biết chế biến món gì hợp khẩu vị, chỉ cần hỏi các chị tiểu thương thì họ nhiệt tình tư vấn hàng loạt món ngon. Chúng tôi cầm trên tay khoảng 1kg cá bạc má còn rất tươi, một chị tiểu thương nói với giọng rổn rảng, cá này về hấp gừng hoặc nấu mẳn là có bữa ăn thịnh soạn, giàu chất dinh dưỡng.

Những ngày đi chợ, mua các loại cá biển về ăn riết chúng tôi cũng ngán. Đang tìm loại hải sản lạ hơn, thấy con cá đuối to hơn bàn tay xòe da còn bóng nhoáng, ghé lại hỏi mua, tiểu thương chỉ bán với giá 60.000 đồng/kg, chúng tôi sững sờ vì quá rẻ. Bởi lâu nay cá đuối tươi ở các chợ miệt đồng bằng rất hiếm, có giá khoảng 100.000 đồng/kg. Loài cá này làm món nào cũng ngon, nhất là món canh chua bạc hà kèm với rau ngò các loại thì tuyệt cú! Hôm chọn mua 2 con cá đuối nặng hơn 1kg, chúng tôi chế biến 2 món: Canh chua và muối sả chiên thiết đãi đồng nghiệp thưởng thức.

Thịt cá đuối rất tươi nên chế biến rất ngon, không có mùi tanh và khai. Nồi canh chua vừa nhấc trên bếp xuống còn nóng hổi, gắp một khúc cá đuối chấm vào chén nước mắm cốt cá cơm dầm thêm trái ớt hiểm, rồi cho vào miệng nhai chầm chậm. Cá đuối có sụn giòn dai sần sật, béo nhẹ, tạo cảm giác thanh ngọt, vừa ăn vừa xuýt xoa ngon đến tận răng. “Từ trước đến nay tôi mới thưởng thức món cá đuối nấu canh chua ngon như vầy. Mùa gió bấc về xứ Rạch Giá thưởng thức hương vị biển thì còn gì bằng”, một đồng nghiệp bày tỏ.

Hương vị biển cả

Hơn 4 tháng về Rạch Giá “ngụ cư”, chúng tôi cảm nhận được nơi xứ biển mặn mòi này rất ấm áp tình đất, tình người. Bà con chòm xóm nhiệt tình, thân thiện, tiểu thương không nói thách. Những ngày gió bấc ràn rạt qua vùng biển Tây Nam, ai cũng đón cái lạnh đầu đông thật sảng khoái. Buổi sáng, rảo qua đường Quang Trung, người dân ngồi khúm rúm bên thau cá chờ khách ghé mua. Rẽ vào chợ 30 Tháng 4, chúng tôi đã nghe tiếng loa loẹt xoẹt của tiểu thương rao bán hải sản rôm rả. Nhiều hôm, có đến mấy chiếc loa “đồng thanh” rao bán cá biển rất sôi nổi. Ven đường là những sạp cá di động bày bán đủ loại cá, tôm, cua, mực, ghẹ… thấy xe nào qua, tiểu thương cũng í ới gọi.

Chạy sâu trong lồng chợ, chúng tôi gặp nhiều tiểu thương bán cá đặc sản của miền biển như cá bớp, cá chim, cá đuối, cá gúng, cá lạc, mực… có giá từ 200.000 - 250.000 đồng/kg. Tiểu thương cho biết, năm nay bà con xứ biển đánh bắt và nuôi được nhiều loại cá ngon, bán được giá cao, thu nhập cũng khá hơn. Bà Kim (65 tuổi) có trên 30 năm bán cá nên có kinh nghiệm chọn những loại cá đặc sản bán cho những người sành ăn. Bà Kim cho biết, năm nay cá bớp trúng mùa, trúng vụ, có giá cao, khoảng 200.000 đồng/kg. Cá bớp càng to thì thịt càng săn chắc, ngon được các nhà hàng săn đón phục vụ thực khách.

Trong số các loại hải sản, chúng tôi rất ngạc nhiên trước xứ biển tại sao lại có cá bông lau to. Tiểu thương cho biết, loài cá này được người dân xứ biển nuôi  trong lồng bè. Thật lạ, đây lần đầu tiên chúng tôi gặp con cá bông lau xứ biển to đến vậy. Chọn mua một khúc khoảng 1kg, bà Kim làm sạch sẽ, rồi đưa chúng tôi về chế biến. Bà nói cá bông lau bán nguyên con có giá từ 120.000 - 150.000 đồng, cắt khúc có giá cao hơn. Có lẽ, loài cá này quanh năm sống ở vùng nước biển mặn nên mùi tanh của chúng dường như bị triệt tiêu, khi nấu canh chua với khóm, rau ngò hòa quyện trở thành món ẩm thực ngon trứ danh của xứ biển Rạch Giá mà ít ai biết đến.

Hôm từ Long Xuyên qua Rạch Giá công tác, ông Lê Trung Dũng - Phó Chủ tịch Hiệp hội thủy sản An Giang ghé nhà đúng ngay buổi cơm. Khi thưởng thức món canh chua khóm cá bông lau xứ biển ngon khó tả, ông Dũng cũng ngạc nhiên. Bởi lâu nay, con cá bông lau chỉ xuất hiện ở sông Mekong vào tháng 11 đến tháng 5 năm sau. Mùa gió bấc, con cá bông lau bắt đầu xuất hiện ở sông Vàm Nao. Đây là loại cá đặc sản trứ danh ở miệt đồng bằng sông nước Cửu Long nhưng nay có mặt ở xứ biển Rạch Giá thật lạ. “Thịt cá thơm ngon, độ dai giống như cá bông lau nước ngọt. Cá không tanh, hậu ngọt, béo…”, ông Dũng nói.

Từ lâu, Rạch Giá được xem là thiên đường ẩm thực với vô số loài hải sản tươi sống. Đến đây mùa bấc, nếu chưa thưởng thức những món đặc sản của biển cả thì xem như chưa về xứ biển mộng mơ này.

THÀNH CHINH