Khuyến nông cộng đồng

Tổ Khuyến nông cộng đồng xã Tân Hội cùng nông dân thăm mô hình thực hiện đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Thanh niên Phú Hòa, xã Tân Hội. Ảnh: VŨ HÀ

An Giang là một trong những vùng sản xuất nông nghiệp trọng điểm của đồng bằng sông Cửu Long và cả nước. Những cánh đồng lúa trải dài bên bờ sông Hậu, những ao nuôi cá và vườn cây ăn trái trù phú là minh chứng cho tiềm năng to lớn của vùng đất này. Để khai thác tối đa lợi thế, tỉnh luôn quan tâm và mở rộng mô hình tổ KNCĐ, đưa khoa học, kỹ thuật đến gần hơn với nông dân, giúp sản xuất hiệu quả, nâng cao thu nhập của nông dân.

Thành viên tổ là những nông dân tiêu biểu, cán bộ kỹ thuật, đại diện chính quyền cơ sở và hợp tác xã. Họ là cầu nối giữa chính sách và thực tiễn sản xuất, giữa nhà nông, nhà khoa học, doanh nghiệp. Với cách làm linh hoạt, gần gũi và hiệu quả, các tổ KNCĐ không chỉ giúp nông dân tiếp cận nhanh tiến bộ khoa học, kỹ thuật, áp dụng quy trình sản xuất an toàn mà còn góp phần hình thành những vùng sản xuất hàng hóa tập trung, nâng cao giá trị và thu nhập cho nông dân An Giang.

Các tổ KNCĐ còn trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật, vận động nông dân ứng dụng tiến bộ khoa học và hỗ trợ liên kết tiêu thụ sản phẩm. Chính sự gần gũi, hiểu địa bàn và nắm bắt kịp thời tình hình sản xuất giúp tổ KNCĐ trở thành chỗ dựa tin cậy cho nông dân.

Đến nay, toàn tỉnh thành lập 255 tổ KNCĐ với 2.421 thành viên. Các tổ này phát huy hiệu quả rõ rệt, nhất là trong thực hiện đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030. Các hộ nông dân tham gia đề án đều áp dụng quy trình canh tác tiên tiến như cơ giới hóa đồng bộ từ khâu gieo sạ đến thu hoạch, ứng dụng tốt quy trình canh tác lúa giảm phát thải của Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật. Nhờ vậy, chi phí giảm trung bình 4,1 triệu đồng/ha, năng suất tăng hơn 0,78 tấn/ha; lợi nhuận tăng thêm 5 - 8 triệu đồng/ha so với ruộng đối chứng. Mô hình giúp giảm phát thải 7,5 - 8,1 tấn khí CO2 tương đương/ha.

Không chỉ chuyển giao khoa học, kỹ thuật, các tổ KNCĐ còn phối hợp chính quyền, hợp tác xã và doanh nghiệp ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm, giúp nông dân yên tâm sản xuất, tránh bị thương lái ép giá. Điều đáng quý là các tổ KNCĐ luôn giữ tinh thần “nông dân giúp nông dân”, cùng nhau học hỏi, chia sẻ và gắn bó như một gia đình lớn. Họ không chỉ mang kiến thức khoa học đến từng cánh đồng mà còn khơi dậy tinh thần đoàn kết, tự tin đổi mới trong sản xuất trong nông dân. Nhờ sự đồng hành ấy, nhiều nông dân mạnh dạn thay đổi tư duy, từ sản xuất nhỏ lẻ sang liên kết theo chuỗi giá trị. Doanh nghiệp yên tâm hợp tác bởi sản phẩm đảm bảo chất lượng và có truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Hiện nay, trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các tổ KNCĐ tại An Giang đang gặp một số khó khăn do địa bàn hoạt động rộng, đa ngành, đa lĩnh vực. Do đó, cần sớm kiện toàn tổ chức lực lượng khuyến nông các cấp, nhất là cấp cơ sở và đảm bảo điều kiện pháp lý để hoạt động trong tình hình mới. Các địa phương cần tạo cơ chế phù hợp để lực lượng khuyến nông cơ sở hoạt động hiệu quả.

Theo định hướng của ngành nông nghiệp tỉnh, thời gian tới, các tổ KNCĐ tiếp tục được củng cố về tổ chức, nâng cao năng lực chuyên môn và ứng dụng chuyển đổi số trong công tác khuyến nông. Tỉnh cũng khuyến khích hình thành mạng lưới KNCĐ gắn với hợp tác xã, doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả liên kết sản xuất, tiêu thụ và thúc đẩy mô hình nông nghiệp tuần hoàn, giảm phát thải, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Với sự quyết tâm của chính quyền, sự năng động của doanh nghiệp và tinh thần sáng tạo của nông dân những hạt giống tri thức và niềm tin bền bỉ ấy sẽ tiếp tục được gieo trồng, lan tỏa khắp các vùng quê An Giang, góp phần xây dựng nền nông nghiệp xanh, an toàn và phát triển bền vững.

VŨ HÀ
(Trung tâm Khuyến nông An Giang)