Lành mạnh hóa môi trường hoạt động của hợp tác xã

Thực trạng

Gia đình ông Nguyễn Hoàng Long (xã Khánh Hòa, Châu Phú) sản xuất (SX) 1ha lúa chất lượng cao. Hơn 10 năm qua, để việc SX của gia đình đạt hiệu quả cao bằng việc giảm chi phí SX, sản phẩm làm ra dễ tiêu thụ trên thị trường, ông đã viết đơn tình nguyện tham gia vào HTX nông nghiệp (NN) Hòa Thuận (trên địa bàn xã). Những tưởng, cuộc sống bên trong HTX sẽ tốt hơn nhiều so với bên ngoài. Nhưng cho đến nay, cuộc sống vẫn không hơn.

“Mục đích tôi vào HTXNN để mong cuộc sống của gia đình mình tốt hơn. Về lý luận, HTXNN là một tổ chức, lấy hiệu quả phục vụ thành viên là thước đo để đánh giá. Cụ thể, khi trở thành thành viên HTX, xã viên sẽ được mua vật tư NN với giá thấp qua mô hình “mua chung, bán chung”; thiếu tiền thì được HTX cho vay với lãi suất tương trợ; sản phẩn làm ra được tiêu thụ với giá tốt hơn bên ngoài…

Tuy nhiên, do HTX yếu kém nên tất cả những điều ấy không đạt như mong muốn. Dịch vụ của HTX thì nghèo nàn, mỗi khi tới vụ thu hoạch lúa mạnh ai nấy kêu thương lái bán chứ HTX không làm vai trò đại diện. HTX bị xã viên nợ tiền bơm nước trên 1 tỷ đồng nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết…” - ông Long ngao ngán.

Đây là 1 trong 21 HTXNN trên địa bàn tỉnh hoạt động yếu kém. Nguyên nhân do năng lực điều hành của Hội đồng quản trị (HĐQT) yếu. Các dịch vụ phục vụ thành viên nghèo nàn. HTX thiếu vốn hoạt động nên nợ tiền điện của điện lực không thanh toán được.

“Trước thực tế này, Liên minh HTX tỉnh đã có kế hoạch tiến hành củng cố các HTX còn khả năng phục vụ thành viên để hoạt động mạnh hơn. Các HTX chưa chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012 thì liên minh sẽ hướng dẫn để chuyển đổi. Đối với các HTX quá yếu kém, thành viên không còn tha thiết tham gia hoạt động thì sẽ làm thủ tục để giải thể và đi kèm với đó là đẩy mạnh việc thành lập mới các HTX trên địa bàn tỉnh ở nhiều lĩnh vực khác nhau để phong trào kinh tế hợp tác trên địa bàn được mạnh lên” - ông Đào Thanh Hoàng chia sẻ.

HTXNN hiện nay dịch vụ phục vụ thành viên còn rất nghèo nàn, trong đó chủ yếu là dịch vụ làm đất, tưới tiêu, vận chuyển lúa…

Giải pháp

Mục tiêu cụ thể Liên minh HTX tỉnh đưa ra trong giai đoạn từ nay đến năm 2020 là duy trì, củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của 54 HTX (đã được đánh giá hoạt động đạt hiệu quả). Củng cố, nâng chất hoạt động 15 HTX yếu kém. Tham mưu xử lý giải thể dứt điểm hoặc chuyển đổi sang loại hình khác đối với 21 HTX chưa chuyển đổi, ngưng hoạt động; đồng thời sẽ thành lập mới 20 HTX trên địa bàn tỉnh.

Mục đích của việc làm này nhằm lành mạnh hóa môi trường hoạt động của HTX. Theo đó, một trong những nội dung của việc củng cố, kiện toàn HTX trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới là tập trung củng cố các mối quan hệ như: quan hệ về sở hữu, quan hệ về quản lý, phân phối cũng như quy mô của HTX.

Để làm được việc này, ông Hoàng cho biết, Liên minh HTX tỉnh sẽ hướng dẫn các HTX trên địa bàn tiến hành kiểm kê, đánh giá tài sản, vốn và các nguồn lực khác của HTX; tiến hành phân loại cụ thể đối với tài sản chung, gồm: trụ sở làm việc, các công trình phục vụ SX, công trình phúc lợi, văn hóa - xã hội, kết cấu hạ tầng phục vụ cho cộng đồng dân cư được hình thành từ nguồn quỹ phát triển SX, quỹ tích lũy của HTX, kể cả nguồn vốn và tài sản do Nhà nước trợ cấp. Ngoài ra, nguồn vốn góp của thành viên cũng được kiểm kê để có đánh giá cụ thể, qua đó có phương án sử dụng hiệu quả hơn.

“Tôi cho rằng, những việc làm này là rất cần thiết nếu muốn củng cố hoạt động của HTX hiện nay. Bởi, có đánh giá được thực trạng thì chúng ta mới có thể nhận định chính xác là HTX trên địa bàn tỉnh hiện nay đang thiếu cái gì, cần bổ sung cái gì để hoạt động hiệu quả. Nếu liên minh không làm mạnh việc này, cứ để các HTX hoạt động yếu kém tồn tại thì sẽ làm ảnh hưởng chung đến môi trường hoạt động của HTX, người dân mất niềm tin đối với loại hình vốn dĩ rất hay, được các nước tiên tiến áp dụng trên 100 năm qua” - ông Trịnh Văn Dứt, Giám đốc HTX Tân Phú A1 (xã Tân Thạnh, TX. Tân Châu) chia sẻ.

Bài, ảnh: MINH HIỂN