Liên kết chuẩn hóa nông sản

Đóng gói gạo xuất khẩu tại Tập đoàn Lộc Trời. Ảnh: HẠNH CHÂU

Doanh nghiệp đồng hành

Nền nông nghiệp An Giang nhiều năm qua đã chuyển đổi về tư duy sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Nhiều cơ chế, chính sách được ban hành, triển khai trên cơ sở minh bạch, trách nhiệm và bền vững. Cơ chế liên kết 3 nhà (doanh nghiệp - Nhà nước - nông dân) được tỉnh phát huy hiệu quả. Các ngành hàng chủ lực của tỉnh, trong đó có nông sản chuyển đổi mạnh mẽ từ “lượng” sang “chất”, đáp ứng quy định khắt khe của từng thị trường thế giới.

Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, đến cuối tháng 6/2025, toàn tỉnh có 690 hợp tác xã (HTX) nông nghiệp, vốn điều lệ hơn 660 tỷ đồng, 43.574 thành viên, trong đó 197 HTX tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản với doanh nghiệp, diện tích 72.783ha.

Theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Nguyễn Văn Toàn, nhiều chuỗi liên kết giá trị sản phẩm nông nghiệp được hình thành theo mô hình cánh đồng lớn, theo Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh.

Tại An Giang, vùng trọng điểm sản xuất lúa gạo quốc gia, Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời tiên phong đưa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị vào cuộc sống bằng mô hình thực hiện cả chuỗi sản xuất, tiêu thụ lúa, gắn với HTX kiểu mới, bắt đầu từ đồng ruộng. Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời Huỳnh Văn Thòn chia sẻ: “Công ty cung ứng giống, phân bón, thuốc đầu vụ cho nông dân với lãi suất 0%, thu hồi vốn khi thu mua cuối vụ. Diện tích liên kết sản xuất hằng năm khoảng 50.000ha, đều khắp tỉnh.

Lộc Trời chuẩn hóa nông sản bằng cách xây dựng chuỗi giá trị bền vững, liên kết với hàng trăm ngàn nông hộ, hướng dẫn quy trình canh tác chuẩn quốc tế như SRP và ứng dụng công nghệ 4.0 để quản lý, thu hoạch, vận chuyển. Công ty còn đầu tư vào hệ thống quản lý dữ liệu lớn SAP, phát triển giống lúa chất lượng đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế”.

Mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ 1 vụ tôm - 1 vụ lúa của HTX nông nghiệp Nam Quý, xã Đông Thái là một điển hình. Từ năm 2018 đến nay, HTX liên kết ổn định với 3 công ty, diện tích 58,5ha theo quy trình sản xuất lúa hữu cơ, được chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ Hoa Kỳ và châu Âu (Organic USDA & EU). Các công ty cung cấp giống, phân bón cho HTX với giá rẻ hơn thị trường 1.000 - 2.000 đồng/kg, thu mua lúa cho HTX giá cao hơn thị trường 2.000 đồng/kg.

Ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, ông Trần Văn Lô Ba - Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX nông nghiệp Phú Thạnh, xã Chợ Vàm cho biết: “Trong điều kiện biến đổi khí hậu, áp dụng kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là xu hướng tất yếu. HTX được tỉnh chọn sản xuất 50ha theo quy trình Đề án 1 triệu ha. Kết quả, chi phí sản xuất giảm hơn 5 triệu đồng/ha, lợi nhuận tăng hơn 5 triệu đồng/ha. Nông dân rất phấn khởi và cam kết vụ đông xuân 2025 - 2026 mở rộng diện tích”.

Nâng chất nông sản xuất khẩu

Công ty Cổ phần Rau quả Thực phẩm An Giang (Antesco), phường Long Xuyên đang là điểm sáng thực hiện truy xuất nguồn gốc, mã QR, kiểm định và chuẩn hóa nông sản thông qua việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế nghiêm ngặt trong sản xuất và chế biến. Doanh nghiệp liên tục cập nhật yêu cầu từ thị trường nhập khẩu, hợp tác với nông dân để điều chỉnh sản xuất, đảm bảo chất lượng nông sản theo thị trường.

Tổng Giám đốc Công ty Antesco Nguyễn Hoàng Minh chia sẻ: “Chúng tôi tập trung nâng cao giá trị nông sản bằng áp dụng công nghệ tiên tiến đạt các chứng nhận quốc tế. Mỗi năm, công ty chế biến 75.000 tấn thành phẩm, tương đương hơn 130.000 tấn nguyên liệu. Vùng nguyên liệu đạt chuẩn hơn 10.000ha; hợp tác chặt chẽ với hơn 5.000 hộ nông dân An Giang. Chúng tôi đã hiện thực hóa khát vọng tiên phong đưa nông sản Việt vươn xa hơn 40 thị trường trên thế giới”.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đặng Thanh Phong cho biết: “Đến nay, toàn tỉnh cấp 1.280 mã số vùng trồng, diện tích hơn 46.264ha; trong đó 712 mã số phục vụ xuất khẩu thị trường Trung Quốc, EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, New Zealand. Các vùng trồng góp phần đẩy mạnh tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm rau màu, cây ăn trái ổn định, cạnh tranh.

Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành kế hoạch thiết lập, quản lý, kiểm tra, giám sát cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói phục vụ tiêu thụ, xuất khẩu nông sản. Sở Nông nghiệp và Môi trường ban hành hướng dẫn thực hiện quy định các yêu cầu kỹ thuật, quy trình cấp, giám sát và quản lý mã số vùng trồng. Đây là bộ khung để triển khai, xây dựng, giám sát vùng trồng, cơ sở đóng gói được cấp mã số phục vụ xuất khẩu nông sản”.

 “Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, việc áp dụng mã số, mã vạch, truy xuất nguồn gốc và các công nghệ chống giả hiện đại giúp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, hỗ trợ doanh nghiệp bảo vệ thương hiệu”, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh.

Thực tế, việc quản lý chất lượng nông sản ở một số nơi chưa được chặt chẽ. Trong bối cảnh thị trường nhập khẩu ngày càng yêu cầu cao về chất lượng nông sản, tỉnh cần tăng cường quản lý chất lượng để tăng giá trị nông sản, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu.

HẠNH CHÂU