Mái ấm sau những ngày dông bão

18/12/2025 - 14:59

Tôi về quê khi trận lũ cuối mùa vừa rút, mang theo hơi lạnh mằn mặn của miền Trung. Con đường làng còn vương đất cát, những lùm cây ngã rạp như vừa trải qua trận thở dài của đất trời.

mái ấm - Ảnh 1.

Ảnh tác giả cung cấp.

Xa xa, nhà tôi hiện lên trong buổi chiều nhạt nắng. Những mảng ngói sậm màu bởi bão, bờ tường loang từng vệt nước mưa như những nét buồn còn sót lại của thiên tai.

Mẹ đứng trong sân, áo nâu thấm mùi khói rơm, đôi tay cầm chổi dừa quét dọn. Vừa thấy tôi, mẹ khựng lại vài nhịp rồi thủng thẳng quét tiếp như thể tôi chẳng đi đâu xa quá bữa cơm chiều. "Về đấy à? Vô lẹ, phụ dọn nhà cho kịp Tết". Chỉ bấy nhiêu đó mà bao năm xa quê như co lại trong một hơi thở dài.

Sân nhà còn ngổn ngang mấy tàu lá chuối rách, vài viên gạch vỡ từ bờ tường. Tôi xắn tay áo, chẳng chờ dù chỉ một nhịp nghỉ sau chuyến xe. Lom khom gom đống lá khô, tôi bỗng nhìn thấy chiếc thau nhôm cũ, méo một bên.

"Chiếc thau này còn trụ được luôn hả mẹ?".

Mẹ nhìn theo, ánh mắt nhòe đôi chút: "Nói chứ có lần nào bão mà nó không lăn ra sân đâu. Vậy mà năm nào cũng dùng được".

Đúng vậy, năm nào cũng bão, năm nào cũng kiên cường dù méo mó thấy tội. Ký ức trong tôi chợt tràn về.

Hồi nhỏ, mỗi mùa mưa lớn, cả nhà tôi lại chạy lụt. Ba gác mấy bao lúa lên chạn, mẹ gom quần áo vào thùng, còn tôi ôm cái thau nhôm ngồi hứng nước dột từ mái nhà. Mưa gió bao nhiêu thì trong nhà vẫn sáng đèn dầu. Tiếng ba nói vọng lên: "Lát có chạy cũng nhớ nắm chặt tay".

Ba là điển hình của người đàn ông miền Trung, thương gia đình bằng mấy lời quan tâm cứng như khúc củi.

Có những năm lũ lên nhanh quá, nước tràn vào sân chỉ kịp kê bàn ghế. Trong cái lạnh ngấm vào da, mẹ lọ mọ nấu được nồi mì, cả nhà ngồi nép lại ăn chung.

Tết năm ấy, mâm cúng chỉ có đĩa bánh ít lá gai, chén chè đậu nở chậm, với vài nhành hoa vạn thọ mẹ xin của chú Khoa làm bảo vệ trên nghĩa trang liệt sĩ. Vậy mà cả nhà vẫn cười. Cái Tết sau bão nghèo đến nao lòng, nhưng cũng ấm đến nao lòng.

Tôi đứng lặng một lúc khi ký ức chạm đến ngực. Chạy lụt rồi lại dọn bùn, sửa sang nhà, gom góp để đón Tết. Ba sửa được bao nhiêu thì sửa, còn chỗ thủng quá thì mẹ lấy bao tải cắt ra che tạm.

Tất cả những chuyện ấy đã đan thành một phần tuổi thơ. Mái nhà này, dù bao lần chắp vá, vẫn giữ lại tiếng cười của ba, tiếng bước chân tất bật của mẹ, và cả một trời bình yên cho những đứa trẻ như tôi lớn lên.

Căn nhà này, mỗi năm một cũ. Ba mẹ, mỗi năm một già hơn. Tự nhiên tôi hiểu vì sao người miền Trung dù vất vả đến đâu cũng muốn tề tựu đủ mặt mỗi dịp cuối năm. Vì Tết không chỉ là bánh mứt, đèn hoa, mà chính là mái ấm đã kiên cường sau bao mùa bão dữ.

Chiều xuống ngả vàng, sân nhà đã sạch sẽ hơn. Mẹ bảo tôi lên mái phụ ba vá lại mảng ngói bị tốc. Những viên ngói mới đặt lên đỏ tươi như màu đất khô, trong khi những viên cũ xỉn màu thời gian.

Mẹ đứng bên dưới, ngước nhìn mái nhà như nhìn một đứa con mình nuôi quá lâu nên quen từng vết nứt. Bà nói khẽ: "Miễn còn mái che để ăn Tết là được". Ba nói đùa thêm: "Nhìn nhà mình như rắn thay da nhể". Tôi bật cười. Có lẽ con người ta cũng như mái ngói. Gió bão rồi mới biết mình còn phải đổi mới bao nhiêu lần để bắt kịp mùa xuân.

Gió đông đã dịu lại, chỉ còn như bàn tay se lạnh vuốt nhẹ tóc. Mảnh trăng cuối tháng ẩn sau những dải mây xám, cố rọi xuống con đường đất trước nhà một ánh bạc yếu ớt.

Bão qua rồi, Tết đang tới. Và mái nhà dù từng run lên trước gió, dù từng thấm nước, dù còn nhiều chỗ chưa kịp sửa, vẫn đứng đó như một vòng tay rộng lớn đủ để đón tôi về.

Tôi ngước nhìn lên mái ngói vừa mới vá, những đường nối còn đỏ au dưới nắng nhẹ. Trong khoảnh khắc, một thứ cảm xúc vừa bình dị vừa sâu sắc ùa đến như thể tôi đang nhìn thấy cả tuổi thơ mình nằm im trên những viên ngói, nằm trong tiếng mẹ gọi, nằm trong những đêm mưa gió mà cả nhà vẫn quây quần.

Mái ấm không phải là nơi chưa từng bão táp, mà là nơi sau bão vẫn thắp lên được ánh đèn.

Có những mái nhà, chỉ cần nghĩ đến thôi đã thấy ấm. Có những cái Tết, chỉ cần được đứng trong sân sau bão, nhìn ba mẹ dọn dẹp, nghe tiếng chổi dừa khua nhẹ trên nền gạch, đã thấy lòng bình yên như được tái sinh.

Theo Tuoitre.vn