Trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, nông nghiệp tiếp tục giữ vai trò trụ đỡ quan trọng. Không chỉ đóng góp vào tăng trưởng, nông nghiệp còn là nền tảng bảo đảm ổn định xã hội, sinh kế bền vững cho người dân và an ninh lương thực địa phương. Hiện nay, các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của An Giang gồm lúa gạo, cá tra, cá rô phi, rau màu và cây ăn trái. Toàn tỉnh gieo trồng hơn 1,3 triệu ha lúa, sản lượng khoảng 8,8 triệu tấn/năm; rau màu đạt hơn 1,5 triệu tấn; cây ăn trái khoảng 762.000 tấn. “Những con số này phản ánh quy mô sản xuất, cho thấy vai trò nền tảng của nông nghiệp trong bức tranh kinh tế chung, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu của tỉnh mỗi năm đạt trên 1 tỷ USD, tạo việc làm ổn định cho hàng trăm ngàn người lao động”, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hồ Văn Mừng khẳng định.

Mô hình lúa - tôm hướng đến nông nghiệp sinh thái. Ảnh: MINH HIỂN
Ông Trần Thanh Hiệp - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, để hướng đến nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân thông minh, tỉnh không còn đặt nặng mục tiêu tăng trưởng bằng sản lượng đơn thuần mà chuyển mạnh sang tư duy phát triển dựa trên chất lượng, hiệu quả và giá trị gia tăng. Theo đó, ngành nông nghiệp tái cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo lợi thế từng vùng sinh thái; đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ và công nghệ cao nhằm giảm phát thải, sử dụng hiệu quả tài nguyên và nâng cao thu nhập cho nông dân. Một điểm nhấn quan trọng là việc triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, thể hiện sự chuyển đổi căn bản từ tư duy chạy theo sản lượng sang chú trọng chất lượng và tính bền vững.

Nông dân vùng U Minh Thượng thu hoạch tôm càng xanh. Ảnh: MINH HIỂN
Cùng với mô hình nông nghiệp tuần hoàn, tiêu biểu là VAC nâng cấp thành VACB (vườn, ao, chuồng, biogas), nông nghiệp hữu cơ từng bước được mở rộng ở những vùng có lợi thế. Việc giảm dần phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật tổng hợp, thay bằng các giải pháp sinh học giúp cải thiện môi trường, tạo ra nông sản an toàn, có giá trị kinh tế cao. “Hướng đi này giúp nông dân thay đổi tập quán canh tác, sản xuất gắn với bảo vệ môi trường và nâng cao thu nhập một cách bền vững”, ông Nguyễn Văn Trí, ngụ xã Châu Phong chia sẻ.
Song song đó, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp thông minh được thúc đẩy thông qua chuyển đổi số, với mô hình nhà màng, nhà kính, tưới nhỏ giọt, trồng rau thủy canh góp phần tiết kiệm nước, giảm lao động thủ công và nâng cao chất lượng nông sản. Ở những vùng chịu tác động mạnh của biến đổi khí hậu, mô hình lúa - tôm được xem là giải pháp canh tác bền vững. Việc luân canh trồng lúa vào mùa mưa và nuôi tôm vào mùa khô giúp tận dụng quy luật tự nhiên, hạn chế sâu bệnh, hóa chất. Hiện, toàn tỉnh có hơn 100.000ha sản xuất theo mô hình này.

Đồng ruộng An Giang đã được cơ giới hóa. Ảnh: MINH HIỂN
Ông Trịnh Văn Dứt - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tân Phú A1, xã Tân An nhận định: “Sản phẩm gạo và tôm từ mô hình này được thị trường đánh giá cao nhờ tính sinh thái và an toàn, mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội so với sản xuất đơn canh”. Bên cạnh đó, mô hình cánh đồng lớn tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị, thông qua liên kết nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. An Giang phấn đấu nâng diện tích tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp lên khoảng 350.000ha trong thời gian tới.

Viện Nghiên cứu phát triển đồng bằng sông Cửu Long (MDI) cùng nông dân ra đồng, hướng dẫn chọn tạo giống lúa thích ứng với biến đổi khí hậu. Ảnh: MINH HIỂN
Thực tiễn cho thấy, nông nghiệp sinh thái là con đường tất yếu để An Giang phát triển nhanh và bền vững. Nông thôn hiện đại là thước đo chất lượng tăng trưởng, còn nông dân thông minh chính là chủ thể quyết định thành công của quá trình chuyển đổi.
MINH HIỂN