Vị ngon đặc trưng
Những ngày cuối tuần, tôi có dịp về thăm làng Chăm tại xã Châu Phong. Bên khung cảnh sông nước hữu tình, những thánh đường Hồi giáo tuyệt đẹp, những mái nhà truyền thống của người Chăm mang đến cảm nhận rất riêng về vùng đất này. Ghé lại gian hàng của chị Phaymah, ngụ ấp Phũm Soài để hỏi thăm về nghề làm bánh truyền thống, tôi được chị hướng dẫn tận tình.

Chị Rofiah bên gian hàng bánh truyền thống của gia đình. Ảnh: THANH TIẾN
“Nghề làm bánh này tôi học từ hồi còn nhỏ, tới nay cũng hơn 30 năm rồi. Ngày trước, con gái Chăm thường được các bà, các mẹ dạy cho chuyện bếp núc, kim chỉ để chăm lo gia đình sau này, trong đó, kỹ thuật làm bánh là một trong nhiều thứ tôi phải học. Thời trước, mỗi khi trong làng có gia đình tổ chức đám tiệc, chúng tôi thường sang phụ giúp nấu nướng nên dù đời sống chưa khấm khá nhưng vui vẻ lắm”, chị Phaymah nhớ lại.
Nói đoạn, chị nhấc nắp khuôn bánh lên khiến mùi hương ngào ngạt lan tỏa vào câu chuyện. Chị Phaymah cho hay, với những người phụ nữ ngoài tuổi 40 như chị, nghề làm bánh truyền thống cũng là kế mưu sinh. Bên gian hàng nhỏ, chị làm đủ thứ bánh như: Bông lan, bánh kẹp, bánh nghệ (bánh ba lỗ), bánh cay… mỗi loại đều có hương vị đặc trưng, khiến thực khách chỉ nếm một lần là nhớ mãi.
“Bánh Chăm có nhiều loại lắm, không thể nhớ hết trong một lúc được. Như tôi có mấy chục năm làm bánh cũng chưa biết hết cách chế biến. Có thể kể đến các loại bánh như paykarah, kalink, ti-âm, kagam, nằm parăn, saykaya, nằm ken. Dù chỉ là món phụ, nhưng chiếc bánh Chăm cũng xuất hiện vào những dịp đám tiệc để khách mời nhấm nháp cho câu chuyện thêm phần rôm rả. Nhờ vậy nghề làm bánh vẫn tồn tại trong đời sống của đồng bào Chăm cho đến bây giờ”, chị Phaymah chia sẻ.
Theo lời chị Phaymah, từ những nguyên liệu gần gũi như bột, trứng, đậu xanh… phụ nữ Chăm đã tạo ra nhiều thứ bánh nhờ bàn tay khéo léo của mình. Từ lâu, làng Chăm xã Châu Phong đã thu hút rất đông du khách ghé thăm, nên những chiếc bánh ngọt của chị được đón nhận nhiệt tình. “Khách đến đây cũng mua bánh ăn thử, đa số họ đều khen ngon nên tôi rất vui. Bên cạnh chuyện cải thiện đời sống, tôi cũng giới thiệu tới du khách những món ăn truyền thống của đồng bào Chăm”, chị Phaymah tự hào.
Giữ gìn và phát triển
Không dừng lại ở việc phục vụ đoàn khách nhỏ lẻ, ngành du lịch An Giang cũng giới thiệu những chiếc bánh Chăm tại nhiều sự kiện, hội chợ mang tính chất quảng bá trong, ngoài tỉnh.
Đặc biệt, tại lễ hội bánh dân gian Nam bộ lần thứ IX năm 2022, nghệ nhân Rofiah, ngụ xã Châu Phong được trao huy chương vàng với món bánh bò nướng và bánh nằm parăn, chế biến từ các nguyên liệu, sản vật thiên nhiên như: Gạo, đường thốt nốt, dừa… qua đó, khẳng định giá trị của những chiếc bánh truyền thống trong nền văn hóa Chăm độc đáo.

Du khách thích thú khi được tiếp cận với nghề làm bánh truyền thống của người Chăm tại An Giang. Ảnh: THANH TIẾN
“Tôi chỉ mong những món bánh truyền thống của đồng bào Chăm được du khách biết đến nhiều hơn thông qua các tour du lịch. Mấy năm qua, tôi tham dự nhiều sự kiện quảng bá bánh truyền thống ở khắp nơi. Khách đến thưởng thức và ủng hộ nhiệt tình nên tôi vui lắm! Chỉ mong Nhà nước tiếp tục hỗ trợ để những người theo nghề làm bánh truyền thống có dịp tham gia phục vụ các tour du lịch nhằm cải thiện cuộc sống”, chị Rofiah mong mỏi.
Không riêng nghệ nhân Rofiah, nhiều cá nhân khác cũng tích cực đem chiếc bánh Chăm giới thiệu đến thực khách trong, ngoài tỉnh. Lớn lên ở làng Chăm Khánh Hòa, xã Mỹ Đức, Rohimah là một trong số ít phụ nữ Chăm thuộc thế hệ 8X gắn bó với chiếc bánh truyền thống của dân tộc mình.
“Trước đây, đa số người Kinh không biết nhiều đến bánh truyền thống của đồng bào Chăm. Do đó, tôi muốn giới thiệu để mọi người thưởng thức. Có đến hàng chục loại bánh được phụ nữ Chăm chế biến từ những nguyên liệu giản đơn, nhưng hương vị rất thơm ngon. Nếu được gắn với hoạt động du lịch, chắc chắn nghề làm bánh truyền thống của đồng bào Chăm sẽ phát triển tốt hơn”, chị Rohimah chia sẻ.
Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lê Trung Hiếu thông tin, đơn vị đã giới thiệu đến nhiều đối tác, công ty du lịch, lữ hành đến An Giang thực hiện các tour, tuyến về văn hóa, ẩm thực, trong đó có những chiếc bánh truyền thống của đồng bào Chăm trong những năm qua và thu được kết quả tích cực.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục quảng bá nền ẩm thực với các món bánh truyền thống của đồng bào Chăm nhằm giữ gìn, phát triển mảnh ghép văn hóa độc đáo của miền sông nước An Giang. Để thực hiện được mục tiêu này, rất cần sự vào cuộc, đồng hành của các cấp, ngành và cộng đồng Chăm tại An Giang, nhằm tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo của vùng đất đầu nguồn chín nhánh Cửu Long”, ông Lê Trung Hiếu phân tích.
THANH TIẾN