Từ rơm rạ đến giấc mơ khởi nghiệp

Chị Ngọc Yến luôn trăn trở nâng cao giá trị cây nấm rơm, từ nông sản thô đến sản phẩm giá trị gia tăng. Ảnh: PHƯƠNG LAN

Trước đó, chị Ngọc Yến đã giải bài toán nấm rơm mất giá do dội chợ rất thành công. Cụ thể, dự án “Bánh phồng nấm rơm” của chị Ngọc Yến đạt giải nhất Cuộc thi Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh lần thứ VII năm 2023. Tiếp nối ước mơ làm giàu trên mảnh đất quê hương và nâng cao giá trị thương phẩm nấm rơm, chị tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm và thành công với dự án mới “Nâng cao giá trị cây nấm rơm - từ nông sản thô đến sản phẩm giá trị gia tăng”, gồm các sản phẩm: Chả nấm, bột nêm nấm và chà bông nấm.

Nghị lực và khát khao của cô gái 9X này vụt sáng khi cơ hội trao tay. Còn nhớ, lần đầu tiên gặp tôi, với ánh mắt lấp lánh niềm tin và hoài bão, chị Ngọc Yến khẳng định: “Ước mơ lớn nhất của tôi là nâng cao giá trị thương phẩm nấm rơm. Hôm nay là bánh phồng nấm rơm, sau này sẽ là sản phẩm mới, hấp dẫn hơn, được nhiều người đón nhận hơn từ loại nấm bình dị của thôn quê. Tôi tin mình sẽ làm được”.

Với thành tích 2 lần đạt giải thưởng cao trong Cuộc thi Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh chính là cam kết bền vững nhất mà chị Ngọc Yến mang đến người tiêu dùng luôn tin yêu, chờ đợi những sản phẩm mới từ chị. Nấm rơm là nông sản quen thuộc nhưng thực tế, sản phẩm này chủ yếu được bán tươi. Điều này khiến nấm rất dễ hư hỏng, gặp nhiều khó khăn trong khâu vận chuyển và bảo quản. Thêm vào đó, thị trường hiện chưa có nhiều sản phẩm chế biến sâu từ nấm rơm. Chị Ngọc Yến nhận ra đây chính là cơ hội lớn, bởi xu hướng tìm kiếm thực phẩm tiện lợi, sạch và dinh dưỡng đang tăng cao. 

“Giải pháp của tôi là biến nấm rơm thành các sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng cao, tiện lợi và đảm bảo dinh dưỡng. Qua nghiên cứu, tôi nhận thấy, giá nấm rơm tại Việt Nam từ năm 2023 đến nay đang có chiều hướng tăng, càng củng cố niềm tin vào tiềm năng kinh tế đáng kể của dự án này”, chị Ngọc Yến chia sẻ. Để biến ý tưởng thành hiện thực một cách hiệu quả, chị tập trung ứng dụng công nghệ tự động và bán tự động vào quy trình sản xuất, chế biến, giúp chuẩn hóa chất lượng và nâng cao năng suất.

 Ngoài ra, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sản xuất thương mại Tài Phát của chị Ngọc Yến xây dựng mô hình liên kết chặt chẽ với nông dân địa phương. Công ty thu mua rơm rạ sau vụ lúa, nếp để làm nguyên liệu trồng nấm và mua nấm tươi từ các nông hộ liên kết để chế biến. “Ngược lại, chúng tôi cung cấp meo giống và hỗ trợ kỹ thuật sản xuất cho bà con. Cách làm này không chỉ đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào ổn định mà còn tạo thêm thu nhập cho người dân”, Ngọc Yến bày tỏ.

Mô hình kinh doanh của chị Ngọc Yến được vận hành dựa trên nguyên tắc nông nghiệp tuần hoàn với chuỗi giá trị khép kín, có kiểm soát. Đầu vào là phụ phẩm rơm rạ sau mùa gặt lúa, nếp được tận dụng triệt để. Nấm rơm tươi từ trại của công ty chị Ngọc Yến và các hộ liên kết được đưa vào xưởng chế biến, tạo ra các sản phẩm giá trị gia tăng như bánh phồng nấm, chả nấm, bột nêm nấm và chà bông nấm.

Theo chị Ngọc Yến, sản phẩm bánh phồng nấm rơm được phân phối rộng rãi qua các kênh đa dạng, từ bán trực tiếp cho người tiêu dùng, qua các trang mạng xã hội, nhà hàng chay đến các cửa hàng thực phẩm sạch. Điều đặc biệt là giá thể sau khi trồng nấm sẽ được tái sử dụng để trồng các loại cây hoa màu khác, tạo nên một quy trình khép kín, tối ưu hóa tài nguyên và không xả thải gây ô nhiễm môi trường.

Chị Ngọc Yến tự tin: “Mô hình kinh doanh này mang lại những con số kinh tế rất ấn tượng, với tổng vốn đầu tư trong 5 năm là 4,3 tỷ đồng, chúng tôi dự kiến đạt doanh thu năm đầu tiên là 864 triệu đồng và tăng trưởng lên 10,8 tỷ đồng vào năm thứ 5, với tỷ suất lợi nhuận sau thuế đạt gần 29%. Không dừng lại ở hiệu quả kinh tế, dự án còn mang lại tác động xã hội và môi trường tích cực. Chúng tôi tạo việc làm ổn định cho người dân địa phương, người khuyết tật, những người hoàn lương, giúp họ tái hòa nhập cộng đồng”.

Khởi đầu từ năm 2020 với việc trồng nấm rơm, đến nay, sản phẩm bánh phồng nấm rơm của Ngọc Yến đã vinh dự đạt chứng nhận “Sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2024”. Năm 2025, chị Ngọc Yến sẽ hoàn thiện các tiêu chuẩn, xây dựng thương hiệu thực phẩm sạch, chay, bản địa và ra mắt thêm các sản phẩm mới. “Mục tiêu lớn hơn là từ năm 2026 - 2030, tôi cố gắng đưa thương hiệu “Nấm rơm Việt” vươn tầm quốc tế”, chị Ngọc Yến bày tỏ quyết tâm.

PHƯƠNG LAN