Từ thợ lặn nghèo đến “vua ngọc trai” Phú Quốc

Ông Hồ Phi Thủy (bên trái) thu hoạch ngọc trai. Ảnh: AN LÂM

Sinh ra trong gia đình nông dân nghèo ở Hà Tĩnh, ông Thủy sớm hiểu thế nào là lam lũ. Năm 19 tuổi, ông rời quê, đến đảo Phú Quốc với ước mơ “đổi đời”, dù không người thân, không vốn liếng. Trên đảo, ông bén duyên với nghề thợ lặn, công việc đầy hiểm nguy nhưng là con đường duy nhất để mưu sinh.

Nhờ trời phú sức khỏe và ý chí bền bỉ, chỉ vài năm sau, ông gom đủ tiền mua chiếc thuyền nhỏ, tài sản đầu tiên và cũng là nơi ông gắn bó suốt những đêm dài lênh đênh giữa biển. Năm 1997, siêu bão Linda quét qua, mang theo ký ức mà ông Thủy gọi là “cơn ác mộng đời người”. Dù chủ động đưa thuyền vào nơi tránh bão, con thuyền vẫn mắc kẹt dây neo cũ. Bất lực nhìn những cột sóng cao như bức tường, ông chỉ biết cầu mong phép màu.

Từ trận bão lịch sử ấy, ông Thủy quyết định rẽ hướng. Cơ hội đến khi Công ty Okawa của một người Nhật chuyên nuôi cấy ngọc trai mời ông vào làm việc. Với kỹ năng lặn xuất sắc và sự chăm chỉ, ông được các chuyên gia Nhật tin cậy, giao phó nhiều nhiệm vụ quan trọng.

Lần đầu ông được tiếp cận kỹ thuật nuôi cấy ngọc trai hiện đại, từ cách khảo sát vùng nuôi đến gây mê trai, cấy nhân, xử lý ngọc… “Lúc ấy tôi được mở rộng tầm mắt. Hóa ra dưới biển có cả một kho báu nếu mình biết cách khai thác”, ông Thủy nói.  

Khủng hoảng kinh tế toàn cầu khiến Công ty Okawa phá sản. Toàn bộ thiết bị được giao cho ông Thủy bán để thanh toán lương cho công nhân. Sau khi bán xong, ông thu về 300 triệu đồng, số tiền rất lớn thời điểm đó. Ông đã mời ông Horikiri đại diện công ty quay lại Phú Quốc để tự tay trao trả toàn bộ số tiền.

“Tôi nghĩ đơn giản, không phải của mình thì không được giữ”, ông nói. Sự trung thực đó khiến ông Horikiri vô cùng xúc động, cũng trở thành vốn tinh thần lớn giúp ông Thủy khởi nghiệp. Suốt 30 năm qua, từ một trại nuôi nhỏ, ông đã biến Ngọc Hiền thành doanh nghiệp hàng đầu trong ngành ngọc trai Phú Quốc.

Thành tựu lớn nhất của ông là giải cứu và nuôi thành công giống trai Maxima - loài gần như biến mất khỏi Việt Nam từ thập niên 90 vì khó nuôi, nhạy cảm với môi trường. “Ngày đi làm, đêm về trăn trở làm sao đem loài trai quý trở lại? Tôi thức trắng bao đêm chỉ để tìm lời giải”, ông Thủy kể. Bằng đam mê và tinh thần sáng tạo, ông đã tìm ra phương pháp nuôi thích hợp. Đến nay, doanh nghiệp Ngọc Hiền đã nuôi được ngọc trai Maxima, đồng thời, mở rộng nuôi trai Maxima và Akoya trên gần 1.000ha mặt nước.

Mỗi năm, công ty thu hoạch 600.000 - 700.000 viên ngọc, trong đó nhiều viên chất lượng có thể sánh với ngọc trai thế giới. Lợi nhuận sau thuế 7 - 10 tỷ đồng/năm, doanh nghiệp Ngọc Hiền tạo việc làm ổn định cho hơn 200 người lao động, thu nhập bình quân 7 - 12 triệu đồng/tháng, phần lớn là người dân địa phương.

Ông Thủy nói: “Điều tôi tự hào nhất không phải doanh thu mà là con người. Nhìn công ty lớn mạnh từng ngày, anh em công nhân có thu nhập ổn định, tôi thấy hạnh phúc. Nhờ mọi người mà tôi mới trụ vững được đến hôm nay”.

AN LÂM