Gành Đá Dĩa (Ghềnh Đá Đĩa) thuộc địa phận xã An Ninh Đông, huyện Tuy An, cách trung tâm TP Tuy Hòa chừng 35 km về phía bắc. Với cấu trúc độc đáo, đây được xem là một tuyệt tác kỳ vĩ của đá mà tạo hóa ban tặng Phú Yên.
Theo các nhà khoa học, đá ở gành Đá Đĩa là loại đá bazan hình thành trong quá trình hoạt động của núi lửa ở vùng cao nguyên Vân Hòa cách đây gần 200 triệu năm. Dòng dung nham nóng gặp biển lạnh đông cứng lại, cùng với hiện tượng di ứng lực nên toàn bộ khối nham thạch bị rạn nứt đa chiều tạo nên cảnh quan kỳ thú hôm nay.
Từ trên cao, có thể nhìn thấy khu gành lấn biển với những khối đá mặt hình lục giác, gắn chặt với nhau tựa miếng sáp ong khổng lồ đều đặn, tạo nên một tổng thể vững chắc với màu đen bóng.
Phần lớn đá nứt theo mạch dọc, tạo thành những cột thẳng đứng hoặc xiên, cũng có những đường xiết ngang cắt cột đá thành những hình dạng khác nhau.
Đi sâu xuống dưới gành, bắt gặp một hang ăn sâu vào chân núi, bọt tung trắng xóa.
Gành Đá Đĩa giống như một tác phẩm nghệ thuật do bàn tay của thiên nhiên tạo nên. Nhiều năm trở lại đây, địa điểm này được nhiều du khách trong và ngoài nước ghé thăm và check-in.
Gành Đá Đĩa còn hấp dẫn người xem bởi những gam màu biến đổi theo ánh sáng mặt trời. Khi bình minh lên, sẽ thấy màu đen tuyền của những khối đá đĩa. Còn khi chiều xuống, ráng đỏ hoàng hôn nhuộm hồng các phiến đá.
Nằm sát bên bờ biển, vẻ đẹp của gành Đá Đĩa như được tăng lên nhiều lần với khung cảnh biển cả nên thơ màu trời và sắc biển hài hòa.
Với những giá trị về địa chất, lịch sử, Gành Đá Đĩa được công nhận là Di tích Quốc gia Đặc biệt theo Quyết định số 2280/QĐ-TTg ngày 31/12/2020 của Thủ tướng.
Mới đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký quyết định số 1570/QĐ-TTg phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Gành Đá Đĩa thời kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Phạm vi lập quy hoạch gồm 808,89 ha thuộc Phân khu 9, xã An Ninh Đông, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên.
Đối tượng nghiên cứu lập quy hoạch bao gồm toàn bộ danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Gành Đá Đĩa và không gian cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái xung quanh; các giá trị di sản văn hóa, cảnh quan môi trường và tài liệu, hiện vật liên quan.
Theo VTC