Xây dựng nông nghiệp, nông thôn bền vững

19/03/2025 - 06:47

 - Nông nghiệp được tiếp tục xác định là nền tảng, là bệ đỡ của ngành kinh tế tỉnh. Thời gian qua, tỉnh tập trung chỉ đạo, điều hành, đưa nền sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản của tỉnh tăng trưởng ổn định về sản lượng và chất lượng. Kinh tế nông thôn phát triển, gắn với mục tiêu nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh.

Hoàn thiện cơ cấu sản xuất nông nghiệp

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trong nông nghiệp, tỉnh tập trung hoàn thiện cơ cấu sản xuất nông nghiệp gắn với lợi thế cạnh tranh và yêu cầu thị trường. Định hướng theo nhóm sản phẩm chủ lực, tỉnh đã có 165 sản phẩm đạt OCOP và đạt chứng nhận “Sản phẩm OCOP” từ 3 sao trở lên, của 115 chủ thể kinh tế (10 hợp tác xã, 2 tổ hợp tác, 26 doanh nghiệp (DN), 77 cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh).

Đối với từng lĩnh vực sản xuất chiến lược, tỉnh triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp; triển khai 11 kế hoạch chuỗi giá trị ngành hàng (tập trung cho các sản phẩm chủ lực và tiềm năng của tỉnh) và 1 Dự án xã hội hóa giống lúa. Cùng với đó, tỉnh đã tổ chức các khâu quan trọng trong sản xuất nâng cao hiệu quả, đảm bảo phát triển bền vững. Cụ thể, đã hình thành 3 chuỗi liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp, hàng năm, sản xuất và cung cấp khoảng 4,5 - 5 tỷ cá tra bột và khoảng 800 - 1.000 triệu cá tra giống/năm. Hiện, có 3 DN đầu tư các vùng ương nuôi tập trung theo hướng công nghệ cao tham gia Đề án cá tra 3 cấp, với diện tích 302,3ha. Ngành nông nghiệp đang xây dựng dự án xã hội hóa giống lúa, giúp cung ứng nguồn lúa giống (đảm bảo chất lượng, quy chuẩn) phục vụ sản xuất lúa và Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp.

Hoạt động nghiên cứu, chuyển giao khoa học và công nghệ (KH&CN), phát triển giống lúa được đẩy mạnh. Sở KH&CN đã phối hợp Viện Nghiên cứu nông nghiệp công nghệ cao ĐBSCL thực hiện đề tài cấp tỉnh “Xây dựng và phát triển vùng nguyên liệu phục vụ đề án xây dựng và phát triển thương hiệu gạo An Giang tại huyện Châu Phú”; đã chọn được 2 giống lúa HATRI 10, HATRI 722 phù hợp điều kiện canh tác tại tỉnh. Ngoài ra, xét duyệt đề cương 2 Đề tài KH&CN cấp tỉnh “Tuyển chọn giống lúa thơm, chất lượng cao phù hợp với điều kiện canh tác tỉnh” và “Ứng dụng công nghệ cao để nghiên cứu, phát triển sản xuất giống lúa nếp cho Phú Tân phục vụ nội tiêu và xuất khẩu”. Đề tài hoàn thành giúp chọn tạo được ít nhất 1 giống lúa và 1 giống nếp mới đáp ứng tiêu chuẩn đưa vào Đề án xây dựng và phát triển thương hiệu gạo An Giang.

Nông dân ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất nông nghiệp

Nông dân văn minh

Đến nay, các khâu trong sản xuất lúa, từ chuẩn bị giống, làm đất, gieo xạ, bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch, vận chuyển đã áp dụng máy, thiết bị, sản phẩm công nghệ được cơ giới hóa. Nông dân đầu tư máy cuốn rơm các loại, góp phần giảm thiểu môi trường. Trên rau màu, các khâu làm đất được nông dân đầu tư máy cày, máy xới, máy đào, vun luống, máy bơm tưới chủ động. Trên cây ăn trái, nông dân đầu tư hệ thống tưới, máy bay phun xịt, máy cắt cỏ. Lĩnh vực chăn nuôi, đầu tư máy băm cây thức ăn, máy bơm nước rửa chuồng, hệ thống xử lý biogas… Người chăn nuôi còn sử dụng các chế phẩm sinh học để xử lý nền chuồng, giảm nguy cơ dịch bệnh.

Bên cạnh đó, nông dân tích cực ứng dụng các giải pháp chuyển đổi số, KH&CN trong nông nghiệp. Tiếp cận tra cứu thông tin tư vấn về canh tác, giá cả thị trường trên Internet; các nền tảng, giải pháp hỗ trợ chẩn đoán sâu, bệnh. Mô hình sản xuất lúa không dấu chân (sử dụng máy bay không người lái sạ lúa và phun thuốc bảo vệ thực vật). Điều khiển trang trại gia súc, gia cầm tự động trên điện thoại thông minh; giám sát, xử lý ao nuôi cá tra bằng cảm biến… Qua đó, đã tạo sự chuyển biến rõ nét từ khâu sản xuất, chế biến, phân phối, đến tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.

Phát triển kinh tế nông thôn

Để phát triển nông thôn bền vững, tỉnh quan tâm tạo việc làm, nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh và tăng thu nhập cho dân cư nông thôn. Năm 2024, toàn tỉnh đào tạo nghề nghiệp 21.222 người; có gần 16.340 học sinh, sinh viên, học viên tốt nghiệp và 13.805 người sau khi tốt nghiệp có việc làm. Hơn 35.920 lao động được giải quyết việc mới qua các chương trình.

Cùng với đó, nhiều giải pháp hỗ trợ nông dân phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn được triển khai đồng bộ. Hai năm (2023 - 2024), toàn tỉnh có 161.184 nông dân đăng ký thi đua sản xuất - kinh doanh giỏi, có 2.140 hộ doanh nhân nông thôn (tổng doanh thu trên 1 tỷ đồng), 444 mô hình tiêu biểu và 511 sản phẩm lợi thế của các địa phương, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đã xây dựng 98 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; đưa 2.501 sản phẩm lên sàn giao dịch thương mại điện tử Posmart.vn và Buudien.vn, quảng bá, giới thiệu sản phẩm.

Toàn tỉnh hình thành 129 Tổ khuyến nông cộng đồng, thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ về công tác khuyến nông. Đặc biệt, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) đã đi vào chiều sâu. Đến nay, toàn tỉnh có 3 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn huyện NTM (TP. Châu Đốc, TP. Long Xuyên và huyện Thoại Sơn). Huyện Thoại Sơn đạt chuẩn huyện NTM nâng cao; có 76/110 xã đạt chuẩn NTM; 34 xã NTM nâng cao; 2 xã NTM kiểu mẫu, góp phần xây dựng nông thôn văn minh, hiện đại gắn với đô thị hóa. Bộ mặt nông thôn khởi sắc rõ rệt, hạ tầng kinh tế - xã hội được cải thiện.

HẠNH CHÂU