Báo chí thời AI

20/06/2025 - 05:00

 - Trong dòng chảy không ngừng của kỷ nguyên số, báo chí luôn giữ vị trí tiên phong, là tấm gương phản chiếu mọi mặt đời sống xã hội, nắm bắt và truyền tải tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân. Đặc biệt, trong bối cảnh công nghệ thông tin bùng nổ mạnh mẽ, với sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo (AI), vai trò này không những không bị lu mờ, mà còn được nâng tầm, đòi hỏi sự thích nghi và đổi mới không ngừng.

Phóng viên tác nghiệp đưa tin về chuyến công tác của lãnh đạo tỉnh

Báo chí, với sứ mệnh cao cả của mình, luôn là cầu nối vững chắc giữa Đảng, chính quyền và Nhân dân. Báo chí kịp thời phản ánh mọi diễn biến của đời sống xã hội, đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, cổ vũ những nhân tố mới, những điển hình tiên tiến, cùng những thành tựu rực rỡ trong công cuộc đổi mới của đất nước nói chung và của tỉnh An Giang nói riêng. Hơn thế nữa, báo chí là lực lượng tích cực, tiên phong trong công tác tuyên truyền, góp phần đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với mọi tầng lớp Nhân dân, củng cố niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội.

Trong kỷ nguyên của sự bùng nổ thông tin, khi tin giả, thông tin sai lệch có nguy cơ làm nhiễu loạn dư luận, vai trò định hướng của báo chí càng trở nên cấp thiết. Báo An Giang là một ví dụ điển hình cho thấy sự chủ động và kịp thời trong việc nắm bắt xu thế. Năm 2024, riêng trang Báo An Giang online đã đăng tải tới 22.403 tin, bài, thu hút trên 12 triệu lượt xem. Chuyên mục Media Báo An Giang cũng không kém phần sôi động với 527 tin, phóng sự truyền hình về những sự kiện diễn ra trong tỉnh, tiếp cận trên 2,9 triệu lượt người xem. Những con số này không chỉ là minh chứng cho sức lan tỏa mạnh mẽ của Báo An Giang, mà còn khẳng định vai trò then chốt của báo chí địa phương trong việc cung cấp thông tin chính thống, đáng tin cậy, góp phần định hình dư luận xã hội một cách tích cực.

Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo đang định hình lại cách thức sản xuất, phân phối và tiếp nhận thông tin, tạo ra cả cơ hội và thách thức cho nghề báo. Chia sẻ về vấn đề này, phóng viên Thanh Tiến (Báo An Giang) nhận định: “Trong thời đại trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ, vai trò của nhà báo không những không bị mất đi, mà còn trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. AI không phải là “mối đe dọa” mà là một công cụ hỗ trợ đắc lực giúp nhà báo nâng cao hiệu suất và chất lượng công việc”.

AI có khả năng tự động hóa nhiều tác vụ lặp đi lặp lại, tốn thời gian. Điều này bao gồm việc tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, tạo báo cáo nhanh chóng hoặc thậm chí viết những bản tin đơn giản về tin tức thể thao, tài chính, hay thời tiết. Việc này giúp giải phóng nhà báo khỏi những công việc mang tính thủ công, cho phép họ có thêm thời gian và năng lượng để tập trung vào những hoạt động đòi hỏi sự sáng tạo, phân tích sâu sắc, tư duy phản biện và khả năng kể chuyện độc đáo. Thay vì mất nhiều giờ để thu thập và sắp xếp dữ liệu, nhà báo có thể sử dụng AI để có cái nhìn tổng quan ban đầu, sau đó dành thời gian để phỏng vấn các nhân chứng, tìm kiếm những câu chuyện phía sau con số, hoặc phân tích tác động xã hội của một chính sách mới.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội to lớn, sự phát triển của AI cũng đặt ra những thách thức không nhỏ, nhất là về vấn đề đạo đức và trách nhiệm. Phóng viên Thanh Tiến nhấn mạnh một điểm cốt lõi: “AI không có đạo đức và trách nhiệm. Mọi sản phẩm do AI tạo ra đều cần sự giám sát và chịu trách nhiệm của nhà báo đứng sau nó. Điều này có nghĩa, dù AI có thể hỗ trợ sản xuất nội dung, nhưng trách nhiệm cuối cùng về tính chính xác, khách quan, và sự đúng đắn về mặt đạo đức vẫn thuộc về con người. Một bản tin được AI tạo ra có thể thiếu đi sự nhạy cảm, góc nhìn đa chiều hoặc khả năng thấu hiểu bối cảnh văn hóa - xã hội, những yếu tố chỉ có thể được bổ sung bởi trí tuệ và đạo đức của nhà báo”.

Kỷ nguyên AI không làm lu mờ vai trò của nhà báo, ngược lại, nó đòi hỏi nhà báo phải nâng tầm mình lên một cấp độ mới: Từ người cung cấp thông tin đơn thuần trở thành người kiến tạo tri thức, người phân tích chuyên sâu và người kể chuyện đầy cảm hứng. Báo chí vẫn sẽ tiếp tục phát huy vai trò tiên phong trong việc phản ánh kịp thời diễn biến mọi mặt của đời sống xã hội, nắm bắt và truyền tải tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân. Đồng thời, báo chí sẽ tiếp tục phát hiện và cổ vũ những nhân tố mới, điển hình tiên tiến, những thành tựu trong công cuộc đổi mới của đất nước và của tỉnh.

AI là công cụ, là đối tác, không phải là đối thủ. Tương lai của báo chí nằm ở sự kết hợp hài hòa giữa sức mạnh công nghệ AI và trí tuệ, sự sáng tạo, đạo đức, cùng lòng nhiệt huyết của nhà báo. Chỉ khi đó, báo chí mới thực sự phát huy hết vai trò và giá trị của mình trong việc định hướng dư luận, lan tỏa những giá trị tốt đẹp và góp phần xây dựng một xã hội thông tin lành mạnh, minh bạch. Câu hỏi đặt ra cho mỗi nhà báo hiện nay không phải là “AI có thay thế chúng ta không?”, mà là “Chúng ta sẽ sử dụng AI để trở thành những nhà báo tốt hơn”.

PHƯƠNG LAN