Bệnh án điện tử và thách thức bảo mật thông tin

26/09/2025 - 19:08

Theo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, việc triển khai bệnh án điện tử đã mang lại nhiều lợi ích như rút ngắn thời gian khám chữa bệnh, giảm chi phí hành chính, tăng tính minh bạch và nâng cao trải nghiệm người bệnh. Tuy nhiên, các bệnh viện vẫn gặp khó khăn về hạ tầng công nghệ, nhân lực công nghệ thông tin và chi phí vận hành chưa được tính đúng, tính đủ trong viện phí.

Hơn 93% bệnh viện triển khai bệnh án điện tử

Hiện TP Hồ Chí Minh có 164 bệnh viện, gồm 14 bệnh viện bộ ngành, 60 bệnh viện công lập thuộc thành phố, 90 bệnh viện tư nhân; cùng 38 trung tâm y tế, 168 trạm y tế xã, 296 điểm trạm và hơn 10.627 phòng khám tư nhân, trong đó có 417 phòng khám đa khoa.

Chú thích ảnh

Người dân chờ khám bệnh tại Bệnh viện Ung bướu TP Hồ Chí Minh cơ sở 2. 

Lãnh đạo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh nhận định, việc triển khai đồng bộ bệnh án điện tử tại các cơ sở khám, chữa bệnh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là thách thức lớn đối với hệ thống y tế thành phố.

Để thực hiện, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã cụ thể hóa chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế và UBND Thành phố thành kế hoạch hành động, phân công nhiệm vụ rõ ràng, đồng thời thường xuyên đôn đốc, giám sát tiến độ. Các bệnh viện đã được tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật, đồng thời chủ động bố trí nhân sự, đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, lựa chọn phần mềm phù hợp và tổ chức đào tạo đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng để sử dụng hiệu quả.

Kết quả cho thấy, đến ngày 26/9, tại TP Hồ Chí Minh đã có 153/164 bệnh viện đã triển khai bệnh án điện tử, đạt hơn 93%. Trong đó, khối bệnh viện công lập của Thành phố đạt 100% (60/60 bệnh viện), khối bệnh viện bộ ngành đạt gần 93% (13/14 bệnh viện) và khối ngoài công lập có 80/90 bệnh viện triển khai, chiếm hơn 89%.

Theo PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, xét theo phạm vi ứng dụng, tỷ lệ bệnh viện triển khai bệnh án điện tử toàn viện đạt mức cao, trong đó 64% bệnh viện công lập và 65% bệnh viện tư nhân đã hoàn thành ở quy mô toàn bộ bệnh viện. Về hình thức đầu tư, phần lớn các bệnh viện lựa chọn thuê dịch vụ công nghệ thông tin nhằm tối ưu chi phí.

Đáng chú ý, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã triển khai thí điểm nền tảng bệnh án điện tử dùng chung nhằm hỗ trợ một số bệnh viện công lập gặp khó khăn về nguồn lực. Nền tảng này giúp đồng bộ dữ liệu giữa các bệnh viện, kết nối với kho dữ liệu y tế thành phố, đồng thời phục vụ công tác quản trị, giám sát, phân tích dữ liệu, hỗ trợ hoạch định chính sách và dự báo xu hướng y tế.

Chú thích ảnh

Ngày 26/9, lãnh đạo các bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh đồng thuận xây dựng kho dữ liệu ngành y tế tại Hội nghị công bố kết quả triển khai bệnh án điện tử tại các bệnh viện trên địa bàn Thành phố và chuẩn hoá kho dữ liệu của ngành y tế Thành phố.

Bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP Hồ Chí Minh cho biết, ngành y tế đang tận dụng nền tảng kho dữ liệu dùng chung của thành phố. Nhờ đó, khi Sở Y tế sử dụng để tích hợp hoặc chia sẻ dữ liệu sẽ không cần đầu tư thêm về hạ tầng kỹ thuật. Cách làm này vừa tiết kiệm nguồn lực, vừa phát huy thế mạnh của cả hai bên.

“Ngành y tế cần tiếp tục tích hợp và khai thác hiệu quả dữ liệu để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, tiến tới chuẩn hóa, kết nối và chia sẻ. Các cơ sở y tế phải duy trì, phát triển các ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động khám chữa bệnh để bảo đảm dữ liệu luôn “đúng, đủ, sạch và sống””, bà Võ Thị Trung Trinh nhấn mạnh.

Cần nâng cao cảnh báo mức độ an toàn thông tin

Theo PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng, trong bối cảnh TP Hồ Chí Minh đang hướng tới xây dựng "thành phố thông minh - thành phố đáng sống", ngành y tế thành phố xác định hoạt động chuyển đổi số và chuẩn hoa kho dữ liệu là nền tảng cốt lõi để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khoẻ và sự hài lòng của người dân.

Trong đó, hai nhóm hoạt động quan trọng trong tiến trình này là xây dựng bệnh án điện tử tại các cơ sở khám, chữa bệnh và tạo lập, kết nối liên thông dữ liệu lớn của ngành y tế thành phố. Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh khẳng định, bệnh án điện tử không chỉ thay thế bệnh án giấy mà còn là chìa khóa mở ra kỷ nguyên y tế thông minh, góp phần xây dựng hệ thống y tế hiện đại, công bằng, minh bạch.

Dữ liệu lớn y tế được xem là nguồn "tài nguyên chiến lược" trong thời đại số. Khi được chuẩn hóa và khai thác hiệu quả, nguồn dữ liệu này sẽ trở thành “nhiên liệu” quan trọng để xây dựng y tế thông minh, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, quản lý hệ thống y tế hiện đại, góp phần xây dựng thành phố đáng sống.

Chú thích ảnh

Cơ sở y tế cần tăng cường cảnh báo, đánh giá an toàn thông tin khi triển khai bệnh án điện tử.

Lãnh đạo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đánh giá, thực tiễn triển khai cho thấy bệnh án điện tử mang lại nhiều lợi ích thiết thực như rút ngắn thời gian khám chữa bệnh, giảm chi phí và giấy tờ hành chính, tăng tính minh bạch và nâng cao trải nghiệm người bệnh. Tuy nhiên, các bệnh viện vẫn gặp khó khăn về hạ tầng công nghệ, thiếu nhân lực công nghệ thông tin và chi phí vận hành bệnh án điện tử chưa được tính đúng, tính đủ trong viện phí.

PGS.TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh, kho dữ liệu y tế sẽ mang lại nhiều giá trị, trong đó có quản lý, điều hành hiệu quả; dự báo và cảnh báo sớm tình hình dịch bệnh, nguy cơ quá tải bệnh viện; hỗ trợ xây dựng chiến lược phát triển y tế, du lịch y tế; đồng thời góp phần phát triển y tế xã đảo, hỗ trợ chẩn đoán, xét nghiệm và lâm sàng trong thời gian tới.

Tuy nhiên, để hệ thống vận hành thành công, cần sự đồng lòng và quyết tâm của tất cả cơ sở y tế, cùng sự phối hợp của các sở, ngành trong việc chuẩn hóa, kết nối và chia sẻ dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia.

“Đảm bảo an toàn thông tin và an ninh mạng được coi là yếu tố then chốt trong triển khai bệnh án điện tử, quyết định đến hiệu quả bảo vệ dữ liệu y tế. Do đó, các cơ sở y tế cần thường xuyên cảnh báo, đánh giá mức độ an toàn để bảo đảm hệ thống vận hành hiệu quả”, PGS.TS.BS Nguyễn Anh Dũng nhấn mạnh.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Đức Minh, Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP Hồ Chí Minh cho biết, triển khai bệnh án điện tử đòi hỏi nhân lực, đặc biệt là bộ phận công nghệ thông tin phải am hiểu y tế. Bệnh viện đã đầu tư khoảng 22 tỉ đồng cho phần mềm và hệ thống lưu trữ. Hệ thống có cơ chế dự phòng 3 cấp: Lưu trữ tại chỗ, lưu trữ xa và lưu trữ dự phòng khác, đảm bảo dữ liệu không bị mất khi sự cố xảy ra.

Theo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, trong thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục mở rộng triển khai bệnh án điện tử đến tất cả cơ sở khám, chữa bệnh; chuẩn hóa và hoàn thiện kho dữ liệu y tế tập trung, đảm bảo an toàn, bảo mật liên thông; đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn trong dự báo dịch bệnh, nghiên cứu khoa học và quản trị y tế; từng bước hình thành hệ sinh thái y tế thông minh, phục vụ mục tiêu xây dựng thành phố thông minh, hiện đại và đáng sống.

Theo TTXVN