Bội thu nhờ nuôi tôm, cua trên ruộng lúa mùa

Giữa cánh đồng ở ấp Tám Xáng, xã Đông Hòa, ông Danh Thanh Tèo phấn khởi chỉ tay xuống ruộng lúa gần 2 tháng tuổi. Lúa cấy thưa nhưng xanh rờn, từng bụi lúa đứng thẳng tắp, bông lúa thơm lừng trong thời kỳ ngậm sữa. Ông Tèo cười: “Cấy thưa vậy tới lúc thu hoạch cũng cả tấn lúa/công. Nhờ nuôi tôm mà tôi không xịt thuốc gì hết, lúa sạch, bán dễ lắm”.

Ông Lê Đình Chiến kiểm tra độ lớn của tôm càng xanh nuôi xen trên ruộng lúa mùa. Ảnh: ĐẶNG LINH

Gia đình ông Tèo có 10 công lúa vụ mùa. Sau khi cấy giống BTE 01 - loại lúa dài ngày, thơm nhẹ, ông thả 30.000 con tôm càng xanh cùng 3.000 con cua giống xuống ruộng. Lúa cấy thưa, chỉ 5kg/công, chi phí khoảng 700.000 đồng. Năm nay, tôm sú không đạt, ông mạnh dạn chuyển sang tôm càng xanh nước ngọt.

Ông Tèo nói: “Vùng này nước ổn định, tôm phát triển khỏe. Tôi rảnh là đi bắt ốc ma cho tôm ăn, đỡ chi phí mua cá tạp”. Chỉ hơn 1 tháng nữa, ông có thể thu hoạch tôm, vừa kịp thu hoạch lúa. Tôm thương phẩm bán 90.000 - 100.000 đồng/kg, giá cua cận tết càng cao. Nhờ mô hình này, ông Tèo nuôi con học đại học, dành dụm xây căn nhà khang trang.

Ông Lê Đình Chiến, ngụ ấp Ngã Bát, xã An Minh cũng ăn nên làm ra với tôm càng xanh. Ông làm thức ăn từ gạo lứt và cá tươi nhỏ, giúp tôm lớn nhanh, thịt chắc. Ông Chiến cho biết, ông thả tôm post được 5 tháng, dự kiến nửa tháng nữa sẽ thu hoạch.

Để sản xuất hiệu quả, ông Chiến cẩn thận xử lý vuông nuôi, diệt cá tạp, giáp xác, sên bùn, chọn nơi bán giống thuần tôm, cua theo nồng độ nước trên ruộng lúa. Tôm giống thả hầm 5 ngày mới cho ăn bằng thức ăn mịn.

Ông có 36 công đất ruộng, thực hiện 1 vụ lúa - 1 vụ tôm, chủ yếu cấy lúa để lấy gốc rạ nuôi tôm. “Mỗi công lúa cũng được cả tấn, lúa sạch nên thương lái tranh mua dữ lắm”, ông Chiến khoe. Mỗi mùa, ông thả 10.000 con cua, đến tết có cua gạch bán 600.000 - 900.000 đồng/kg.

Ông Danh Thanh Tèo bên ruộng lúa mùa đang ngậm sữa. Ảnh: ĐẶNG LINH

Mô hình lúa - tôm - cua giúp nông dân có 3 nguồn thu. Nhiều hộ còn thả thêm cá trắm cỏ, vừa làm sạch rong vừa làm mồi tự nhiên cho tôm. Nhờ vậy, chi phí giảm, giá trị sản phẩm tăng, tận dụng tài nguyên bản địa, hướng tới sản xuất hữu cơ, sinh thái, bền vững.

Theo nhiều nông dân, tôm càng xanh thường nuôi 5 - 6 tháng mới thu hoạch. Người dân thả tôm khoảng 2 tháng trước khi cấy lúa, sau đó cấy thưa mạ (đã được tỉa trên bờ khoảng 20 ngày) xuống ruộng, vừa giữ cây lúa vừa nuôi thủy sản. Khoảng 3 tháng sau, tôm đạt cỡ 20 con/kg, vừa thu hoạch lúa vừa thu hoạch tôm. Cua thả từ tháng 6, thu hoạch từ đầu tháng 12 đến tết, giá cao, lợi nhuận tăng gấp 3 - 4 lần so với độc canh cây lúa.

Ưu điểm mô hình này là không dùng thuốc hóa học, tạo ra lúa sạch, tôm sạch, phù hợp chủ trương phát triển bền vững. Nếu được quy hoạch thành vùng nguyên liệu lúa sạch, tôm sạch, gắn thương hiệu và tiêu chuẩn chất lượng, mô hình sẽ nâng thu nhập cho nông dân.

Bà Đặng Thị Triệu, ngụ ấp Ngã Bát khẳng định: “Nuôi kiểu này không sợ thất bại. Lúa đã chắc ăn, tôm với cua lại thêm một mùa trúng nữa. Tết này coi như no ấm”. Với mô hình lúa - tôm - cua, vùng U Minh Thượng đang mở ra hướng đi mới, bền vững, giúp nông dân vừa giữ được cây lúa vừa phát triển thủy sản bản địa, nâng cao đời sống và tạo thương hiệu cho vùng quê.

ĐẶNG LINH