Giải bài toán ô nhiễm rác thải

Tích cực khắc phục ô nhiễm

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), năm 2014, toàn tỉnh có 264 cơ sở, khu, điểm ô nhiễm môi trường cần được xử lý, trong đó 216 cơ sở (chủ yếu là lò gạch thủ công gây ô nhiễm môi trường tại huyện Chợ Mới, Châu Phú và Châu Thành); 48 khu, điểm ô nhiễm môi trường (chủ yếu là đoạn sông, kênh, rạch thuộc nội ô TP. Long Xuyên và Châu Đốc).

Nhờ tích cực triển khai khắc phục, đến nay, đã xử lý được 235 cơ sở, khu, điểm ô nhiễm môi trường (giảm gần 90%), còn lại 10 cơ sở (9 lò gạch ở huyện Châu Thành và lò giết mổ ở TX. Tân Châu), 19 khu, điểm ô nhiễm môi trường (chủ yếu là đoạn kênh, rạch nội ô tiếp nhận chất thải sinh hoạt dân cư đô thị, cần nguồn kinh phí lớn và thời gian dài để xử lý dứt điểm). Các đơn vị, địa phương đều có kế hoạch xử lý cơ sở, khu, điểm ô nhiễm môi trường này.

Thu gom rác thải trước khi đưa đi xử lý

Cũng theo Sở TN&MT, toàn tỉnh hiện có 29 bãi rác lộ thiên gây ô nhiễm môi trường cần phải đóng cửa. Trong đó, 1 bãi rác tại xã Bình Hòa (bãi cũ), do UBND huyện Châu Thành làm chủ đầu tư, dự kiến đến tháng 9/2024 hoàn thành dự án; bãi rác tại phường Long Phú, do UBND TX. Tân Châu làm chủ đầu tư, nhưng đã có báo cáo đề xuất UBND tỉnh giao lại cho Sở TN&MT làm chủ đầu tư. Mới đây, UBND tỉnh thống nhất giao Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và khu vực phát triển đô thị tỉnh làm chủ dự án đóng cửa 28 bãi rác.

Khó xây dựng nhà máy xử lý rác

Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Việt Trí cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện có các nhà máy xử lý rác đang hoạt động; triển khai thêm dự án mới. Trong đó, dự án Nhà máy xử lý chất thải rác sinh hoạt tại thị trấn Núi Sập (huyện Thoại Sơn), do Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang làm chủ đầu tư, công nghệ đốt không thu hồi năng lượng, công suất 50 tấn/ngày, đã hoạt động từ năm 2019.

Đối với dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn Chợ Mới, công suất xử lý 100 tấn/ngày, được UBND tỉnh giao cho Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang làm chủ đầu tư, thực hiện từ năm 2019, cam kết đầu năm 2021 đưa vào hoạt động, nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Mới đây, UBND tỉnh đã chỉ đạo Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang nhanh chóng đưa nhà máy vào hoạt động. Đồng thời, giao UBND huyện Chợ Mới chủ trì, phối hợp Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và khu vực phát triển đô thị tỉnh rà soát nhu cầu, đề xuất UBND tỉnh phương án mở rộng nhà máy này, đảm bảo xử lý lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn huyện Chợ Mới lâu dài, ổn định.

Đối với Dự án xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên tại Khu liên hợp xử lý rác thải xã Bình Hòa (huyện Châu Thành), công suất 300 tấn/ngày, do Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng trúng thầu, được UBND tỉnh ủy quyền cho Sở Xây dựng ký hợp đồng vào tháng 2/2020. Công ty cam kết hoàn thành nhà máy vào tháng 6/2020, đã trễ hạn hơn 3 năm nhưng công trình vẫn chưa được khởi công thực hiện. Chủ đầu tư đang trình Bộ Xây dựng thẩm định hồ sơ thiết kế thi công nhà máy, sau đó tổ chức thi công công trình. Theo ý kiến kết luận của Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh tại cuộc họp tháng 5/2023, cho phép Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng gia hạn thời gian khởi công công trình chậm nhất đến tháng 10/2023. Với thời gian thi công 18 tháng, có thể đến tháng 4/2025, dự án mới có thể vận hành.

Kêu gọi đầu tư

Ông Nguyễn Việt Trí cho biết, Sở TN&MT đã chủ động rà soát, đề xuất và được Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh thống nhất chủ trương kêu gọi đầu tư 2 nhà máy xử lý rác. Ngày 24/4/2023, Thường trực UBND tỉnh giao Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và khu vực phát triển đô thị tỉnh xây dựng Bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư và làm chủ đầu tư dự án nâng cấp hoặc đầu tư mới các hạ tầng kỹ thuật.

Trong đó, dự án Nhà máy xử lý chất rắn sinh hoạt, công suất 1.000 tấn/ngày, triển khai tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Bình Hòa. Nhà máy có chức năng thu gom, xử lý cho địa bàn TP. Long Xuyên, Châu Đốc, TX. Tịnh Biên, huyện Châu Thành, Châu Phú, Tri Tôn, An Phú. Nhà máy sử dụng công nghệ xử lý đốt có thu hồi năng lượng (đốt rác phát điện), được chia thành 2 giai đoạn (mỗi giai đoạn 500 tấn/ngày). Đây là dự án độc lập với Dự án xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên (công suất 300 tấn/ngày), do Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng làm chủ đầu tư.

Dự án thứ 2 là Nhà máy xử lý chất rắn sinh hoạt, công suất 200 tấn/ngày, tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Phú Thạnh (huyện Phú Tân). Nhà máy có chức năng thu gom, xử lý rác cho địa bàn TX. Tân Châu, huyện Phú Tân và một phần huyện An Phú, áp dụng công nghệ xử lý đốt không thu hồi năng lượng.

Đến nay, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và khu vực phát triển đô thị tỉnh chủ trì cùng Sở TN&MT dự thảo xong tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư, đã khảo sát hiện trạng hạ tầng của 2 khu xử lý rác thải để đề xuất UBND tỉnh phương án tổ chức thực hiện.

HOÀNG XUÂN