Hấp dẫn xôi xiêm

Mỗi vùng, miền trên đất nước đều có những món xôi đặc trưng khác nhau, như: Xôi nếp than, xôi vò, xôi bắp, xôi gấc, xôi gà, xôi mặn... Trong đó, xôi xiêm được xem là món lạ miệng, độc đáo, hấp dẫn. An Giang là tỉnh có nhiều đồng bào dân tộc cùng sinh sống và có sự giao thoa văn hóa độc đáo. Do vậy, nền văn hóa ẩm thực địa phương cũng rất phong phú và đa dạng.

Theo những người lớn tuổi, xưa kia An Giang có nhiều thương nhân người Thái Lan đến làm ăn, buôn bán. Từ các thương nhân đó đã du nhập món xôi độc đáo mà những thương nhân này rất thích ăn. Sau đó, người Việt học cách nấu theo và để phân biệt món xôi này với các loại xôi khác nên đã đặt tên là xôi xiêm.

Chữ “xiêm” trong đó thực chất có nghĩa là “Xiêm La”, tên dùng để gọi đất nước Thái Lan xưa. Trải qua thời gian, tên gọi xôi xiêm vẫn còn giữ nguyên nhưng nguồn gốc thì ít người biết đến. Ngày nay, xôi xiêm là món ăn phổ biến, được người dân ưa chuộng và nhanh chóng trở thành món ăn quen thuộc của người dân khắp nơi từ thành thị đến nông thôn.

Theo cô Lê Thị Ngọc Hạnh (TP. Châu Đốc), cách nấu xôi xiêm không quá phức tạp nhưng cần có kinh nghiệm và sự khéo léo. Đầu tiên, nếp được ngâm khoảng 4-5 giờ, sau đó đem hấp khoảng nửa giờ. Trong các công đoạn nấu xôi xiêm thì hấp xôi là quan trọng nhất. Hấp xôi như thế nào hạt xôi vừa chín tới, không nhão và để bên ngoài đến khi nguội vẫn không cứng hạt. Tiếp đó là chế biến phần nhân ăn kèm xôi xiêm. Đây được xem là phần hồn cốt của món xôi xiêm.

Nguyên liệu để chế biến phần nhân, gồm: Trứng gà, đường thốt nốt và sữa đặc. Đập trứng gà vào tô, thêm đường thốt nốt, sữa rồi đánh cho đều lên, sau đó đem hấp cách thủy. Tuy đơn giản, nhưng khi hòa quyện sẽ tạo nên sự hài hòa về độ ngọt, thơm và béo. Nhân ăn kèm xôi xiêm đạt chuẩn phải có vị ngọt thanh, không gắt, không lạt, sánh quyện, béo mà không ngán. Kế đến là công đoạn cô đặc nước cốt dừa với đường cho sệt lại để ăn cùng xôi xiêm. Khi đã hoàn thành xong các công đoạn này, chỉ cần ngồi đợi nếp và nhân xôi được hấp chín là hoàn thành công đoạn nấu xôi xiêm. Tùy vào sở thích của mỗi nơi, người ta còn có thể cho thêm thịt sầu riêng vào nấu cùng xôi và nhân xôi để tăng độ thơm ngon, béo ngậy. Ngoài ra, một số nơi cho một ít đậu xanh tán nhuyễn lên trên mặt xôi để tăng độ thơm bùi.

“Để xôi ngon đòi hỏi người nấu phải có kinh nghiệm, sự khéo léo và tinh tế trong việc canh thời gian đủ để xôi chín mềm. Vì các công đoạn nấu xôi đều có những yêu cầu riêng như vậy, nên không phải ai cũng nấu được món xôi xiêm đúng vị. Có những nơi hạt xôi bị cứng, bị khô hoặc phần nước xốt quá ngọt hay quá béo. Như vậy, khi ăn sẽ thấy món xôi xiêm không ngon hoặc bị ngán” - cô Hạnh chia sẻ.

Cách nấu đã vô cùng độc đáo thì thưởng thức càng hấp dẫn. Xôi nếp ngon nóng hổi được xới ra dĩa, thêm nhân xôi và chan nước cốt dừa lên trên. Mùi thơm, dẻo của nếp ngon, cộng với vị béo, bùi của trứng gà, sữa đặc, nước cốt dừa, vị ngọt của đường thốt nốt và một ít sầu riêng tỏa mùi thơm lừng. Múc một muỗng xôi xiêm cho vào miệng, người thưởng thức sẽ có cảm giác như bùng tỏa tất cả các hương vị, quyện vào nhau khiến ai đã thử ăn một lần thì mãi không quên được.

“Nhớ lần đầu tiên về TP. Châu Đốc (tỉnh An Giang) được bạn giới thiệu thưởng thức xôi xiêm, tôi vô cùng thích hương vị thơm, béo, bùi hòa quyện cùng xôi nếp dẻo mềm. Hiện nay, tuy ở TP. Hồ Chí Minh đã có bán xôi xiêm nhưng hương vị không như tôi đã ăn ở TP. Châu Đốc. Vì vậy, mỗi năm khi cùng gia đình đi hành hương ở An Giang, viếng Bà Chúa Xứ núi Sam, tôi phải tìm mua cho bằng được để thưởng thức lại hương vị xôi xiêm ở đây” - chị Nguyễn Lý Hồng Châu (du khách ở TP. Hồ Chí Minh) chia sẻ.

Nếu có dịp ghé thăm An Giang, du khách đừng quên thưởng thức món xôi xiêm nổi tiếng hấp dẫn, đậm đà hương vị.

TRỌNG TÍN