Hiệu quả từ ruộng lúa hữu cơ

Mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ, gắn với liên kết tiêu thụ xã Vọng Đông

Mô hình được thực hiện trên diện tích 7ha của 2 hộ nông dân tiên phong là ông Phan Thành Bắc và bà Tạ Thị Hiền, thuộc Hợp tác xã Nông nghiệp Sơn Hòa. Đây không chỉ là thử nghiệm canh tác đơn thuần, mà còn là nỗ lực nhằm thay đổi nhận thức, tập quán canh tác truyền thống của nông dân, hướng đến nền nông nghiệp xanh, bền vững. Theo Trung tâm Khuyến nông, mục tiêu của mô hình là nâng cao nhận thức của nông hộ về tầm quan trọng của sản xuất hữu cơ, từng bước bỏ thói quen lạm dụng hóa chất trong canh tác lúa. Việc giảm thiểu sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật không chỉ giúp giảm giá thành sản xuất, tăng lợi nhuận cho người nông dân, mà còn bảo vệ sức khỏe của người sản xuất và người tiêu dùng. Hơn thế nữa, mô hình còn hướng đến giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ hệ sinh thái đồng ruộng, nâng cao chất lượng nông sản và tăng khả năng cạnh tranh.

Điểm sáng của mô hình là quy trình xử lý rơm rạ sau thu hoạch vụ thu đông. Thay vì đốt rơm rạ gây ô nhiễm môi trường và phát thải khí nhà kính, 2 hộ nông dân tham gia mô hình đã áp dụng phương pháp băm nhuyễn rơm rạ bằng máy, sau đó dùng chế phẩm phân hủy sinh học. Tiếp theo, ruộng được bơm nước ngập khoảng 5cm, tiến hành vùi rơm rạ xuống đất và phơi ruộng trong 7 ngày trước khi cày xới và làm đất để gieo sạ. Kết quả cho thấy, việc sử dụng chế phẩm đã giúp rơm rạ phân hủy nhanh hơn đáng kể so với các ruộng lân cận không áp dụng, đồng thời loại bỏ hoàn toàn mùi hôi khó chịu. Mặc dù chi phí cho việc sử dụng chế phẩm phân hủy rơm rạ cao hơn khoảng 700.000 đồng/ha so việc đốt rơm truyền thống, nhưng lợi ích về môi trường và việc trả lại nguồn dinh dưỡng hữu cơ cho đất là rất lớn.

So sánh với ruộng đối chứng canh tác theo phương pháp truyền thống, mô hình sản xuất lúa hữu cơ đã cho thấy những ưu điểm về chi phí và hiệu quả kinh tế. Tổng chi phí sản xuất trên ruộng mô hình thấp hơn khoảng 2,5 triệu đồng/ha. Sự chênh lệch này chủ yếu đến từ việc giảm đáng kể chi phí mua giống và sử dụng phân bón hóa học. Cụ thể, ruộng trình diễn đã giảm được 320kg/ha lượng phân bón hóa học, thay vào đó, lượng phân hữu cơ sử dụng lại cao hơn 200kg/ha so với ruộng đối chứng. Điều này giúp giảm chi phí đầu vào và cải thiện độ phì nhiêu của đất về lâu dài.

Thành công của mô hình là sự liên kết chặt chẽ với Công ty TNHH Lương thực An An trong việc tiêu thụ sản phẩm. Toàn bộ sản lượng lúa hữu cơ từ mô hình được công ty này cam kết thu mua theo giá thị trường. Trước thời điểm thu hoạch khoảng 10 ngày, nhân viên của công ty sẽ trực tiếp đến thăm ruộng, đánh giá chất lượng và chốt giá, đồng thời thống nhất lịch thu hoạch với Hợp tác xã Nông nghiệp Sơn Hòa. Sự liên kết này mang lại sự an tâm cho nông dân, giúp họ tập trung vào sản xuất, mà không phải lo lắng về đầu ra của sản phẩm.

Những kết quả tích cực ban đầu của mô hình đã được ghi nhận và đánh giá cao tại Hội thảo tổng kết nhân rộng mô hình “Sản xuất lúa theo hướng hữu cơ gắn với liên kết tiêu thụ phục vụ xây dựng nông thôn mới” do Trung tâm Khuyến nông tổ chức vào tháng 3 vừa qua tại xã Vọng Đông. Hội thảo đã khẳng định, mô hình đã giảm được 50% lượng phân bón hóa học, thay thế bằng phân hữu cơ vi sinh, nhưng vẫn đảm bảo năng suất và lợi nhuận cho nông hộ. Đáng chú ý, lợi nhuận chênh lệch giữa ruộng mô hình so với ruộng đối chứng đạt hơn 1,6 triệu đồng/ha.

PHƯƠNG LAN