Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2023

KTXH tháng 10 và 10 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực

Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết: Hôm nay, ngày 04/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10 năm 2023, tháng có nhiều sự kiện kinh tế, chính trị, xã hội quan trọng, đặc biệt là Hội nghị Trung ương 8, Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

Tại Phiên họp, Chính phủ tập trung thảo luận về: tình hình KTXH tháng 10 và 10 tháng năm 2023 cùng một số nội dung quan trọng khác, đề ra các giải pháp trọng tâm, đột phá thời gian tới với chủ đề "Tạo chuyển biến thực chất, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, khơi thông các nguồn lực, thúc đẩy các động lực tăng trưởng"; và trên tinh thần "quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, cố gắng nhiều hơn, tập trung có trọng tâm, trọng điểm, giải quyết các công việc có hiệu quả để không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân".

Trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, các yếu tố rủi ro gia tăng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo triển khai quyết liệt các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, trong đó tập trung chuẩn bị tốt nhất các nội dung, nhiệm vụ phục vụ Hội nghị Trung ương 8, Kỳ họp thứ 6 của Quốc hội; xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật; kiện toàn xong 6 Hội đồng điều phối vùng; tiếp tục triển khai hoạt động 26 tổ công tác của Chính phủ; tích cực tháo gỡ khó khăn vướng mắc, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh; xử lý kịp thời, hiệu quả một khối lượng lớn các nhiệm vụ, công việc thường xuyên và đột xuất phát sinh, nhất là những vấn đề cấp bách; từng bước giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn đọng kéo dài; triển khai thiết thực, hiệu quả nhiều hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế, ký kết nhiều điều ước và thỏa thuận quốc tế...

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định: trong điều kiện có rất nhiều khó khăn, thách thức, song dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Quốc hội, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, đồng bộ, linh hoạt của Chính phủ, sự đồng lòng, tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và người dân, sự ủng hộ của bạn bè quốc tế, chúng ta đã tập trung triển khai có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ, giải pháp đề ra, KTXH tháng 10 và 10 tháng tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước và đạt kết quả quan trọng trên nhiều lĩnh vực. 

Nổi bật là: Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát; tăng trưởng được thúc đẩy; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia, bội chi NSNN được kiểm soát tốt.

Lạm phát trong nước được kiểm soát trong bối cảnh lạm phát thế giới neo ở mức cao. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 10 tháng tăng 3,2%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đề ra (khoảng 4,5%), tạo dư địa cho các chính sách tiền tệ, tài khóa thúc đẩy tăng trưởng và điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý.

Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022.

An ninh năng lượng, an ninh lương thực được bảo đảm (xuất khẩu 7,1 triệu tấn gạo, kim ngạch đạt gần 4 tỷ USD, tăng 17% về lượng và 34,9% về giá trị so với cùng kỳ). Thị trường lao động phục hồi, cân đối cung cầu lao động được bảo đảm.

Thu NSNN 10 tháng đạt gần 1,4 triệu tỷ đồng, bằng 86,3% dự toán, trong khi miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền thuê đất 163,8 nghìn tỷ đồng (trong đó, miễn, giảm khoảng 57,3 nghìn tỷ đồng).

Xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trở lại và là điểm sáng. So với cùng kỳ, xuất khẩu tháng 10 tăng 5,9% và nhập khẩu tăng 5,2%; trong đó xuất nhập khẩu của khu vực kinh tế trong nước tăng mạnh (xuất, nhập khẩu tháng 10 của khu vực kinh tế trong nước tăng lần lượt 15,1% và 8,5% so với cùng kỳ). Tính chung 10 tháng xuất siêu 24,61 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 9,56 tỷ USD).

Nông nghiệp phát triển ổn định và là điểm sáng; xuất khẩu nông sản 10 tháng đạt 43,08 tỷ USD; trong đó rau quả đạt trên 4,9 tỷ USD, tăng 78,9%. Sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi tích cực trong điều kiện tổng cầu thế giới suy giảm, các chuỗi cũng ưng đứt gãy cục bộ; chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 10/2023 ước tăng 5,5% so với tháng 9 và tăng 4,1% so với cùng kỳ; tính chung 10 tháng tăng 0,5%. 

Hoạt động thương mại dịch vụ diễn ra sôi động, duy trì mức tăng khá cao; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 10 tháng tăng 9,4% so với cùng kỳ. Khách quốc tế đến Việt Nam 10 tháng đạt gần 10 triệu lượt, gấp 4,2 lần cùng kỳ, vượt xa mục tiêu 8 triệu lượt khách của năm 2023.

Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, là một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Giải ngân vốn đầu tư công 10 tháng đạt gần 402 nghìn tỷ đồng, bằng 56,74% kế hoạch, tăng 5,5% so với cùng kỳ, số tuyệt đối tăng khoảng 104 nghìn tỷ đồng. 

Tổng vốn FDI đăng ký đạt hơn 25,76 tỷ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ; tổng vốn FDI thực hiện tiếp tục đà tăng, 10 tháng đạt 18 tỷ USD, tăng 2,4%. Nhiều công ty, tập đoàn lớn, công nghệ cao đến Việt Nam và cam kết đầu tư. Trong tháng 10 đã ký hợp đồng triển khai Chuỗi dự án khí điện Lô B với quy mô đầu tư 12 tỷ USD.

Phát triển doanh nghiệp tiếp tục xu hướng tích cực. Tính chung 10 tháng có 183,6 nghìn DN gia nhập và tái gia nhập thị trường (cao hơn so với số DN rút lui khỏi thị trường là 146,6 nghìn DN).

Thủ tục hành chính được tập trung cắt giảm, đơn giản hóa, phân cấp giải quyết; chuyển đổi số quốc gia, Đề án 06, cung cấp dịch vụ công trực tuyến được đẩy mạnh.

Các lĩnh vực văn hoá, xã hội được chú trọng; an sinh xã hội được bảo đảm; các loại dịch bệnh được kiểm soát (trong tháng 10 chúng ta đã chuyển COVID-19 từ nhóm A sang nhóm B); đời sống người dân được cải thiện. Nhiều lễ kỷ niệm, sự kiện chính trị, xã hội được tổ chức thiết thực, thành công.

 Tình hình chính trị, xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội cơ bản được bảo đảm. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được tăng cường.

Công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế, ngoại giao kinh tế được đẩy mạnh là điểm sáng và nền tảng để thu hút FDI tốt hơn, đặc biệt đối với các nhà đầu tư công nghệ.

Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng phát triển của Việt Nam.

Nỗ lực phấn đấu đạt cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023

Về phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, sau khi phân tích tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ yêu cầu: Tiếp tục giữ vững mục tiêu tổng quát đề ra. Đó là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, đảm bảo các cân đối lớn; kiểm soát tốt nợ công, nợ chính phủ, bội chi; chú trọng an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị - xã hội; đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại...

Quan điểm chỉ đạo điều hành là: tranh thủ thời cơ, thuận lợi, phát huy mặt mạnh và những kết quả đạt đượt, khắc phục những tồn tại, hạn chế, trên cơ sở bài học kinh nghiệm rút ra, tiếp tục quyết liệt phấn đấu với quyết tâm cao, kiên định, kiên trì các mục tiêu đề ra; chú trọng nắm chắc tình hình, phản ứng chính sách kịp thời; chỉ đạo điều hành chủ động, linh hoạt, hiệu quả; nỗ lực phấn đấu đạt cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023, tạo đà thuận lợi cho năm 2024.

Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành và địa phương: Triển khai tích cực, hiệu quả các Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 8; tập trung phục vụ tốt kỳ họp Quốc hội, trong đó phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội tiếp thu, hoàn thiện các dự thảo Luật, Nghị quyết của Quốc hội về các vấn đề quan trọng, cấp bách.

Tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hòa với chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác.

Tiếp tục ưu tiên cho tăng trưởng. Tăng khả năng tiếp cận và ưu tiên tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu). Chủ động triển khai chương trình bình ổn thị trường, giá cả, nhất là trong dịp cuối năm, Tết Nguyên đán.

Thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, các ngành công nghiệp chủ lực; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, có tính lan tỏa mạnh mẽ; chủ động triển khai các giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng (điện, xăng dầu). Triển khai hiệu quả Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao; tập trung tháo gỡ thẻ vàng EU. Đẩy mạnh xúc tiến, thu hút du lịch.

Rà soát, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh; khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Triển khai hiệu quả các chính sách ưu đãi về miễn, giảm lãi suất, cơ cấu lại nợ; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất…; tiếp tục rà soát, đề xuất các chính sách ưu đãi mới (trong đó tiếp tục giảm thuế VAT để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh).

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi, 03 Chương trình mục tiêu quốc gia (phấn đấu giải ngân ít nhất 95% kế hoạch vốn năm 2023).  Đẩy nhanh phê duyệt quy hoạch. Tích cực phục hồi, phát triển các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.

Chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội; làm tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân, nhất là trong dịp Tết theo tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau". Chuẩn bị tốt các mặt hàng thiết yếu, nhất là dịp cuối năm và Tết Nguyên đán. 

Khắc phục bằng được vấn đề về hiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, một số dự án, bệnh viện kéo dài nhiều năm; tình trạng thiếu giáo viên cục bộ, những hạn chế, bất cập về chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Chủ động, sẵn sàng triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn, kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, sạt lở đất, bờ sông, bờ biển, ổn định đời sống.

Củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh đối ngoại và tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, tạo đồng thuận xã hội.

Từ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp nêu trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương. Yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình tập trung lãnh đạo, chỉ đạo điều hành với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, phát huy hơn nữa vai trò người đứng đầu, phấn đấu thực hiện đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.

Quy mô của thị trường và thanh khoản đã có bước tăng trưởng

PV Kỳ Thành, Báo Đầu tư: Tôi xin có câu hỏi gửi tới Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi đó là xin Bộ Tài chính chia sẻ về thực trạng thị trường trái phiếu doanh nghiệp và việc đưa sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ vào hoạt động có giúp thị trường khởi sắc hơn hay không?

Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính: Về nội dung thứ nhất mà nhà báo Kỳ Thành, Báo Đầu tư có đặt vấn đề, tôi xin chia sẻ thế này, về thị trường trái phiếu và vận hành của thị trường trái phiếu riêng lẻ tập trung ở Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Về tình hình thị trường trái phiếu riêng lẻ của 10 tháng đầu năm, cho đến kết thúc tháng 10 chúng tôi tổng hợp có 70 doanh nghiệp đã thử nghiệm phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với khối lượng 180,4 nghìn tỷ đồng. 

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp đã phát hành trước đây, mua lại trước hạn 190,7 nghìn tỷ đồng và một điểm rất lưu ý là kể từ khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực thi hành ngày 5/3/2023 cho đến hết tháng 10 thì khối lượng phát hành là 179,5 nghìn tỷ đồng. Đây là phát hành và mua lại, sau khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP ban hành và hết tháng 10 thì khối lượng phát hành như vậy.

Một điểm nữa xin được chia sẻ là ở thị trường sơ cấp, tức là khi doanh nghiệp phát hành thì nhà đầu tư tổ chức chiếm trên 95% và nhà đầu tư cá nhân chỉ có khoảng gần 5% đã tham gia mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát hành. 

Khối lượng đáo hạn của từ nay đến cuối năm là 61,6 nghìn tỷ đồng đối với trái phiếu mà doanh nghiệp đã phát hành.

Về tình hình giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên hệ thống giao dịch tập trung thì sau hơn 3 tháng đi vào hoạt động, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã phối hợp với các thành viên cũng như với các doanh nghiệp vận hành một cách an toàn, thông suốt hoạt động của hệ thống giao dịch này. 

Quy mô của thị trường và thanh khoản đã có bước tăng trưởng, tính đến 31/10 thị trường đã tiếp nhận và đưa vào giao dịch 451 mã trái phiếu của 114 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch đạt khoảng 336.768 tỷ đồng.

Về quy mô giao dịch, tính đến hết phiên giao dịch 31/10/2023 thì tổng giá trị giao dịch toàn thị trường đạt 49.392 tỷ đồng tính bình quân thì giá trị giao dịch đạt 676,6 tỷ đồng/phiên. 

Riêng trong tháng 10, giá trị toàn thị trường đạt 29.292 tỷ đồng bình quân giá trị giao dịch khoảng 1.331 tỷ đồng/phiên.

Đến thời điểm hết tháng 10 mới có 451 mã trái phiếu của 114 doanh nghiệp đăng ký để doanh dịch trên thị trường này và cũng còn nhiều mã trái phiếu của các doanh nghiệp đã phát hành chưa thực hiện đăng ký. 

Bộ Tài chính đã chỉ đạo Ủy ban chứng khoáng Nhà nước, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam cũng như Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội tiến hành giám sát và kiểm tra và sẽ xử lý nghiêm theo quy định pháp luật nếu như các doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu mà không thực hiện đăng ký giao dịch trên hệ thống này theo quy định của pháp luật.

Phóng viên Hoàng Lê Báo điện tử VOV: Đề nghị Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết về việc quản lý sách tham khảo và sách dành cho trẻ em được triển khai như thế nào để không bị lọt những nội dung không phù hợp. Vừa qua trên mạng xã hội đã lan truyền những hình ảnh về những trang sách cho trẻ em với mô tả dữ liệu trong sách giáo khoa gây ra dư luận xấu. Điều này đã khiến Bộ Giáo dục và Đào tạo phải yêu cầu các cơ quan chức năng vào cuộc để làm rõ thông tin lan truyền này. Vậy Bộ đã có những biện pháp nào để quản lý vấn đề này?

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn: Về sách giáo khoa, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có những quy định rất chặt chẽ từ tiêu chuẩn, quy trình cho đến việc thẩm định, lựa chọn sử dụng. Đối với sách tham khảo, sách cho trẻ em thì phạm vi rất rộng. 

Ở đây có hai vấn đề. Một là, về xuất bản, lưu hành, sách tham khảo, sách trẻ em do nhà xuất bản thực hiện việc xuất bản, Bộ Thông tin và Truyền thông chịu trách nhiệm quản lý nhà nước. Về mặt xuất bản thì các nhà xuất bản chịu trách nhiệm về nội dung.

Thứ hai, việc sử dụng những sách này trong nhà trường, trong các trường phổ thông, trong cơ sở giáo dục mầm non, trường giáo dục thường xuyên thì Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận thấy rằng cần phải có những quy định để tăng cường trách nhiệm quản lý của nhà nước để hạn chế những nội dung không phù hợp trong sách tham khảo và sách cho trẻ em trong giáo dục nhà trường.

Từ năm 2014, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư về việc sử dụng và quản lý sử dụng sách tham khảo trong nhà trường. Trong đó, quy định rất rõ những điều kiện, yêu cầu, trách nhiệm của giáo viên, nhà trường, của Phòng Giáo dục đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo trong việc quản lý sử dụng những nội dung mà nếu có được đưa vào nhà trường, đưa vào thư viện nhà trường, cũng như những sách mà nếu phụ huynh có muốn dùng cũng được nhà trường tư vấn cho sử dụng. 

Những tiêu chuẩn, điều kiện trong này ghi rất rõ, đặc biệt là trách nhiệm của nhà trường và Phòng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo trong việc kiểm tra, thanh tra. Nếu như có những nội dung không phù hợp thì sẽ dừng không sử dụng những quyển sách đó.

Chúng tôi nhận thấy chưa có trường hợp nào sách tham khảo đưa vào nhà trường có nội dung chưa phù hợp.

Vừa qua, có một số hiện tượng và đây cũng không phải lần đầu, một số tài khoản mạng xã hội, tờ báo… chụp một phần của những cuốn sách ở đâu đó trên thị trường, cũng có thể cố ý hoặc vô ý, để người dân hiểu lầm đây là nội dung của sách giáo khoa. Điều này rất nguy hiểm, tác động rất xấu đến toàn bộ hệ thống giáo dục.

Chúng tôi đề nghị, các anh, chị, em phóng viên lưu ý giúp việc này. Tin về ngành giáo dục thì rất nhiều nhưng cần phải được kiểm chứng rõ nguồn gốc, xác định rõ cái đó là ở đâu, trách nhiệm của ai. 

Chúng tôi xin thông tin rất rõ, trách nhiệm liên quan đến lưu hành, xuất bản của Bộ Thông tin và Truyền thông. Còn Bộ Giáo dục và Đào tạo thì theo thẩm quyền chức năng đã có thông tư quy định về vấn đề này.

Theo Chính phủ