Hưởng lợi từ những mô hình thí điểm theo đề án 1 triệu ha

Nông dân đánh giá thực tế mô hình tham gia đề án với kết quả phấn khởi

Vụ đông xuân năm nay, xã Phú Thạnh xuống giống lúa, nếp với tổng diện tích hơn 2.300ha, hiện đang vào giai đoạn thu hoạch với năng suất và giá bán cao, nên nông dân rất phấn khởi. Ông Cao Văn Thạch (ngụ ấp Phú Cường A) cho biết, ông tham gia thực hiện Đề án 1 triệu héc-ta, nhờ thời tiết thuận lợi, xuống giống đúng lịch thời vụ và thực hiện đúng quy trình canh tác theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp nên ruộng nếp phát triển tốt. Ông Thạch mạnh dạn giảm giống, siết nước, giảm phân bón, thuốc trừ sâu, rầy… nên lợi nhuận đạt khá cao. Vụ kế tiếp, dù không còn được hỗ trợ, nhưng ông Thạch vẫn quyết tâm canh tác theo hướng này.

Khác với những nông dân sản xuất nếp hàng hóa, các nông dân tham gia thực hiện Đề án 1 triệu héc-ta được hỗ trợ 50% lượng giống gieo sạ, 50% thuốc phân hủy rơm rạ và được hỗ trợ kỹ thuật chăm sóc đến thu hoạch. Tuy nhiên, với những nông dân tiên phong thực hiện mô hình, họ không vì khoản hỗ trợ mà tích cực thực hiện. Hơn hết, họ hiểu được ý nghĩa, mục đích đề án với nhiều mặt lợi lâu dài, như: Nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng lợi nhuận, giảm lượng phát thải khí nhà kính, giảm lượng giống, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật.

Ông Trần Văn Rơm (ngụ ấp Phú Cường A) cho hay, ông có 2ha tham gia mô hình, giá bán hiện khá ổn. Sau khi trừ chi phí, ông lợi nhuận 45 triệu đồng/ha. Chương trình này giúp nông dân đạt nhiều ưu điểm tích cực trong việc trồng lúa, từ đó nâng cao lợi nhuận. Đây là vụ thứ 2 nông dân xã Phú Thạnh tham gia thực hiện Đề án 1 triệu héc-ta. Từ tín hiệu vui được mùa, được giá, địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nông dân nâng cao nhận thức trong việc tham gia đề án.

Theo Chủ tịch UBND xã Phú Thạnh Lý Thị Lệ Hằng, vụ đông xuân, nông dân trên địa bàn xã rất phấn khởi vì trúng mùa được giá, lợi nhuận sản xuất trong mô hình cao hơn so với lúa, nếp không tham gia mô hình. Địa phương sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động nông dân và cả hệ thống chính trị tham gia Đề án 1 triệu héc-ta; phát huy vai trò của tổ khuyến công cộng đồng và tranh thủ các chính sách hỗ trợ tập huấn kỹ thuật cho nông dân khi tham gia mô hình để bà con an tâm hơn. Về mặt chủ trương, UBND xã tiếp tục tham mưu với Đảng ủy xã ban hành nghị quyết chuyên đề về tham gia mô hình Đề án 1 triệu héc-ta đối với cán bộ, đảng viên có đất sản xuất nông nghiệp để mô hình được duy trì, nhân rộng.

Tổng kết mô hình thí điểm tại xã Hiệp Xương, kết quả cho thấy, qua 3 lần tập huấn có 90 lượt nông dân tham dự, nhận thức của nông dân được nâng lên, không phun thuốc trừ sâu, rầy trong suốt vụ. Ước tính trung bình giảm 0,5 lần phun thuốc trừ sâu; giảm 1.63 lần thuốc trừ bệnh. Xét về hiệu quả kinh tế, ruộng mô hình giảm chi phí phân bón từ 300.000 - 800.000 đồng/ha, giảm từ 1,8 - 3 triệu đồng/ha chi phí thuốc bảo vệ thực vật. Bình quân năng suất tương đương 6,6 tấn/ha, với giá bán 8.000 đồng/kg, ruộng mô hình thu về trên 32 triệu đồng/ha, trong khi ruộng đối chứng thu về khoảng 26 triệu đồng/ha, ruộng mô hình lợi nhuận cao hơn từ 3,3 - 3,9 triệu đồng/ha.

Nhiều nông dân đại diện từ các xã, thị trấn trong huyện đến dự chia sẻ, khi mới tham gia mô hình, họ rất e ngại vì những phương pháp mới khác với tập quán cũ của họ. Nhờ sự vận động của địa phương, cán bộ ngành nông nghiệp, lãnh đạo huyện thường xuyên đến thăm đồng, nắm thông tin, trao đổi với nông dân… quá trình thực hiện thấy được kết quả thực tế càng giúp họ an tâm hơn. Lúa không đổ ngã, tăng hiệu suất hấp thụ phân bón, nông dân tự tin giảm số lần bón phân, phun xịt thuốc bảo vệ thực vật.

Kết quả bước đầu phấn khởi là bước đệm tốt để các kỹ thuật canh tác hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu được nông dân áp dụng ngày một nhiều hơn. Đồng ruộng không chỉ là nguồn sinh kế của các nông hộ, mà sẽ là một vòng tuần hoàn xanh rộng lớn, lan tỏa thông điệp chi phí thấp, chất lượng cao, giảm phát thải, tăng thu nhập. Theo đánh giá của Công ty Cổ phần Net Zero Carbon, khi áp dụng chuẩn quy trình này, với tổng diện tích 15ha đã giảm phát thải được 3,23 tấn/ha, tương đương giảm trên 53 tấn carbon.

Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Tân Nguyễn Quốc Bảo cho rằng, thành công của những mô hình thí điểm nhờ sự quan tâm đặc biệt của địa phương, nhận thức tập quán canh tác cũ của nông dân sẽ thay đổi nếu ngành chuyên môn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn, chuyển giao khoa học - công nghệ. Hiện trạng đất trồng lúa, nếp đang thoái hóa, chính nông dân sẽ là những người trực tiếp làm, minh chứng, lan tỏa hiệu quả tích cực để vận động những người còn lại mạnh mẽ tham gia Đề án 1 triệu héc-ta. Việc tổng kết và trao thưởng từ mô hình cũng là cơ sở để nông dân chủ động tham gia, mở rộng diện tích canh tác theo đề án, hướng đến nền nông nghiệp xanh và phát triển bền vững.

MỸ HẠNH