Khắc phục hậu quả chất độc da cam

Lễ kỷ niệm 55 năm thảm họa da cam ở Việt Nam. Ảnh: TƯ LIỆU

Cuộc chiến tranh hóa học do Mỹ tiến hành ở Việt Nam có quy mô lớn nhất, dài ngày nhất, gây hậu quả thảm khốc nhất trong lịch sử loài người. Từ năm 1961-1971, quân đội Mỹ đã tiến hành 19.905 phi vụ, phun rải khoảng 80 triệu lít chất độc hóa học, 61% trong đó là chất độc da cam, chứa 366kg Dioxin xuống các cánh rừng, các thôn ấp, các khu đất trồng trọt với tổng diện tích 3,06 triệu ha, gần bằng 1/4 tổng diện tích miền Nam, vượt gấp 17 lần mật độ cho phép sử dụng trong nông nghiệp Mỹ. Chất độc da cam ảnh hưởng và đã gây hậu quả lâu dài tới môi trường, hệ sinh thái và sức khỏe con người.

Chất độc da cam đã làm cho 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm, hơn 3 triệu người là nạn nhân, gây nên biết bao thảm cảnh mà nhiều thế hệ người Việt Nam phải hứng chịu. Hàng trăm ngàn nạn nhân đã chết, hàng trăm ngàn người đang vật lộn với bệnh tật hiểm nghèo. Đặc biệt, chất độc da cam có thể di truyền qua nhiều thế hệ và ở Việt Nam, di chứng da cam đã truyền sang thế hệ thứ 4. Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, cả nước có khoảng 75.000 nạn nhân thuộc thế hệ thứ 2; 35.000 nạn nhân thuộc thế hệ thứ 3 và tại một số địa phương, hậu quả chất độc da cam đã di nhiễm sang thế hệ thứ 4. Đa số hộ nạn nhân chất độc da cam thuộc hộ nghèo. Có thể nói, nạn nhân chất độc da cam là những người nghèo nhất trong những người nghèo, những người đau khổ nhất trong những người đau khổ! Không chỉ người Việt Nam mà nhiều lính Mỹ, Hàn Quốc, Australia, New Zealand… từng tham chiến ở Việt Nam trước đây cũng bị ảnh hưởng, mắc nhiều bệnh tật do phơi nhiễm chất độc da cam.

Đảng và nhà nước đã rất nỗ lực, khẩn trương nghiên cứu, đánh giá tác động, hậu quả và có những giải pháp cơ bản, toàn diện để khắc phục hậu quả chiến tranh hóa học. Cùng với đó là hàng loạt các chế độ bảo trợ xã hội giải quyết hậu quả chất độc da cam/Dioxin để hỗ trợ, chăm sóc, chữa trị cho các nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam. Tăng cường vận động các nước, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ… có khả năng hỗ trợ khắc phục hậu quả chất độc da cam, giúp đỡ các nạn nhân. Ngày 25-6-2004, Ủy ban Trung ương MTTQVN quyết định lấy ngày 10-8 hàng năm là ngày “Vì nạn nhân chất độc da cam Việt Nam”.

Hiện, toàn quốc có hơn 320.000 người tham gia kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học được hưởng chính sách ưu đãi người có công với cách mạng. Hàng năm, nhà nước dành ngân sách hơn 10.000 tỷ đồng để trợ cấp hàng tháng, chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng cho người nhiễm chất độc da cam, hỗ trợ những vùng đặc biệt khó khăn do bị ảnh hưởng nặng nề của chất độc da cam.

Trong công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh nói chung, chiến tranh hóa học nói riêng, nhân dân Việt Nam nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn của nhân dân thế giới, bạn bè quốc tế. Ngay trong thời kỳ Mỹ đang tiến hành cuộc chiến tranh hóa học ở Việt Nam, các tổ chức và nhân dân thế giới đã phối hợp, giúp đỡ Việt Nam tìm hiểu, nghiên cứu về tác hại của các loại vũ khí hóa học mà quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh. Dư luận quốc tế sớm lên tiếng phản đối Mỹ sử dụng chất độc hóa học trong chiến tranh và đòi phải ngừng ngay.

Sau khi chiến tranh kết thúc, cộng đồng quốc tế đã phối hợp với Việt Nam nghiên cứu về hậu quả chất độc hóa học. Cùng với việc phối hợp nghiên cứu, đánh giá tác hại của chất độc hóa học do quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh, chính phủ và nhân dân nhiều nước, nhiều tổ chức quốc tế đã tích cực hỗ trợ nhân dân Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh hóa học, giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam, ủng hộ cuộc đấu tranh đòi công lý của các nạn nhân.

Sự ủng hộ, giúp đỡ và hợp tác của cộng đồng quốc tế khắc phục hậu quả chiến tranh hóa học ở Việt Nam có giá trị quan trọng. Đặc biệt, giúp nhân dân thế giới hiểu rõ hơn hậu quả chất độc hóa học do Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam, từ đó tích cực hành động giúp đỡ nhân dân Việt Nam khắc phục hậu quả do chiến tranh hóa học gây ra, yêu cầu Chính phủ Mỹ phải tích cực tham gia khắc phục các hậu quả…

Giải quyết hậu quả chất độc da cam, hàn gắn vết thương chiến tranh vừa là lương tâm, trách nhiệm, đạo lý đối với những người đã chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vừa là vấn đề xã hội nhân đạo đối với đồng bào ở những vùng bị ảnh hưởng chất độc da cam, vừa là vấn đề chính trị và ngoại giao. Hội nạn nhân chất độc da cam/Dioxin Việt Nam, trải qua 17 năm hoạt động đã đạt nhiều kết quả quan trọng trong công tác tuyên truyền xây dựng, phát triển tổ chức hội; vận động nguồn lực và chăm sóc, giúp đỡ nạn nhân; hoạt động đối ngoại và cuộc đấu tranh đòi công lý cho nạn nhân chất độc da cam... Hội đã vận động Quỹ Nạn nhân chất độc da cam hơn 2.663 tỷ đồng, giúp đỡ nạn nhân và gia đình nạn nhân hơn 2.536 tỷ đồng.

Nỗi đau da cam không của riêng ai. Đó là nỗi đau của cả dân tộc, nhân loại tiến bộ. Chung tay xoa dịu nỗi đau da cam không chỉ là vấn đề từ thiện, nhân đạo, mà trước hết là hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” đối với những người có công với nước, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, là lương tâm và trách nhiệm của mỗi người Việt Nam; không chỉ góp phần phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, mà còn đóng góp vào sự ổn định chính trị, tạo đồng thuận xã hội, tăng cường “thế trận lòng dân”, nâng cao sức mạnh bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

 Bài, ảnh: HẠNH CHÂU