Làng Đức Hòa thuộc xã Hòa Hậu (huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) được coi là chiếc nôi của nhiều sản vật quý, trong đó món cá kho Bá Kiến. Đây là món ăn truyền thống mang hơi thở của vùng quê đồng bằng chiêm trũng, được người dân làng Vũ Đại chế biến với bí quyết riêng lưu truyền qua nhiều đời
Theo đó, cá kho làng Vũ Đại có nhiều tên gọi khác nhau như: Cá kho Đại Hoàng, cá kho Hà Nam, cá kho Nhân Hậu… nhưng dù tên gọi nào thì món cá kho ở đây cũng có nhiều đặc trưng không nơi nào có được
Ghi nhận của PV, những ngày cận Tết, người dân làng Vũ Đại lại nhộn nhịp làm cá kho phục vụ thực khách cả nước. Cá kho từ làng Vũ Đại ngày nay đã được xuất đi nhiều địa phương, trở thành món ăn đặc sản trong mâm cơm Tết của các gia đình
Để có được những nồi cá kho đảm bảo hương vị, phải có đầy đủ một số gia vị như chanh tươi, riềng, ớt, gừng…, tất cả đều phải tươi mới
Cá cũng được người dân làng Vũ Đại thu mua về thả trong bể nước ngay tại cơ sở kho cá để đảm bảo luôn tươi ngon
Cá được chọn để kho phải là cá trắm đen, nuôi ít nhất 3 năm, khỏe mạnh và nặng từ 3,5 kg trở lên. Đây là loại cá không ăn tạp, chúng chỉ ăn ốc và với cân nặng như trên thì cá sẽ ít xương dăm, thịt cá dày, thơm
Sau khi sơ chế, cá sẽ được cắt khúc, xếp vào nồi, phía dưới lót riềng để tạo hương vị và chống cháy
Điểm đặc biệt của món cá kho làng Vũ Đại là người dân sẽ cho chanh vào kho cùng, nước chanh có thể loại bỏ mùi tanh làm cá thơm hơn, thịt săn chắc hơn
Để có được nồi cá kho thơm ngon, công đoạn giữ lửa kho cá có yếu tố quyết định. Cá phải kho liên tục từ 8 đến 12 tiếng, hạn chế ngọn lửa bùng to, chủ yếu dùng nhiệt của than củi
Người kho cá phải liên tục điều tiết ngọn lửa
Trong thời gian kho cá, phải kiểm tra để tiếp nước cho nồi cá liên tục, đến khi đủ thời gian, nồi cá chỉ còn khoảng một thìa nước thì mới tắt bếp
Vào dịp Tết, cả làng Vũ Đại nhộn nhịp làm cá kho, nhiều nhà thức xuyên đêm để đảm bảo đủ sản lượng cấp ra thị trường. Trung bình mỗi ngày một gia đình ở đây bán được khoảng 40 nồi
Giá mỗi nồi dao động từ 500 ngàn đến 1,5 triệu đồng tùy theo kích thước, trọng lượng
Theo Báo Người Lao Động