Lào Cai: Trồng cây này, chỉ cần cạo vỏ, hái lá, cành dăm bán cho thương lái, thu hơn 24 tỷ đồng

Nhà nhà ấm no nhờ quế trúng giá

Những ngày cuối năm 2020, có dịp đến thăm khu tái định cư Nậm Chàm, nay thuộc thôn Nậm Nhù (sáp nhập 2 thôn Nậm Chàm và Nậm Nhù tháng 9/2019), chúng tôi vô cùng ấn tượng trước những đổi thay kỳ diệu đang diễn ra trên vùng đất từng bị thiệt hại nặng nề bởi trận lũ quét xảy ra hơn 8 năm trước. Trận lũ quét kinh hoàng đó đã cướp đi sinh mạng của 10 người, hàng chục nhà dân bị sập đổ...

Bà con cho biết, đón Tết Nguyên đán năm nay, ai cũng phấn khởi bởi gần 30 hộ dân cuối cùng đã được sử dụng điện lưới quốc gia, con đường bê tông vào khu tái định cư Nậm Chàm dài 1,62km đã hoàn thành, đặc biệt là sản phẩm quế - cây trồng chủ lực - của bà con vừa được mùa, vừa được giá.

Đồi quế ở khu tái định cư Nậm Chàm đã phủ xanh và bắt đầu cho thu hoạch. Ảnh: T.L

Năm 2020, cây quế ở xã Nậm Lúc cho doanh thu cao nhất từ trước tới nay, đạt 24,118 tỷ đồng, tăng hơn 6 tỷ đồng so với năm 2019. Trong đó vỏ quế khô đạt 17,166 tỷ đồng; vỏ quế tươi 6,722 tỷ đồng; lá quế gần 1,8 tỷ đồng. Nhờ cây quế, nhiều hộ đã thoát nghèo, vươn lên khá giả.

Mặc dù đang bận giám sát thợ hoàn thiện ngôi nhà xây 2 tầng để kịp đón tết trong ngôi nhà mới, Bí thư Chi bộ Trương Văn Quang nghe tin có nhà báo đến thôn đã gác lại việc nhà đón tiếp. 

Anh Quang vui vẻ cho biết: "Ngôi nhà này đầu tư xây dựng hết khoảng 800 triệu đồng, chưa tính sơn và nội thất. Vợ chồng tôi tích lũy gần 10 năm nay từ trồng sắn và cây quế, mấy năm nay quế được giá cao, ổn định nên mới có tiền xây nhà mới cho bằng bạn, bằng bè".

Gia đình anh Đặng Văn Hải (dân tộc Dao, 40 tuổi) ở khu dân cư Nậm Chàm, thôn Nậm Nhù là 1 trong số hộ bị thiệt hại hoàn toàn nhà ở, tài sản, hoa màu trong đợt lũ quét lịch sử diễn ra năm 2012. Được Nhà nước hỗ trợ đến khu tái định cư mới, gia đình anh Hải đã tích cực trồng và chăm sóc 5ha quế, nay đã được 2-7 năm tuổi. 

Đất không phụ công người, đây là năm thứ 2 gia đình anh Hải thu hoạch tỉa quế, chủ yếu thu cành và lá bán cho thương lái. Đợt thu tỉa năm đầu tiên được 15 triệu đồng, đầu tháng 12/2020, gia đình anh thu tỉa cành lá đợt 2 nên đã có tiền hoàn thiện nốt ngôi nhà xây, ăn tết vui xuân…

Anh Quang cho biết, thôn Nậm Nhù hiện có 96 hộ, với 469 nhân khẩu, trong đó khu tái định cư Nậm Chàm có 39 hộ với 227 khẩu dân tộc Dao. Hơn 8 năm qua, được sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, các cấp, ngành tạo điều kiện nên đồng bào dần ổn định đời sống và sản xuất. Nhận thấy hiệu quả kinh tế cao từ cây quế, bà con trong thôn đã trồng được 40ha, trong đó riêng năm 2020 trồng mới 6ha. Hơn 2 năm qua, cây quế bắt đầu cho thu hoạch tỉa nên bà con có thêm đồng ra đồng vào. 

Tranh thủ những ngày cuối năm, anh Phàn Văn Yên, thôn Nậm Kha, đại lý thu mua quế xã Nậm Lúc tích cực thu mua quế để xuất nốt mẻ hàng cuối vào giữa tháng 1/2021 theo hợp đồng đã ký. 

Anh Yên phấn khởi cho biết: "Nhà mình hiện trồng khoảng 12ha quế, mỗi năm cho thu nhập từ 80 - 120 triệu đồng. Có vốn mình đầu tư kết hợp làm dịch vụ nông nghiệp, mở đại lý thu mua quế hơn 10 năm qua. Mấy năm nay giá quế cao và ổn định, tiêu thụ thuận lợi, đặc biệt năm 2020 được giá nhất từ trước tới nay".

Gia đình anh Đặng Văn Hải, thôn Nậm Chàm tranh thủ bán đợt cành lá quế cuối trong năm. Ảnh: Tráng Xuân Cường

Phát triển vùng quế hữu cơ

Đến nay, Nậm Lúc đã trở thành xã trọng điểm về trồng quế thứ 2 sau xã Nậm Đét ở khu vực hạ huyện, với những đồi quế xanh ngát trải dài tít tắp trên các triền đồi núi cao. 

Trao đổi với PV, ông Đặng Văn Khánh – Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Lúc phấn khởi cho biết: "Năm nay, xã Nậm Lúc trúng quế giá cao nên dân thu hoạch nhiều hơn so với vụ trước. Giờ cuối năm rồi, bà con tỉa bán cành lá là chủ yếu và có một phần nhỏ vỏ quế, song giá bán vẫn ổn dịnh. Tư thương đến tận thôn, nhà dân mua".

Được biết, vào thời điểm chính vụ, giá vỏ quế tươi tại xã Nậm Lúc đạt 27.000 - 32.000 đồng/kg; quế trồng theo quy trình hữu cơ giá từ 30.000 - 32.000 đồng/kg; lá, cành quế trung bình 2.000 đồng/kg, thu hoạch đến đâu có thương lái đến tận nơi thu mua đến đó. 

Còn qua chính vụ, nhiều tư thương vẫn thu mua với giá cao, chỉ giảm 1.000 đồng/kg vỏ quế tươi, khô và còn 1.700 đồng/kg lá quế. Trong khi năm ngoái, giá vỏ quế chỉ đạt 22.000 - 23.000 đồng/kg, lá quế 1.500 - 1.600 đồng/kg.

Với hiệu quả lớn từ cây quế, thời gian qua, Nậm Lúc xác định quế là cây mũi nhọn giảm nghèo bền vững nên đã chú trọng mở rộng diện tích, nhất là phát triển cây quế hữu cơ, gắn với giao đất giao rừng cho nhân dân nhận khoanh nuôi, bảo vệ và trồng rừng. 

Đặc biệt trong giai đoạn 2016 - 2020, các hộ dân đã trồng 948,96ha rừng, trong đó diện tích quế 929ha. Hiện tổng diện tích rừng của xã là 2.745ha, trong đó diện tích quế 1.915ha. Trong nhiệm kỳ mới 2020- 2025, xã Nậm Lúc phấn đấu trồng mới trên 400ha cây quế và ngay trong năm đầu thực hiện nghị quyết, bà con đã trồng mới 100ha, nâng tổng diện tích quế toàn xã lên 2.000ha.

Đưa chúng tôi đi thăm vùng quế hữu cơ mới hình thành, ông Đặng Văn Khánh - Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Lúc phấn khởi bảo: "Nhờ cây quế, trung bình mỗi năm xã giảm trên 10% hộ nghèo, đời sống đồng bào Mông, Dao từng bước cải thiện, nâng cao từ quế, tạo niềm tin để xã vùng cao Nậm Lúc vững tin phát triển vùng chuyên canh quế hữu cơ. Ngay trong năm 2020, chúng tôi đã chủ động xây dựng và phát triển vùng quế hữu cơ gắn với chế biến, liên kết tiêu thụ sản phẩm thông qua Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lào Cai, Công ty Hương vị quế Sơn Hà. Qua khảo sát, đã lựa chọn được 3 tổ, nhóm sản xuất quế ống sáo, trở thành vùng nguyên liệu cho Công ty Sơn Hà".

Hiện bà con nhân dân xã Nậm Lúc đã sẵn sàng bắt tay cùng doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước trong việc liên kết sản xuất trồng, chế biến và tiêu thụ quế hữu cơ. Chị Lý Thị Thiệu, thôn Cốc Đầm, xã Nậm Lúc, thành viên tổ trồng và sản xuất quế ống sáo chia sẻ: "Thông qua các lớp tập huấn trồng quế hữu cơ, gia đình tôi rất tự tin mở rộng trồng cây quế, khai thác và chế biến ra những sản phẩm quế chất lượng tốt nhất, nhằm thu được lợi nhuận lớn hơn". 

Theo Dân Việt