Nông dân Nguyễn Ngọc (SN 1955), người đang sở hữu 4ha với 800 gốc xoài nằm trên địa bàn thôn Tân Hóa Nam, xã Cát Hanh (huyện Phù Cát) cho hay, cây xoài cần nước tưới quanh năm.
Thời kỳ xoài tơ chưa cho quả, cây xoài cần được tưới đủ độ ẩm, nhất là trong mùa khô để cây phát triển nhanh, khỏe, mau cho quả.
Đến khi xoài đến thời kỳ kinh doanh cần phải tưới nước đầy đủ, nhất là sau khi thu hoạch để kích thích cây ra đọt non tập trung.
Từ khi áp dụng tưới tiết kiệm, nông dân "thủ phủ’" trồng xoài cát ở tỉnh Bình Định không còn lo lắng về nguồn nước tưới. Ảnh: TB.
Trong giai đoạn kích thích ra hoa, xoài cần phải thường xuyên được tưới để xoài ra hoa mạnh. Sau khi xoài đậu trái, cần quay lại chế độ tưới đủ ẩm để giúp trái phát triển nhanh.
Nhu cầu về nước tưới của cây xoài cao là vậy, nên nông dân trồng xoài ở đây có thói quen tưới tràn.
Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, phương pháp tưới tràn không kiểm soát được lượng nước, gây lãng phí lớn nguồn tài nguyên nước, đồng thời tạo điều kiện cho bệnh phát sinh gây hại và kìm hãm năng suất của cây xoài.
Từ khi áp dụng tưới tiết kiệm cho vườn xoài 800 gốc của mình bằng mini-pan, nông dân Nguyễn Ngọc cho biết, phương pháp tưới nhỏ giọt cho cây xoài cho thấy nhiều lợi ích và hiệu quả mang lại bất ngờ.
Ông Ngọc so sánh, trước đây với 100 cây xoài, nếu tưới theo cách truyền thống thì phải mất hơn 1 ngày. Còn bây giờ, chỉ cần kéo cầu dao lên 3 tiếng đồng hồ là đủ lượng nước.
Xoài cho quả to, năng suất đạt nhờ được tưới nước hợp lý. Ảnh: TB.
Sau đó, nhìn lượng nước bốc hơi trong chảo, khi thấy cây cần nước là ông lại kéo cầu dao, vừa đỡ tốn công vừa không lãng phí nước.
"Khi áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt theo mini-pan và bón phân qua hệ thống tưới, cây xoài cho năng suất tăng từ 21-28%, giảm từ 25-30 công lao động/ha, nâng cao hiệu quả kinh tế từ 29-37% so với phương pháp truyền thống và giảm được lượng nước tưới đến 50% so với phương pháp tưới tràn như trước đây", nông dân Ngọc nói.
Theo TS Hồ Huy Cường - Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ, tại Bình Định hiện có khoảng 1.300ha xoài, hầu hết được trồng trên đất cát.
Đặc điểm của xoài ra hoa, đậu quả vào mùa khô nên rất cần nước tưới. Ngoài ra, xoài cần phải được tưới đủ nước mới cho năng suất cao, chất lượng quả tốt.
Vì trong giai đoạn nuôi quả, nếu bị khô nước, khi gặp mưa xoài sẽ xảy ra hiện tượng rụng trái và nứt trái. Thông thường nông dân tưới xoài nhiều lần hơn mức cần thiết, lượng nước tưới cũng nhiều hơn yêu cầu, gây lãng phí công lao động cũng như tài nguyên nước.
Vì vậy, Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ đã chuyển giao cho các chủ nhà vườn trồng xoài ở Phù Cát công nghệ vừa quản lý nước tưới, vừa giúp cây xoài tăng năng suất và hạn chế được bệnh hại.
Theo đó, phương pháp quản lý bền vững nước tưới trên cây xoài là thực hiện tưới "4 đúng": Tưới đúng chỗ, đúng thời điểm cây trồng cần nước, đúng lượng nước cây trồng cần và tưới đúng phương pháp.
Để thực hiện quy trình, nông dân cần sử dụng đến chảo bốc thoát hơi nước (mini-pan) để xác định lịch trình tưới cho cây trồng.
Phương pháp tưới này sẽ hạn chế nước lan ra ngoài, cỏ không có cơ hội phát triển và độ ẩm trong đất vừa phải sẽ không cho nấm bệnh có cơ hội phát sinh gây hại.
Nông dân Nguyễn Ngọc bên hệ thống tưới nước tiết kiệm. Ảnh: TB.
TS Hồ Huy Cường cho rằng, mini-pan là một chảo bốc thoát hơi nước có đường kính từ 60-80cm, được dùng để xác định thời điểm tưới thích hợp cho cây trồng. Đồng thời dựa vào loại đất, độ sâu của tầng rễ hoạt động để xác định liều lượng nước tưới hợp lý.
Sau khi xác định được lượng bốc thoát hơi nước trong mini-pan, cơ quan chuyên môn thiết kế lịch tưới chính xác, nông dân chỉ cần nhìn vào lịch tưới đó và cứ thế thực hiện.
Lịch tưới phân chia cụ thể từng thời kỳ phát triển của cây trồng để xác định thời điểm tưới.
Đối với cây xoài, căn cứ vào chảo bốc thoát hơi nước, cơ quan chuyên môn có thể thiết kế hệ thống tự động tưới bằng phương pháp nhỏ giọt, 1 ngày tưới bao nhiêu lần, 1 lần bao nhiêu phút là đủ.
"Có thể khẳng định phương pháp tưới này không chỉ tiết kiệm được lượng nước tưới mà còn hạn chế được bệnh hại cho cây trồng", TS Cường cho biết.
Theo THĂNG BÌNH (Dân Việt)