Thăm lò gạch Mang Thít

31/01/2025 - 07:20

 - Làng nghề gạch gốm Mang Thít (tỉnh Vĩnh Long) trải qua hơn 200 năm hình thành và phát triển, thời kỳ hoàng kim từ giữa thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI. Hiện nay, Mang Thít vẫn được xem là cái nôi sản xuất gạch ngói lớn nhất khu vực ĐBSCL với hàng ngàn miệng lò. Nhân dịp Festival Gạch Gốm đỏ - Kinh tế xanh tỉnh Vĩnh Long lần thứ I/2024, ghé thăm mới thấy sự vang dội của nơi đây một thời.

Du khách tham quan lò gạch, chiêm ngưỡng các tác phẩm gốm đỏ và trải nghiệm làm gốm cùng các nghệ nhân

Việc sử dụng lò nung thủ công theo thời gian dẫn đến nhiều vấn đề về môi trường, làng nghề đối mặt với nhiều khó khăn khi chi phí sản xuất tăng cao, nhu cầu tiêu dùng giảm... Các lò gạch thủ công dần bị phá bỏ, nhân công giảm thu nhập nên chuyển sang các công việc khác. Làng nghề buộc phải chuyển đổi sang hệ thống lò nung hiện đại, nhằm đảm bảo hiệu quả kinh tế cao, giảm thiểu ô nhiễm khói bụi. Những năm 1980, lò gạch Mang Thít tạo việc làm cho khoảng 12.000 lao động và thời đỉnh cao của nghề có đến 3.000 lò nung trải dài gần 30km. Hiện, chỉ còn khoảng 800 lò gạch, trong đó tập trung nhiều nhất ở ven kênh Thầy Cai đến đoạn giáp sông Cổ Chiên.

Với mục đích bảo tồn và nâng tầm làng nghề gạch gốm truyền thống, kết hợp với phát triển du lịch trên cơ sở khai thác các lò gạch hiện có, tạo điểm nhấn mang tính đột phá, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng, UBND tỉnh Vĩnh Long đã ban hành quyết định phê duyệt đề án “Di sản đương đại Mang Thít”, hướng tới biến Mang Thít thành vùng di sản đương đại đặc sắc. Theo đó, đề án trải rộng trên diện tích hơn 3.000ha thuộc 4 xã: Mỹ Phước, Mỹ An, Nhơn Phú và Hòa Tịnh (huyện Mang Thít). Mục tiêu biến vương quốc lò gạch thành điểm đến độc đáo của ĐBSCL. Sản phẩm gốm đỏ trở thành điểm nhấn du lịch đặc thù không nơi nào có được. Các sản phẩm gạch, gốm nơi đây còn được xuất khẩu sang Liên minh Châu Âu (EU), các nước, như: Hoa Kỳ, Đài Loan, Hàn Quốc... Hiện, toàn tỉnh còn hơn 20 doanh nghiệp sản xuất gốm, sản lượng trung bình đạt khoảng 5 triệu sản phẩm, ước giá trị mang lại khoảng 400 tỷ đồng/năm.

NGUYỄN HƯNG