Luật Dân số vừa được Quốc hội thông qua, đánh dấu sự thay đổi căn bản, chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển.
AA
Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Dân số. Ảnh: TTXVN
Đại biểu Quốc hội tán thành cao
Ngày 10/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Dân số với sự tán thành của đại đa số đại biểu Quốc hội (chiếm 94,71%). Như vậy, Việt Nam đã chính thức có Luật Dân số và là nước đầu tiên có Luật Dân số.
Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết: Việt Nam là nước đầu tiên xây dựng Luật Dân số, đến nay chưa có quốc gia nào trên thế giới có luật này. Luật Dân số không thể bao phủ hết mong muốn của hơn 100 triệu dân, nhưng cố gắng đáp ứng tối đa nhu cầu của người dân. Để hoàn thiện dự thảo Luật, Ban soạn thảo đã liên tục lắng nghe, tiếp thu các ý kiến để chỉnh sửa trình Quốc hội. Trước đó, Bộ Y tế đã nhiều lần trình dự thảo luật này.
Theo Cục Dân số, so với Pháp lệnh Dân số trước đây, dự án Luật đã quy định cụ thể hơn các chính sách, biện pháp về nâng cao chất lượng dân số, truyền thông, vận động, giáo dục về dân số.
Dự án Luật Dân số đã thể chế hóa việc chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển thông qua việc tập trung quy phạm hóa 4 chính sách lớn.
Các nội dung bổ sung mới so với quy định của Pháp lệnh Dân số như: Duy trì mức sinh thay thế, tăng thời gian nghỉ thai sản, hỗ trợ tài chính khi sinh con, bổ sung tiêu chí ưu tiên được mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính; các nội dung thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số...
Theo ông Lê Thanh Dũng, để hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội, có những nội dung trong dự án Luật mà chỉ ít ngày trước khi thảo luận, thông qua vẫn nhận được rất nhiều ý kiến, nhất là vấn đề mua nhà ở xã hội… Trong khi trình Quốc hội, ban soạn thảo đã phải liên tục tham vấn, xin ý kiến các chuyên gia để hoàn thiện dự án Luật này.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, dự án Luật Dân số lần này đánh dấu sự thay đổi căn bản, chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Những nội dung này được thể hiện qua việc giải quyết đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, thích ứng với già hóa dân số, nâng cao chất lượng dân số trong mối quan hệ với phát triển kinh tế – xã hội.
Về phạm vi điều chỉnh của Luật, dự thảo Luật đã được rà soát, bổ sung các nội dung liên quan đến giải thích từ ngữ. Chính phủ đã tiếp thu ý kiến đại biểu, tập trung quy định về duy trì mức sinh thay thế, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, thích ứng với già hóa dân số, nâng cao chất lượng dân số, truyền thông – vận động – giáo dục về dân số và các điều kiện bảo đảm thực hiện công tác dân số.
Về chính sách dân số của Nhà nước, Chính phủ đã tiếp thu và hoàn thiện dự thảo, bổ sung các quy định mang tính nguyên tắc, định hướng chung, thể hiện nhóm chính sách tổng thể, bám sát chủ trương của Đảng và Nhà nước.
Dự án Luật cũng đề cập các nội dung về chính sách duy trì mức sinh thay thế, chính sách thích ứng với già hóa dân số…
Chăm sóc người cao tuổi trong bối cảnh già hóa dân số. Ảnh: TTXVN
Nhiều chính sách thích nghi trong bối cảnh mới
Trong dự án Luật Dân số, nhiều chính sách “nóng” được người dân quan tâm trong bối cảnh hiện nay. Đặc biệt, quy định về phụ nữ sinh con thứ 2 được nghỉ thai sản 7 tháng, nam được nghỉ 10 ngày làm việc khi vợ sinh con. Đây là một trong các biện pháp để duy trì mức sinh thay thế. Bên cạnh đó, Luật còn quy định việc hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc thiểu số rất ít người; hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ ở tỉnh, thành phố có mức sinh dưới mức sinh thay thế; hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi…
Đặc biệt, chính sách ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội, Luật quy định người có từ 2 con đẻ trở lên được ưu tiên mua, thuê mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở. Căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ, Chính phủ quy định mức hưởng, trình tự, thủ tục; điều kiện, thủ tục hưởng theo quy định của pháp luật về nhà ở đối với người có từ 2 con đẻ trở lên…
Để duy trì mức sinh thay thế, Luật cũng quy định quyền và nghĩa vụ của mỗi cá nhân, cặp vợ chồng trong việc sinh con, chăm sóc sức khỏe sinh sản như tự quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, thu nhập và nuôi dạy con của mỗi cá nhân, cặp vợ chồng trên cơ sở bình đẳng…
Đặc biệt, trong bối cảnh già hóa dân số đang diễn ra chóng mặt tại Việt Nam, Luật cũng có nhiều nội dung liên quan đến bảo vệ chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Về biện pháp thích ứng với già hóa dân số, Luật đã đề cập đến các nội dung như: Chủ động chuẩn bị cho tuổi già; chăm sóc người cao tuổi; phát triển nguồn nhân lực chăm sóc người cao tuổi; các biện pháp về phụng dưỡng, chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi được quy định của pháp luật về người cao tuổi và pháp luật khác có liên quan; các biện pháp thích ứng với già hóa dân số khác được quy định tại pháp luật có liên quan; chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án, dự án phát triển kinh tế - xã hội.
Đặc biệt, Luật cũng có các quy định về chủ động chuẩn bị cho tuổi già; chăm sóc người cao tuổi; phát triển nguồn nhân lực chăm sóc người cao tuổi...
Theo TTXVN
Mọi phản ánh, ý kiến, tin, bài và hình ảnh cộng tác của độc giả có thể gửi đến Báo An Giang theo địa chỉ: