Xây dựng hành lang pháp lý, thúc đẩy hình thành và phát triển sàn dữ liệu Việt Nam

Phát biểu ý kiến tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá, cơ sở dữ liệu có vai trò hết sức quan trọng đối với Việt Nam; thế giới cũng đang hết sức quan tâm vấn đề này vì đây là nguồn tài nguyên lớn, là cơ sở để thúc đẩy quan hệ sản xuất, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… có ý nghĩa đối với tất các ngành kinh tế, sự phát triển, uy tín, vị thế của đất nước, là động lực thúc đẩy tăng trưởng; giúp kết nối con người với con người, kết nối con người với thiên nhiên, xã hội, sự phát triển nói chung.

Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an xây dựng Trung tâm dữ liệu Quốc gia số 1, tiếp tục triển khai xây dựng trung tâm số 2 và 3; các bộ, ngành cũng phải xây dựng cơ sở dữ liệu của bộ, ngành mình, được kết nối với nhau, bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống”.

Do đó chúng ta phải hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách để phát triển, bảo vệ và khai thác, sử dụng hiệu quả cơ sở dữ liệu; xây dựng hạ tầng đồng bộ kết nối được với nhau; có quản trị thông minh để quản lý và sử dụng cơ sở dữ liệu; có nguồn nhân lực, có nguồn lực để đầu tư.

Thủ tướng mong muốn các đại biểu bàn sâu thêm về vấn đề này, từ đó trên cơ sở dữ liệu quốc gia, kết nối các cơ sở dữ liệu của các ngành, địa phương, doanh nghiệp, tạo cơ sở dữ liệu liên thông, đồng bộ, hiệu quả để phục vụ phát triển đất nước.

Thủ tướng mong các đại biểu phát huy trí tuệ, trách nhiệm, đóng góp ý kiến ngắn gọn, rõ, đi thẳng vào vấn đề để chỉ rõ nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, đề xuất các giải pháp để làm tốt hơn công tác này thời gian tới.

Về định hướng phát triển sàn dữ liệu tại Việt Nam, trên cơ sở phân tích thực trạng và bài học kinh nghiệm quốc tế, Bộ Công an đề xuất một số định hướng chiến lược để phát triển sàn dữ liệu tại Việt Nam:

Thứ nhất, hoàn thiện mô hình kinh tế dữ liệu. Kinh tế dữ liệu là hệ thống kinh tế mà dữ liệu là nguồn lực cho toàn bộ các hoạt động kinh tế liên quan đến việc tạo lập, thu thập, lưu trữ, xử lý, phân tích, khai thác, chia sẻ và thương mại hóa dữ liệu nhằm tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế và xã hội. Đây là một mô hình kinh tế mới, trong đó dữ liệu đóng vai trò là tài sản cốt lõi và động lực chính của sự tăng trưởng, sàn dữ liệu có vai trò nền tảng trung gian cho các hoạt động giao dịch dữ liệu.

Thứ hai, tiếp tục xây dựng khung pháp lý toàn diện về phát triển và quản lý sàn dữ liệu. Cần sớm hoàn thiện các văn bản hướng dẫn cụ thể thực hiện Luật Dữ liệu, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, đặc biệt là các quy định về phân loại, quản lý và khai thác dữ liệu công. Xây dựng khung định giá dữ liệu quốc gia làm cơ sở cho các giao dịch trên sàn. Bổ sung quy định hình sự hóa các hành vi thu thập, khai thác, chuyển nhượng dữ liệu trái phép gây hậu quả nghiêm trọng.

Thứ tư, phát triển mô hình hợp tác công-tư trong lĩnh vực dữ liệu. Cần xây dựng cơ chế đặc thù về đầu tư, mua sắm và quản lý tài sản công trong lĩnh vực dữ liệu, cho phép linh hoạt hơn trong việc hợp tác công-tư. Đề xuất cơ chế đột phá cho Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu thuộc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, bao gồm quyền tự chủ cao hơn trong việc thử nghiệm các mô hình, sản phẩm dữ liệu mới.

Thứ năm, tăng cường phát triển nguồn nhân lực và hợp tác quốc tế. Đầy mạnh đào tạo chuyên sâu về khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng. Phát huy hiệu quả mạng lưới chuyên gia, trí thức Việt Nam ở nước ngoài trong lĩnh vực dữ liệu. Tích cực tham gia định hình các khuôn khổ, quy tắc, quản trị về chuyển đổi số và chia sẻ dữ liệu xuyên biên giới.

Để triển khai hiệu quả các định hướng trên, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng Chính phủ một số giải pháp cụ thể như sau: giao Bộ Công an chủ trì xây dựng khung chính sách, pháp lý về kinh tế dữ liệu, sản dữ liệu, chức năng quản lý nhà nước về dữ liệu, hoàn chỉnh về phân loại, quản lý và khai thác dữ liệu công, dữ liệu mở; nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù về hợp tác công-tư trong phát triển các sản phẩm, dịch vụ dữ liệu; đề xuất văn bản pháp lý về cơ chế đột phá trong hoạt động sáng tạo, khai thác dữ liệu.

Đẩy nhanh quá trình xây dựng hạ tầng dữ liệu quốc gia, giao Bộ Công an đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện Trung tâm Dữ liệu quốc gia số 1; tính toán mở rộng thêm Trung tâm dữ liệu mở rộng tại Trung tâm Dữ liệu quốc gia số 1, xây dựng Trung tâm Dữ liệu quốc gia số 2, số 3, ưu tiên cấp hạ tầng cho Sàn dữ liệu quốc gia; giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai Khung Dữ liệu quốc gia, Kiến trúc dữ liệu tại các bộ, ngành, địa phương để thúc đẩy kinh tế dữ liệu; Ưu tiên làm chủ, tự chủ các công nghệ lõi, các công nghệ chiến lược về dữ liệu, giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật thống nhất cho một số nền tảng công nghệ lõi, công nghệ chiến lược về dữ liệu; triển khai các mô hình ngôn ngữ lớn, trợ lý ảo quốc gia, trung tâm tính toán hiệu năng cao tại Trung tâm Dữ liệu quốc gia.

Giao Bộ Công an phối hợp Bộ Tài chính xây dựng khung định giá dữ liệu quốc gia, bao gồm các tiêu chí định giá và phương pháp luận cho từng loại dữ liệu; xây dựng cơ chế giám sát việc định giá dữ liệu trên sàn giao dịch và cơ chế giải quyết tranh chấp liên quan đến giá dữ liệu.

Giao Bộ Công an xây dựng cơ chế chính sách thu hút chuyên gia dữ liệu người Việt giỏi trên toàn thế giới về phục vụ công tác phát triển kinh tế dữ liệu; xây dựng đề án ươm tạo, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp triển khai các chương trình nghiên cứu, phát triển các sản phẩm, dịch vụ dữ liệu, giải pháp phát triển sàn dữ liệu, kinh tế dữ liệu.

Theo nhandan.vn