Ban bố tình huống khẩn cấp sạt lở bờ sông Hậu xã Vĩnh Trường (An Phú) và xã Châu Phong (TX. Tân Châu)

Sạt lở nghiêm trọng bờ xã Châu Phong (TX. Tân Châu)

Cụ thể, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh khoanh vùng vùng có nguy cơ sạt lở, thiết lập hành lang an toàn. Đồng thời, UBND huyện An Phú và TX. Tân Châu theo dõi diễn biến sạt lở, kịp thời xử lý di dời người dân, tài sản ra khỏi khu vực sạt lở nguy hiểm và khu vực có nguy cơ sạt lở nguy hiểm. Phối hợp các cơ quan liên quan thông báo, cắm biển cảnh báo, rào chắn ngăn không cho người, phương tiện vào khu vực sạt lở, bố trí lực lượng trực canh theo dõi chặt chẽ diễn biến sạt lở và giữ gìn an ninh trật tự khu vực; chuẩn bị vật tư xử lý cấp bách hạn chế quá trình đào, khoét lòng sông và đường bờ trong đoạn được cảnh báo nhằm giảm thiểu tối đa sạt lở. Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh nhanh chóng lựa chọn đơn vị tư vấn, tổ chức lập phương án xử lý cấp bách, trình thẩm định và phê duyệt phương án…

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lữ Cẩm Khường, tình trạng sạt lở bờ sông Hậu đoạn qua xã Châu Phong (TX. Tân Châu) đang ở mức độ đặc biệt nguy hiểm. Đây là tuyến đê bao bảo vệ sản xuất diện tích 3.500 ha vùng Bắc kênh Vĩnh An, tuyến dân cư 3 ấp: Vĩnh Lợi 1, Vĩnh Lợi 2 và Vĩnh Tường 1) và trên 3.000 hộ dân sống ven Tỉnh lộ 953. Từ năm 2016 đến tháng 7-2019, khu vực bờ sông Hậu đoạn qua xã Châu Phong đã xảy ra 6 vụ sạt lở, 1 vụ răn nứt, với tổng chiều dài 1.124 m, ảnh hưởng đời sống 37 hộ dân cần di dời khẩn cấp đến nơi an toàn.

Qua kết quả quan trắc của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cho thấy, đoạn sông Hậu qua xã Châu Phong sạt lở mạnh, liên tục trong nhiều năm liền. Địa hình vách lòng sông khá đứng, độ sâu thay đổi từ -11 đến -19 từ thượng nguồn về hạ nguồn, chỉ cách bờ từ 30m đến 50m. Nguyên nhân do sự phát triển bãi bồi phía đuôi cồn Vĩnh Trường (bờ đối diện), làm sông chảy qua khúc cua cong, dòng chảy lệch và áp sát bờ gây xâm thực phía cung bờ lõm Châu Phong.

Theo ghi nhận, tốc độ xâm thực vào bờ từ 5m đến 10m/năm, từ năm 2012 đến nay, có đoạn sạt lở lấn sâu vào bờ từ 85m-100m, gây thiệt hại lớn về đất đai, nhà dân. Dự báo, sạt lở tại khu vực này sẽ còn diễn biến phức tạp, do kết cấu bờ yếu, chủ yếu là vật liệu bở rời, vách bờ lại thẳng đứng. Ngoài ra, khu vực ngã ba sông Châu Đốc, dòng chảy có sự hợp lưu giữa sông Hậu và sông Châu Đốc, nên tạo dòng xoáy đào khoét đáy sông và hố sâu ở khu vực giữa sông, hố có độ sâu -30, chiều dài 130 m, rộng 70m, dấu hiệu rất nguy hiểm có thể xảy ra sạt lở bất ngờ, với những mảng trượt lớn đối với đoạn bờ phía Châu Phong dài 600m...

Còn tại An Phú, đê bao tiểu vùng xã Vĩnh Trường được đầu tư, hoàn thành năm 2002. Đây là tuyến đê bao kết hợp đường giao thông nông thôn độc đạo, bao quanh cù lao Vĩnh Trường, bảo vệ sản xuất cho diện tích 900 ha và 3.702 hộ dân sinh sống trong vùng, 1 trụ sở UBND xã Vĩnh Trường, 1 Trạm y tế xã, 6 điểm trường học (1 trường mẫu giáo, 4 trường tiểu học, 1 trường THCS) và 3 cụm tuyến dân cư.

Ngày 18-2-2017, tại ấp Vĩnh Bình, xã Vĩnh Trường đã xảy ra sạt lở đê, đoạn dài 15m, ăn sâu vào đất liền 4m, 2 hộ dân phải di dời khẩn cấp. Năm 2018, nơi đây tiếp tục xảy ra 4 vụ sạt lở, trong đó, vụ sạt lở ngày 4-9-2018 có chiều dài 222m, ăn sâu vào đất liền 9m, sạt lở khoét sâu vào mặt đê và đường giao thông từ 2-3m.

Qua đo đạc địa hình đáy sông khu vực sạt lở ở ấp Vĩnh Bình cho thấy, đáy sông có dạng hình chữ U, lệch sang bờ xảy ra sạt lở, độ sâu lòng sông ghi nhận được quanh khu vực này từ -8m đến -9m, cách bờ từ 25m đến 90m. Dòng chảy chính gần bờ xã Vĩnh Trường. Bên cạnh đó, vách bờ thẳng đứng, kết cấu bờ yếu, do thành phần chính là sét pha cát, bờ sông nằm ven đường giao thông bộ và thủy, thường chịu áp lực của tải trọng, rung chấn và sóng. Các yếu tố trên góp phần phá vỡ liên kết bờ.

Bài, ảnh: H.C