Có một thế hệ nông dân mới - Bài 2: Nông dân An Giang cất cánh cùng chuyển đổi số

Bay lên từ đồng ruộng

Giữa trưa, ông Mai Hữu Trang, Phó Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tiến Nông, ấp Ngã Cạy, xã An Biên vẫn tất bật ngoài ruộng. Tiếng máy bay không người lái (drone) rì rào trên nền trời xanh. Ông Trang cười hiền: “Giờ làm ruộng mà không có công nghệ chắc tôi không kham nổi 100 công ruộng của nhà”.

Ông Mai Hữu Trang cùng con trai chuẩn bị xịt thuốc cỏ cho nông dân trong ấp bằng drone.

Ông Trang vừa đầu tư thêm một máy bay không người lái trị giá 440 triệu đồng, hiện đại hơn, tiết kiệm nhiên liệu, dễ điều khiển, phục vụ phun thuốc và rải phân cho hơn 30.000ha mỗi năm của nông dân trong vùng. “Bốn năm trước, tôi mua máy cũ tới 640 triệu đồng mà vẫn thấy lời, nên giờ có cơ hội là đầu tư thêm để phục vụ khách hàng tốt hơn”, ông Trang nói.

Nông dân xã An Biên dùng app để theo dõi sâu rầy trên ruộng và đối chiếu sản phẩm trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép lưu hành.

Anh Mai Hoàng Trực, con trai ông Trang, được cha giao phụ trách lập trình và điều khiển drone. “Mỗi cánh đồng có hướng gió, độ ẩm, loại phân thuốc riêng nên phải tính toán kỹ, lập trình chính xác từng milimet để máy phun đều, không lãng phí mà hiệu quả cao”, Trực cho biết trong lúc kiểm tra bản đồ điều khiển.

Ở An Biên, 95% diện tích lúa hiện đã sử dụng drone trong các khâu gieo sạ, bón phân, phun thuốc. Nông dân chỉ cần vài thao tác trên điện thoại là máy bay tự động cất cánh, bay thấp dọc thửa ruộng rồi quay về, tiết kiệm sức người, giảm lượng thuốc, bảo vệ môi trường.

Drone thay thế sức lao động con người, giúp nhà nông giảm chi phí canh tác.

Ông Trang kể, hồi trước một vụ phải thuê mấy chục lao động, giờ chỉ cần hai cha con là có thể lo hết. Vụ đông xuân, máy bay của ông phục vụ 20.000ha, vụ hè thu 10.000ha, vừa đủ xoay tua giữa ruộng nhà và ruộng thuê dịch vụ.

“Làm nông giờ phải học hỏi hoài, máy bay mới thì phải đi tập huấn, cập nhật phần mềm. Tôi mừng là con trai chịu khó, học nhanh nên hy vọng nó sẽ nối nghiệp, vẫn yêu ruộng và làm nông khỏe hơn, hiệu quả hơn”, ông Trang nói, mắt dõi theo cánh máy bay đang hạ cánh xuống ruộng lúa vừa phun xong, gợn sóng xanh rì.

Từ ruộng đồng ra... TikTok, Facebook

Cũng từ những cánh đồng quê An Giang, nhiều nông dân đang tìm được “chợ mới” trên không gian mạng.

Như chị Lê Thị Kim Thoa, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát, xã Vĩnh Phong nay đã có hơn 10.000 người theo dõi trên TikTok. Chị Thoa kể, ban đầu chẳng biết TikTok là gì, cứ thấy con đăng video vui, nên tò mò làm theo. Rồi dần dần, chị biết chụp hình, viết status, livestream bán hàng, nói chuyện mộc mạc như đang tiếp khách ở chợ quê.

 Chị Lê Thị Kim Thoa, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát quay clip quảng bá sản phẩm khô các lóc và khô cá sặc rằn.

Mỗi video chị đăng là một câu chuyện nhỏ về tôm khô, cá lóc đồng hay món dưa bồn bồn nhà làm, được chế biến tỉ mỉ, chọn lựa từ nguồn nguyên liệu tươi ngon. “Người xem thương cái chân chất nên đặt hàng ngày càng nhiều. Nhờ vậy mà hợp tác xã có thêm đầu ra ổn định”, chị Thoa nói.

Hay anh Trần Thành Phúc, ngụ xã Thạnh Đông, từ năm 2019 đến nay đã khởi nghiệp với trái gấc quê nhà. Từ thứ quả tưởng chỉ để nấu xôi, anh biến thành đủ loại sản phẩm độc đáo, như: Phở gấc, bún gấc, tương ớt gấc, rượu gấc, son gấc…

Anh Trần Thành Phúc (bên phải) giới thiệu với khách hàng các sản phẩm từ gấc do cơ sở anh sản xuất.

Anh Phúc kể, những ngày đầu thử nghiệm thất bại không đếm xuể. Có lần phở làm xong nấu ra mùi hăng, nhão, có lần bột gấc bị vón... Tuy nhiên, sau nhiều lần điều chỉnh, anh chọn được nguồn gạo lúa tôm sạch, không hóa chất của nông dân Miệt Thứ để sản xuất bún và phở gấc với sợi cam tự nhiên, thơm ngon, được người tiêu dùng yêu thích. 

Anh Phúc tích cực tham gia hội chợ, chương trình xúc tiến thương mại và bán hàng qua mạng xã hội, kết nối với khách hàng khắp nơi. “Nông dân bây giờ không chỉ cần làm ra sản phẩm ngon mà còn phải biết kể câu chuyện của mình để khách tin, để hàng đi xa”, anh nói.

Mùa nước nổi năm nay, bà Lê Thị Hết, chủ cơ sở mắm Tám Dô, ấp Đường Lác, xã Ngọc Chúc, bận rộn hơn mọi năm. Dưới bến, cá tươi được đưa lên, công nhân làm liên tay. Phía trong, bà Hết vừa dán nhãn hũ mắm vừa livestream bán hàng trên Facebook. “Trước đây chỉ bán ở chợ quê, giờ nhờ mạng xã hội mà đơn đặt hàng tới tấp, khách ở Phú Quốc, Kiên Hải, TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội cũng mua”, bà Hết kể.

Bà Lê Thị Hết cùng nhân viên chụp ảnh kiệu mắm đồng để đăng Facebook giới thiệu sản phẩm.

Trang fanpage “Cơ sở sản xuất mắm Tám Dô” của bà nay đã có hơn 10.000 lượt theo dõi, trung bình mỗi năm tiêu thụ khoảng 25 tấn mắm. Bà Hết khoe: “Bán trên mạng cực hơn xíu, phải chụp hình, trả lời khách liên tục, nhưng lời hơn, đỡ ế. Cái hay là con dâu tôi giờ cũng phụ chụp hình, quay clip, biết setup món lẩu mắm với bông súng đồng để quay cho đẹp nên hấp dẫn khách lắm”.

Từ ông Trang, người đưa công nghệ lên ruộng, đến chị Thoa, anh Phúc, bà Hết, những “nhà nông online”, tất cả đều cho thấy hình ảnh thế hệ nông dân An Giang mới, năng động, dám thay đổi, dám thử sức. Họ không chỉ biết làm ra nông sản sạch, an toàn, mà còn biết quảng bá, bán hàng bằng công nghệ số.

Nông dân phường Rạch Giá livestream bán sản phẩm yến sào.

Theo Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh An Giang Nguyễn Văn Cọp, ngoài hỗ trợ tập huấn, tư vấn hội viên nông dân ứng dụng công nghệ để sản xuất, kinh doanh, Hội Nông dân tỉnh còn phối hợp giúp nông dân mở thành công 5.613 tài khoản bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, như: Kitra, Buudien, Lazada, Shopee… Đây là minh chứng rõ ràng cho sự chuyển mình mạnh mẽ của người nông dân An Giang, từng chỉ quen với ruộng đồng nay đã tự tin cầm điện thoại, điều khiển drone, mở gian hàng trực tuyến.

Từ những đôi tay chai sần và tấm lòng gắn bó với ruộng đồng, những nông dân An Giang thế hệ mới đang viết tiếp câu chuyện mới, chuyện người nông dân thời 4.0 làm nông bằng trí tuệ và làm giàu bằng công nghệ.

Bài và ảnh: ĐẶNG LINH