Mang bản sắc quê hương đi xa

Bà Bùi Thị Nói và sản phẩm khô cá lò tó OCOP 3 sao. Ảnh: GIA KHÁNH

Tại An Giang, nhiều mô hình khởi nghiệp thành công “biến” tài nguyên bản địa thành sản phẩm đặc trưng mang lại lợi nhuận kinh tế cao và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Trường hợp của anh Nguyễn Vũ Linh, ngụ phường Thới Sơn là một điển hình, khi “thổi hồn” vào những chiếc lá thốt nốt, đưa đặc sản quê hương đến khắp mọi miền đất nước thông qua Internet.

 “Ban đầu, tôi khởi nghiệp từ những chiếc lá thốt nốt rụng ngoài đồng, chiếc máy vi tính cũ và chiếc máy khắc laser nhỏ xíu. Rồi tôi tỉ mẩn biến chúng thành tranh nghệ thuật, tái hiện hình ảnh truyền thống dân tộc, quê hương”, Linh chia sẻ.

Ưu điểm của tuổi trẻ là tiếp cận nhanh với công nghệ mới, biết cách quảng bá sản phẩm trên mạng xã hội. Sự đổi mới trong tư duy và công nghệ giúp anh Linh tạo ra dòng sản phẩm độc đáo, mở ra “thị trường ngách” đầy tiềm năng và mang lại lợi nhuận đáng kể.

Chúc cũng là một loại cây định vị thương hiệu bản địa cho vùng Bảy Núi An Giang, xuất hiện trong nhiều món ăn ngon của người dân địa phương. Nhưng để nâng tầm giá trị kinh tế cho cây cần có nhiều giải pháp hơn nữa. Trong số những người tiên phong chiết xuất chúc thành tinh dầu, bà Châu Hải Yến, ngụ xã Tri Tôn được xem là trường hợp thành công điển hình trong chiết xuất chúc thành tinh dầu.

Bà mạnh dạn đầu tư công nghệ chiết xuất tinh dầu, còn vỏ và lá chúc được tận dụng làm gia vị khô, tăng thời gian bảo quản cho sản phẩm. Không dừng lại ở đó, người phụ nữ nặng tình với lá chúc còn nghiên cứu ra nhiều sản phẩm gia dụng như xà bông, dung dịch sát khuẩn, nước rửa chén, serum dưỡng tóc… được đông đảo khách hàng gần xa ưa chuộng.

Hộ kinh doanh Hoàng Tư Kim, xã Tiên Hải viết nên câu chuyện đưa khô cá lò tó vươn khỏi xã đảo. Sản phẩm này được xếp hạng OCOP 3 sao từ năm 2021, giúp chủ hộ kinh doanh đoạt giải khuyến khích cho giải pháp sáng tạo “Nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm cá khô” tại cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật nhà nông toàn quốc lần thứ X năm 2023 - 2024 do Hội Nông dân Việt Nam tổ chức.

“Tàu đánh cá xung quanh đây thường bắt được cá cơm, cá thu ảo, cá lò tó. Cá lò tó nếu ăn tươi vị lạt, không ngon. Mấy chục năm sinh sống ở đảo, vợ chồng tôi nghĩ cách chế biến món ăn. Cuối cùng, chúng tôi tìm ra cách làm ngon nhất: Làm cá sạch rồi đem tẩm ướp, phơi 1,5 nắng. Khô cá dùng để chiên hoặc nướng, ăn cùng xoài chua. Tôi mừng là sản phẩm được ưa chuộng, phải đặt trước mới có”, bà Bùi Thị Nói, đại diện hộ kinh doanh Hoàng Tư Kim chia sẻ.

Nghiên cứu đề tài câu chuyện khởi nghiệp, khai thác tài nguyên bản địa để phát triển kinh tế ở An Giang,  Thạc sĩ Nguyễn Hoàng Anh Tuấn, Thạc sĩ Nguyễn Thị Phương Dung - Đại học Nguyễn Tất Thành, TP. Hồ Chí Minh đều khẳng định: “Các doanh nghiệp khởi nghiệp cần thay đổi ngay tư duy, đó là không bán nguyên liệu thô mà phải tập trung vào việc khai thác, chế biến, gia công để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh, có giá trị gia tăng gấp nhiều lần. Điển hình như biến lá thốt nốt thành tranh, trái chúc thành tinh dầu...

Điều này cho thấy, việc khai thác những giá trị mới của sản phẩm góp phần quan trọng trong việc cải thiện năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng xanh gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng tăng cường hiệu quả, gắn kết tuần hoàn giữa các doanh nghiệp và ngành kinh tế”.

Các chuyên gia marketing cho rằng, nếu thương hiệu có câu chuyện khiến người nghe rung động, họ sẽ nhớ đến bạn, yêu quý bạn và chọn bạn.
Một sản phẩm từ thốt nốt, từ chúc hay con cá biển càng trở nên có giá trị khi nó được “kể” bằng câu chuyện chân thực về người tạo ra nó - người nông dân cần mẫn, người trẻ kiên trì theo đuổi cải tiến hay doanh nghiệp cam kết gìn giữ hương vị bản địa. Câu chuyện càng chân thực và cảm động sẽ tạo được thiện cảm và niềm tin từ người tiêu dùng. Việc này giúp doanh nghiệp truyền tải thông điệp mạnh mẽ về môi trường và bản sắc văn hóa Việt Nam, tạo sự khác biệt.

Khởi nghiệp từ tài nguyên bản địa không chỉ là cách làm kinh tế mà còn là hành trình gìn giữ và đánh thức những giá trị quê hương. Mỗi sản vật đều có thể trở thành một câu chuyện đẹp nếu được nhìn bằng con mắt đổi mới và trái tim kiên trì. Nông dân An Giang đang chứng minh rằng, chỉ cần dám nghĩ khác, dám làm tới cùng thì dù bắt đầu từ những điều nhỏ bé nhất họ vẫn có thể tạo dựng thương hiệu, nâng tầm sản phẩm và mang bản sắc quê hương đi xa.

GIA KHÁNH