Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện “Tích lũy khi trẻ, vui khỏe khi già”

Theo chế độ hưu trí từ ngày 1/1/2022, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu hàng tháng khi đủ 20 năm đóng BHXH trở lên; nam đủ 60 tuổi 6 tháng, sau đó, tuổi nghỉ hưu mỗi năm tăng thêm 3 tháng, đạt 62 tuổi vào năm 2028, nữ đủ 55 tuổi 8 tháng, sau đó, tuổi nghỉ hưu mỗi năm tăng thêm 4 tháng, đạt 60 tuổi vào năm 2035. Trường hợp đã đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, người tham gia được đóng 1 lần cho những năm còn thiếu (tối đa 10 năm) để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Mức hưởng:

Trong đó, tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng của người lao động (NLĐ) được tính trên số năm đóng BHXH, tối đa bằng 75%, cụ thể: Tỷ lệ hưởng lương hưu của nam = 45% + (số năm đóng BHXH - 20 năm) x 2%. Tỷ lệ hưởng lương hưu của nữ  = 45% + (số năm đóng BHXH - 15 năm) x 2%.

Người tham gia sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí trong suốt quá trình hưởng lương hưu, với mức quyền lợi hưởng chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT là 95% (mức hưởng của người tham gia BHYT hộ gia đình là 80%). Về BHXH 1 lần, điều kiện hưởng: Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH; ra nước ngoài để định cư; bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định của Bộ Y tế; sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và có yêu cầu nhận BHXH 1 lần. Mức hưởng BHXH 1 lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, không bao gồm số tiền nhà nước đã hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (trừ trường hợp là người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định của Bộ Y tế).

Về chế độ tử tuất, trợ cấp mai táng cho người có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên, hoặc người đang hưởng lương hưu khi chết, thân nhân được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở (hiện tại 14,9 triệu đồng).Trợ cấp tuất 1 lần dành cho đối tượng người đang đóng BHXH tự nguyện hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH chết. Thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng BHXH trước năm 2014 và 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho các năm đóng từ năm 2014 trở đi.

Trường hợp NLĐ có thời gian đóng BHXH tự nguyện chưa đủ 1 năm chết, thân nhân được hưởng trợ cấp bằng số tiền đã đóng nhưng mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Người tham gia BHXH tự nguyện có cả thời gian đóng BHXH bắt buộc và tự nguyện chết, thân nhân được hưởng trợ cấp tối thiểu bằng 3 tháng mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đóng BHXH. Người đang hưởng lương hưu nếu mất, thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp tuất 1 lần tính theo thời gian đã hưởng lương hưu.

Mức đóng bằng 22% mức thu nhập tháng. Mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện tối thiểu bằng mức chuẩn hộ nghèo đối với khu vực nông thôn (1,5 triệu đồng/người/tháng) và tối đa bằng 20 lần lương cơ sở (29,8 triệu đồng).

Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể:

Đơn vị: đồng

Phương thức đóng: Định kỳ hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng/lần, nhiều năm một lần (không quá 5 năm/lần). Đóng 1 lần cho những năm còn thiếu (không quá 10 năm) để đủ điều kiện hưởng lương hưu. NLĐ có thể đăng ký tham gia BHXH tự nguyện tại các điểm thu BHXH, BHYT của UBND xã, phường, thị trấn, Bưu điện, hội đoàn thể… hoặc các điểm thu tại trụ sở cơ quan BHXH nơi cư trú.

Với ý nghĩa nhân văn và lợi ích thiết thực này, chính sách BHXH tự nguyện đang dần trở thành sự lựa chọn tối ưu với NLĐ tự do. Chỉ cần đóng vài trăm ngàn đồng/tháng, khi đủ điều kiện theo quy định, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận lương hưu hàng tháng (gấp nhiều lần so với mức đóng), được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian nhận lương hưu để chăm sóc sức khỏe, ổn định cuộc sống khi về già, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

HẠNH CHÂU