Tranh chấp đất trong tộc họ

Bà Hiền trình bày vụ việc tại căn nhà đang ở

Bà Hiền khẳng định, ông Phan Văn Sương và bà Trần Thị Tiến (ông bà ngoại bà Hiền) lúc còn sống tạo lập được phần đất thổ cư cặp Quốc lộ 91, ngang 24m (ngang hậu 25m), dài 100m. Ông Sương, bà Tiến có 5 người con: Phan Thị Thâm, Phan Văn Phúc, Phan Văn Tạ, Phan Thị Phan và Phan Thị Nén (mẹ bà Hiền). Họ đã chia đều tài sản này cho 5 người con trước khi mất. Phần của bà Phan Thị Nén và bà Phan Thị Thấm liền ranh nhau.

“Sau đó, dì Thâm có gia đình, về quê chồng sinh sống tại xã Vĩnh Tế (Châu Đốc). Đến năm 1960, dì Thâm về bán phần được thừa hưởng của dì cho mẹ tôi, giá 16.000 đồng, thời điểm đó giá vàng 300 đồng/chỉ. Thời gian sau, công việc làm ăn không thuận lợi, dì Thâm trở về quê, xin ở nhờ trên đất của bà Tư Khi. Được 3 năm, chủ nhà không cho ở nữa, dì Thâm cất nhà dưới mé sông, trước mặt tiền thuộc phần đất của cậu Phan Văn Tạ. Năm 1976, dì Thâm mất. Năm 1995, Nguyễn Văn Đúng (con dì Thâm) không nơi nương tựa, xin mẹ tôi cho ở nhờ trên đất để có chỗ trú mưa trú nắng. Vì tình nghĩa họ hàng, mẹ tôi đã cho Đúng ở trên phần đất phía sau hậu nhà tôi. Vài tháng sau, Đúng tự ý bán 1 phần đất (được cho ở nhờ) cho người khác mà không hỏi ý kiến gia đình tôi. Khi phát hiện, tôi ngăn cản thì bà Nguyễn Thị Tuyết Sương (vợ ông Đúng) năn nỉ mẹ tôi bỏ qua vì “đã lỡ bán rồi”. Mẹ tôi trồng cây me nước để làm ranh, bên cạnh có mộ của bà ngoại tôi, từ đó trở ra phía sau mẹ tôi cho hẳn ông Đúng. Thế nhưng, chẳng hiểu ông Đúng làm thế nào mà ngày 7-3-2006, Ban Nhân dân ấp bảo tôi phải dỡ nhà để họ đo đất cho ông Đúng. Tôi gửi đơn kiện nhiều nơi, hơn 10 năm nhưng không được cơ quan nào giải quyết. Đầu năm 2019, gia đình bà Sương (ông Đúng đã mất) ngang nhiên cắm cọc sang phần đất của tôi, rào lưới B40, còn hăm dọa dỡ nhà tôi. Bản thân tôi già yếu, nay ốm mai đau, hoàn cảnh quá khó khăn. Rất mong các ngành chức năng sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho tôi” - bà Hiền bức xúc.

Phía bà Sương cho rằng: “Đất của ông bà bên chồng tôi để lại chưa chia cho ai hết, mạnh ai nấy ở trên đất. Sau đó phát sinh tranh giành quyền lợi, nên mấy dì cậu đã thống nhất họp anh em dòng họ, phân chia phần ai nấy hưởng cho êm đẹp, có ra Ban Nhân dân ấp lập biên bản rõ ràng, đồng thuận ký tên. Mỗi người được hưởng phần đất ngang 4,8m dài 100m, ai đang sử dụng lấn qua người khác thì trả lại. Lúc này, nhà bà Hiền lấn qua phần đất gia đình tôi, làm tôi không còn lối đi thẳng ra phía trước, phải vòng đường hông. Vì nghĩ cũng dòng họ ruột với nhau, đường nào đi cũng được, tôi không khiếu nại. Ngược lại, bà Hiền cứ thưa tôi hoài. Tôi mong các cấp chính quyền sớm giải quyết rõ ràng để sớm kết thúc vụ việc”.

Trao đổi với phóng viên, đại diện UBND xã Bình Mỹ cho biết, địa phương đã nhận được đơn khiếu nại của bà Hồ Thị Hiền tranh chấp đất thổ cư với bà Sương (cùng ngụ ấp Bình Tân). Cán bộ chuyên môn tiến hành xác minh làm rõ, được biết: phần đất thổ cư tranh chấp có nguồn gốc của ông Phan Văn Sương và bà Trần Thị Tiến (đã chết không để lại di chúc), chiều ngang 24m mặt tiền (cặp Quốc lộ 91), ngang hậu 30m, dài 100m, tọa lạc tại ấp Bình Tân. Ông Sương, bà Tiến và 5 người con cùng ở chung trên phần đất này. Năm 1995, Nguyễn Văn Đúng di dời nhà ra phía sau do mở rộng lộ giới Quốc lộ 91 thì xảy ra tranh chấp. Lúc bấy giờ, ông Đúng gửi đơn đến UBND xã Bình Mỹ yêu cầu giải quyết tranh chấp.

Ngày 19-9-1995, Ban hòa giải xã Bình Mỹ tiến hành mời các bên có liên quan để giải quyết vụ việc. Kết quả, 5 người con của ông Sương, bà Tiến thống nhất phân chia tài sản là phần đất của cha mẹ để lại cho các con thừa kế. Cụ thể, phần đất thổ cư trừ tâm lộ vào 20m, còn lại chia đều thành 5 phần, mỗi phần có chiều ngang cặp lộ 4,8m, ngang hậu 5m, chiều dài hết đất. Phần hầm nuôi cá của bà Phan Thị Lệ (con ông Tạ) đã sử dụng từ lâu, nếu đã xâm phạm qua của ai bao nhiêu diện tích thì trừ lại phần đất thừa hưởng của mình. Thứ tự được phân chia như sau: phía trên hướng Châu Đốc tính xuống Long Xuyên là hộ bà Phan, bà Nén, bà Thâm (Nguyễn Văn Đúng đại diện), ông Tạ (Phan Thị Lệ đại diện) và ông Phúc (con là Phan Văn Linh đại diện).

“Cũng cần nói rõ rằng, trước khi chia 5 phần bằng nhau thì nhà của bà Nén đã có như hiện trạng, nhưng lúc này không xảy ra tranh chấp và ở ổn định đến nay. Đồng thời, ông Đúng và bà Hiền không ai có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngày 20-2-2019, vợ con của ông Đúng cắm cọc ranh để làm hàng rào thì phát sinh tranh chấp. UBND xã Bình Mỹ đã 2 lần mời đôi bên đến hòa giải (ngày 11 và 18-4-2019), nhưng cả 2 lần phía bà Sương đều vắng mặt không có lý do, vì vậy địa phương không hòa giải được. Bà Hiền yêu cầu chấm dứt hòa giải tại xã để khởi kiện ra tòa án, đồng thời yêu cầu xã đem đơn đến nộp tại Tòa án nhân dân huyện Châu Phú cho bà. Việc này không thể đáp ứng được, địa phương đã ra thông báo kết quả hòa giải không thành, đương sự phải tự mang hồ sơ đi khiếu nại ở cơ quan nào mà mình có nhu cầu để được xem xét giải quyết theo thẩm quyền” - đại diện UBND xã Bình Mỹ thông tin thêm.

Bài, ảnh: K.N