“Hoa sữa rơi giữa hai miền hư thực”

Một người bạn của tôi, từ tỉnh lẻ chân ướt chân ráo đến Hà Nội học hành. Thời điểm ấy, Hà Nội chuyển mùa, từ cái oi nồng khó chịu sang tiết thu nhẹ nhàng, thong thả. Đang tận hưởng mùa đẹp nhất trong năm của thủ đô, bất chợt anh nghe mùi hoa sữa xộc vào, làm rối bời tâm trí. Anh bảo, cảm giác lúc đó rất khó tả, giống như có điều gì đó vỡ vụn trong lòng. Mấy câu hát anh hay ngâm nga “Hoa sữa vẫn ngọt ngào đầu phố đêm đêm…”, giờ hóa thành cảm nhận rất chân thật trong… khoang mũi. Nhiều hôm, giấc ngủ của anh chông chênh, nồng nàn hoa sữa. Chật vật cuộc sống, anh nhận ra, mùi hoa ấy có thấm tháp gì với cái chông chênh của con người!

Năm tháng qua đi, anh tốt nghiệp đại học, được cử về một tỉnh Tây Bắc công tác. Nửa đêm, trong cái rét chơi vơi, anh thèm mùa thu dịu ngọt của Hà Nội vô cùng, nhớ cồn cào cảm giác mùi hoa sữa quấn quýt những đêm say. Nỗi nhớ ấy thôi thúc anh hoàn thành sớm chuyến công tác. Anh trở về Hà Nội, trở về với cô gái mình yêu, bám rễ đơm hoa kết trái đến tận bây giờ. Hà Nội trở thành quê hương thứ hai của anh, một mảnh đất ngạt ngào gắn bó, quện chặt tâm tình người xa quê. Mấy hôm nay, anh nhắn tôi: “Hoa sữa lại về!”. Chỉ tiếc, anh giờ đi làm bằng xe ôtô, mấy khi được rong ruổi cùng mùi hương ấy. Đôi lúc anh vô tâm với mọi thứ quanh mình, đành đổ lỗi cho công việc…

Anh bạn khác của tôi, lặn lội từ miền Nam ra thủ đô với tâm thế chững chạc của “người đã đi làm”, chớm qua thời tuổi trẻ mộng mơ. Thế nhưng, mấy năm “dùi mài kinh sử”, anh gom về cho mình những trải nghiệm mới lạ. Tận dụng lúc rảnh rỗi, anh đi dạo khắp nơi, khắc sâu trong tâm trí mình từng chút, từng chút của Hà Nội, mở ra chân trời mới về vốn sống, về con người. Anh thích không gian và nhịp sống chậm rãi của vùng đất ấy, thích cả bề dày lịch sử, văn hóa nghìn năm.

“Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở. Khi ta đi, đất đã hóa tâm hồn”. Anh gửi lại thủ đô một phần thanh xuân, đem về cho mình miền ký ức đậm đặc như mùi hoa sữa. Và dĩ nhiên, mùi hoa sữa lặng lẽ chiếm giữ một góc trong tim anh, mà anh diễn tả với tôi rằng, “mùi hương rất đẹp”. Thật ra, lúc đầu anh bảo rằng “nồng nàn hoa sữa”, nhưng tôi… từ chối cho ý kiến về nhận định này.

Thoáng chốc, anh rời xa Hà Nội hơn chục năm. Khi trở về cuộc sống bộn bề, anh ít được dịp quay trở lại Hà Nội. Không phải không muốn, mà là không thể. Công việc cứ kéo anh đi, dứt ra chẳng đành. Mấy hôm nay, trên con đường đi làm, anh bất chợt thoang thoảng đâu đó mùi hoa cũ. Anh cảm thấy chính mình cũng dần cũ, khi vẩn vơ nhớ bước chân lang thang những con đường, góc phố… Anh ước, mình trở lại chốn cũ, ngồi nhâm nhi chén chè nóng, nhìn dòng người ngược xuôi, trong cơn gió heo may, nghe hoa sữa tỏa hương. Buông bỏ tâm tình theo gió, chẳng còn được mất, hơn thua ở đời.

Tôi cũng có đôi bờ hư thực về hoa sữa. Lần đầu tiên tôi đặt chân đến Hà Nội, cơn gió cuối thu se sắt đủ quật ngã người quen cái nóng phương Nam. Cộng với mùi hoa sữa “bao vây” khắp ngả đường, tôi chếnh choáng, ngầy ngật suốt đến lúc trở về quê nhà. Sau bận ấy, tôi thường có duyên với mùa thu Hà Nội. Hoa sữa theo tôi những lúc ngẩn ngơ nhìn ngắm phố phường, trong khi bác chạy "xe ôm" say sưa kể chuyện từng vào Nam thăm họ hàng. Hoa sữa treo trên cao, kiên nhẫn chờ tôi tụ họp bạn bè. Hoa sữa tiễn tôi về Nam, mùi hương cứ nhạt dần, nhạt dần, mà sao cứ quẩn quanh trong tâm trí?

An Giang cũng đang vào mùa hoa sữa. Ai đó nhẩm tính, đi từ ngã ba lộ tẻ ở huyện Châu Thành về đến ngã 4 đèn 4 ngọn ở TP. Long Xuyên (tỉnh An Giang), phải qua “6 trạm hoa sữa”. Mà “đậm đặc” nhất, chắc là khu vực gần cầu Hoàng Diệu và đường Nguyễn Trãi, tạo ấn tượng sâu đậm trong lòng người. Ấn tượng đẹp hoặc không, nhưng đều là ấn tượng khó quên. Có người thích đi dưới hàng cây mát rượi, nghe mùi thơm như hoa quế bao phủ tâm tình. Có người chạy ào thật nhanh cho qua cơn khó chịu. Có người khẳng định, hoa sữa ở Hà Nội khác hẳn xứ mình, bởi vậy mới trở thành đặc trưng riêng có.

Với tôi và anh bạn đồng hương, chẳng có gì thay thế được ký ức thú vị Hà Nội đã mang đến cho chúng tôi. Mùi hoa sữa ở quê nhà chẳng làm nhẹ bớt nỗi nhớ thủ đô. Cứ hẹn với lòng rằng sẽ trở lại một ngày gần nhất, nhưng lời hứa chìm nghỉm giữa đủ lý do. Thôi thì, đủ duyên sẽ gặp lại...

GIA KHÁNH