Độc đáo hương vị lẩu mắm

11/07/2025 - 05:00

Kết hợp tinh tế những nguyên liệu dân dã hòa quyện hương vị độc đáo, lẩu mắm từ lâu đã trở thành món ăn quen thuộc sâu nặng tình quê, mang đậm nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người dân sông nước miền Tây nói chung, cũng như với An Giang.

An Giang là vùng đất trù phú, sông ngòi, kênh rạch chằng chịt được thiên nhiên ban tặng nguồn nguyên liệu cá nước ngọt dồi dào, nhất là thời điểm mùa lũ hàng năm. Để giữ cá được lâu, người dân dùng cá để phơi khô và làm mắm trữ lại ăn dần, như: Mắm thái, mắm cá sặc, mắm cá chốt, mắm cá lóc, mắm cá trèn, mắm cá linh, mắm ba khía, mắm tôm, mắm tép...

Mắm đã trở thành món ăn không thể thiếu trong bữa cơm của mỗi gia đình người dân miền sông nước. Cũng từ đây, xuất hiện rất nhiều món ăn đặc sắc được chế biến từ các loại mắm, như: Mắm kho, mắm chưng, mắm chiên... Trong đó, không thể không nhắc đến món lẩu mắm.

Lẩu mắm được phát triển dựa trên chính món mắm kho. Mắm kho là món ăn thường ngày được các gia đình ở ĐBSCL nấu để ăn với cơm. Còn lẩu mắm thì được nấu trong các đám giỗ, tụ họp gia đình hay để đãi khách đến chơi nhà, cùng nhau vừa ăn, vừa trò chuyện. Qua thời gian, nguyên liệu và cách nấu lẩu mắm được biến tấu và thay đổi nhiều cách khác nhau để phù hợp khẩu vị và sở thích từng người. Tuy nhiên, công thức căn bản trong cách nấu vẫn được gìn giữ để tạo nên hương vị lẩu mắm thơm ngon, độc đáo.

Bà Nguyễn Thị Bích Liên (71 tuổi, phường Tân Châu) cho biết, lẩu mắm mặc dù là món ăn dân dã, nhưng để chế biến được nồi lẩu mắm ngon, thì không phải dễ. Khâu đầu tiên quan trọng nhất là chọn loại mắm cá để nấu nước lẩu. Có nhiều loại mắm được làm từ nhiều loại cá khác nhau, nhưng dùng để nấu lẩu ngon nhất vẫn là mắm cá linh và mắm cá sặc. Vì 2 loại mắm cá này sẽ làm nên độ thơm ngọt và béo của nồi nước lẩu.

 “Mắm cá linh, cá sặc sau khi nấu cùng nước dừa, lọc bỏ xương, lấy nước. Cho tỏi băm, sả, ớt và  thịt ba rọi xào thơm, rồi cho vào nồi nước lẩu. Độ đậm nhạt của nước lẩu được gia giảm sao cho phù hợp với khẩu vị, người nấu sẽ có những cách nêm nếm và bí quyết nấu lẩu khác nhau. Đây là công đoạn quan trọng nhất, quyết định độ ngon của nồi lẩu mắm” - bà Liên chia sẻ.

Có lẽ không có một loại lẩu nào lại có thể kết hợp nhiều nguyên liệu và sử dụng nhiều loại rau ăn kèm như lẩu mắm ở miền Tây. Không gò bó như những món ăn khác, sự hấp dẫn của món lẩu mắm chính là sự đa dạng của các nguyên liệu ăn kèm. Tất cả các loại cá nước ngọt, như: Cá basa, cá hú, cá linh, cá lóc, cá bông lau, cá điêu hồng, cá rô... cho đến các loại: Ốc, lươn, lịch, tôm, mực, cá kèo...

Ngoài ra, còn nhiều loại rau, như: Rau nhút, rau đắng, bông điên điển, bông bí, bông súng, bông lục bình, cù nèo, rau muống, mồng tơi, cà tím, đậu rồng, bông so đũa, khổ qua, bắp chuối, cải xanh, rau dừa… đều có thể hòa cùng hương vị trở thành nồi lẩu mắm. Vị béo, ngọt của các loại cá tươi kết hợp vị thanh mát của các loại rau hòa quyện vị mằn mặn, thơm nồng của mắm cá, cay cay của sả, ớt tạo cho người ăn cảm giác vừa lạ, vừa quen, đậm vị, khó quên.

“Tôi rất thích ăn lẩu mắm, đây là món ăn đặc biệt chỉ có ở miền Tây. Món ngon bởi nước lẩu được nấu từ mắm cá đậm đà hương vị kết hợp với các loại cá và rau tươi ngon vùng sông nước. Năm nào cũng vậy, khi về An Giang du lịch là cả gia đình tôi phải ăn cho bằng được lẩu mắm rồi mới chịu về” - cô Lê Thị Yến Linh, du khách đến từ TP. Hồ Chí Minh chia sẻ.

Nếu có dịp về vùng sông nước miền Tây, đặc biệt là An Giang, đừng quên thưởng thức nồi lẩu mắm đậm đà, hấp dẫn làm say lòng bao du khách phương xa, để cảm nhận sự ấm áp, nhân hậu, nghĩa tình của người dân nơi đây.

TRỌNG TÍN